Нахіліцца, нагнуцца — пра ўсё, многае або ўсіх, многіх. Рэдкае жыта. [Сцёблы] кволыя, паламаліся, панахіляліся куды каторы.Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прадыскава́ць, ‑кую, ‑ку еш, ‑куе; зак., што.
Апрацаваць дыскавай бараной. [Насця:] — Да раніцы прадыскуем гэты ўчастак, а куды потым пераедзем — не ведаю.Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ачапі́ць, ачаплю, ачэпіш, ачэпіць; зак., што.
Акружыць, размясціцца ланцугом вакол каго‑, чаго‑н., закрываючы выхады, перагароджваючы доступ куды‑н., да чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
датараба́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.
Разм. Дацягнуць, данесці, давалачы што‑н. куды‑н., да якога‑н. месца. Датарабаніць паклажу да воза.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ры́льца, ‑а, н.
1.Памянш.-ласк.да рыла.
2. Верхняя частка песціка расліны, куды пападае пылок. Пылок з тычынкі пападае на рыльца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сме́тнішча, ‑а, н.
Разм. Тое, што і сметнік. Выкінуць чаравік на сметнішча.// Звалка, месца, куды звозяць рознае смецце. Адвесці ўчастак для сметнішча.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
hináuswollen
*vi
1) хаце́ць вы́йсці
2) (aufa) хілі́цца (да чаго-н.), мець наме́ры (на што-н.), ме́ціць (куды-н.)
wo will er hinaus? — куды́ ён ме́ціць?
wo will das hinaus? — што з гэ́тага вы́йдзе [бу́дзе]?; куды́ [на што] гэ́та скірава́на?
er will hoch hináus — у яго́ вялі́кія пла́ны
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Адку́ль (ст.-бел.откуль (1347) (Нас. гіст.) таксама як адсюль (гл.), адтуль (гл.) узнікла як кантамінаванне двух радоў форм адколь, адсель, адтоль і куды, сюды, туды. Параўн. прыклады аналагічных працэсаў у Бернекера, РФВ, 48, 3–4, 224–225.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нарыжава́ць ’накласці чаго-небудзь у вялікай колькасці’ (віл., Нар. сл.), нарыжавицца ’сабрацца пайсці, паехаць куды-небудзь’ (там жа). Няясна; апошняе слова, магчыма, ад літ.ryžtis ’рашыцца, рашацца’, параўн. таксама рус.нарыгнуться ’наведаць каго-небудзь ці што-небудзь’ (СРНГ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
персо́на гра́та
(лац. persona grata = пажаданая асоба)
1) дыпл. асоба, чыя кандыдатура на дыпламатычны пост адобрана ўрадам той краіны, куды яна накіравана;
2) перан. асоба, да якой ставяцца прыхільна.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)