słychać

незак. чуваць, чутна;

co słychać? — што чуваць?;

słychać było muzykę — чулася музыка;

słychać że ... — кажуць, што...;

nic nie słychać — нічога не чуваць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

náchsagen

vt (D)

1) паўтара́ць, перака́зваць (што-н. услед за кім-н.)

2) гавары́ць ке́пскае

man kann ihm nichts ~ — пра яго́ не́льга сказа́ць нічо́га ке́пскага

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

umsónst

adv

1) дарма́, бяспла́тна

2) дарэ́мна, ма́рна

es war nicht ~ — гэ́та было́ не дарма́

nicht ~ — нездарма́; недарма́

◊ ~ ist der Tod — ≅ дарма́ нічо́га не дае́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

beságen

vt

1) гавары́ць, све́дчыць (пра што-н.)

2) зна́чыць

das beságt, dass... — гэ́та зна́чыць, што...

das will gar nichts ~ — гэ́та зусі́м нічо́га не зна́чыць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

loaf

I [loʊf]

n., pl. loaves

бо́хан -а m., буха́нка f. (хле́ба); бу́лка f.

end of the loaf (of bread) — акра́ец -йца m.

II [loʊf]

v.i.

1) гультаява́ць, нічо́га не рабі́ць

2) марнава́ць час

to loaf one’s life away — праве́сьці жыцьцё бязьдзе́йна

•

- loaf around

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

straw

[strɔ]

1.

n.

1) сало́ма f., coll., сало́міна, сало́мінка f.

2) сало́мінка f. (для піцьця́)

3) Figur. драбніца f.; дро́бязь f.

not worth a straw — нічо́га ня ва́рты

2.

adj.

1) саламя́ны

2) сьветла-жо́ўты ко́лер

3) малава́ртасны; малава́жны; бязва́ртасны

•

- catch at straws

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

значы́ць несов., разг.: каро́ва з. коро́ва пе́ред отёлом

зна́чыць II

1. несов. (иметь смысл, значение) зна́чить;

што гэ́та з.? — что э́то зна́чит?

2. вводн. сл., разг. зна́чит; сле́довательно;

3. в знач. союза ита́к, сле́довательно; по-э́тому;

◊ нічо́га не з. — ничего́ не зна́чит

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

парабі́ць сов.

1. (всё, многое) поде́лать; сде́лать; переде́лать; (чулки и т.п.) связа́ть;

2. (нек-рое время) порабо́тать; (чулки и т.п.) повяза́ть;

3. (у што) разг. испа́чкать (чем), изма́зать (чем);

п. ру́кі ў гразь — испа́чкать (изма́зать) ру́ки гря́зью;

◊ нічо́га не паро́біш — ничего́ не поде́лаешь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

чорт, -а, М -рце, мн. чэ́рці і (з ліч. 2, 3, 4) чарты́ і чо́рты, чарце́й, м.

1. Па рэлігійных уяўленнях: злы дух як увасабленне адмоўнага пачатку ў чалавеку; мае выгляд істоты, пакрытай чорнай шэрсцю, з рагамі, капытамі і хвастом; д’ябал.

2. Ужыв. як лаянкавае слова (разм.).

Куды лезеш, ч?

◊

Адзін чорт (разм.) — усё адно, адно ліха.

Баяцца як чорт крыжа (ладану) (разм.) — вельмі моцна баяцца каго-, чаго-н.

Да чорта (разм.) — пра вялікую колькасць, вельмі многа.

Куды яго чорт панёс, куды яго чэрці ўхапілі (разм., неадабр.) — куды ён дзеўся.

К чорту на рогі (разм.) — вельмі далёка, у глухія мясціны (ехаць, адпраўляцца і пад.).

К чорту ў зубы (разм., неадабр.) — у небяспечнае месца, на рызыкоўную справу (ісці).

На чорта (разм., груб.) — навошта, дзеля чаго.

Ні к чорту (не варты) (разм., незадав.) — ні на што не прыгодны.

(Сам) чорт галаву (нагу) зломіць (разм.) — аб вялікім беспарадку дзе-н.

Сам чорт не брат каму (разм.) — пра таго, хто нічога не баіцца, ні ад каго не залежыць, каму ўсё лёгка, даступна.

Чорта лысага (разм.) — нічога падобнага; наўрад.

Чортам падшыты (разм.) — непаседлівы, вяртлявы.

Чорт ведае што! (разм.) — нешта неймавернае, што цяжка ўявіць; усё, што хочаш.

Чорт з ім (з табой, з ёй, з вамі, з імі) (разм.) — хай, няхай будзе так.

Чорт лазаты (разм., неадабр.) — пра таго, хто з’яўляецца ўвасабленнем зла, несправядлівасці.

Чорт не бярэ (не возьме) (разм.) — нічога не здараецца (не здарыцца), не шкодзіць (не пашкодзіць).

Чорт падаткнуў (разм.) — аб чым-н., чаго не трэба было рабіць.

Чорт пацягнуў каго за язык (разм.) — як шкадаванне з прычыны сказанага не дарэчы, не па сутнасці.

Чорт прынёс (паднёс, прыгнаў) каго (разм., неадабр.) — пра таго, хто прыйшоў, з’явіўся не ў пару, недарэчы.

Чорту лысаму (разм.) — невядома каму (аддаць, пакінуць і пад.).

Чорт яго бяры (разм.) — добра, няхай будзе так; згода.

Чэрці носяць дзе, каго (разм., неадабр.) — аб тым, хто ходзіць невядома дзе.

Што за чорт! (разм.) — як выражэнне здзіўлення, незадаволенасці.

Якога чорта! (разм., груб.) — выражэнне негатыўных адносін да каго-н., зласлівасці, незадавальнення.

Як чорт пад крыжам (разм.) — вельмі моцна (дрыжаць, калаціцца).

|| памянш. чо́рцік, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. чарто́ўскі, -ая, -ае (да 1 знач.) і чо́ртаў, -тава (да 1 знач.).

Чартоўскае насланнё.

Чортава стварэнне (лаянка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

накла́д м., спец.

1. (действие) наклада́нне, -ння ср., накла́дванне, -ння ср.;

2. (ущерб) стра́та, -ты ж., уро́н, -ну м.; про́йгрыш, -шу м.;

◊

оста́ться в накла́де прайгра́ць, стра́ціць, пане́сці стра́ту;

не бу́дешь в накла́де нічо́га не прайгра́еш (не стра́ціш);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)