баркаро́ла

(іт. barcarola, ад barca = лодка)

1) тое, што і гандальера 1;

2) вакальны або інструментальны твор у стылі песні венецыянскіх лодачнікаў (гандальераў) з лірычнай мелодыяй, музычным суправаджэннем, у якім чуецца плёскат хваляў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

каме́дыя

(лац. comoedia, ад гр. komodia)

1) драматычны твор з вясёлым, гумарыстычным або сатырычным зместам;

2) перан. прытворства, крывадушнае разыгрыванне якой-н. ролі з пэўнай мэтай (ламаць камедыю);

3) перан. смешнае здарэнне, прыгода.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

арты́кул, ‑а, м.

1. Навуковы або публіцыстычны твор невялікага памеру ў зборніку, часопісе або газеце. Газетны, публіцыстычны артыкул.

2. Асобны раздзел, параграф у розных юрыдычных дакументах. Артыкул крымінальнага кодэкса. Артыкулы дысцыплінарнага статута.

3. Раздзел фінансавага плана, каштарыс, які вызначае крыніцу даходаў або мэту расходаў. Расходны артыкул.

4. Разрад, від чаго‑н. Важны артыкул экспарту.

5. Тып вырабу, умоўнае абазначэнне тавараў. Артыкул тканіны.

[Ад лац. articulus — частка, раздзел.]

•••

Перадавы артыкул — рэдакцыйны артыкул, змешчаны на першым месцы ў газеце, часопісе, у якім асвятляюцца найважнейшыя надзённыя пытанні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

merit [ˈmerɪt] n.

1. ва́ртасць;

a work of great artistic merit твор вялі́кай маста́цкай ва́ртасці

2. pl. merits до́брыя я́касці; перава́гі, плюсы́;

I don’t see any merits in being rich. Я не бачу ніякіх плюсоў у багацці.

3. заслу́га;

judge smb. on merit судзі́ць каго́-н. па заслу́гах;

Everyone is selected on merit. Кожнага выбіраюць па заслугах.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

палатно́, -а́, мн.о́тны, -аў, -лацён іо́цен, н.

1. Гладкая льняная тканіна асобага перапляцення.

Кужэльнае, зрэбнае п.

Віскознае п. (віскозная тканіна такога перапляцення). Збялець як п. (стаць вельмі бледным).

2. Паласа, стужка ў механізме.

П. транспарцёра.

3. Карціна (звычайна на матэрыі асобага перапляцення).

Выстаўка лепшых палотнаў беларускіх мастакоў.

Шырокае гістарычнае п. (перан.: пра літаратурны твор, які апісвае гістарычныя падзеі).

4. Дарожны насып, аснова для верхняга пакрыцця дарогі (спец.).

П. чыгункі.

5. Плоская тонкая частка чаго-н. (спец.).

П. касы.

П. пілы.

|| прым. палатня́ны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Палатняная кашуля (з палатна). Палатняная вытворчасць.

Палатнянае перапляценне (з роўным чаргаваннем нітак асновы і ўтку).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

плагія́т

(фр. plagiat, ад лац. plagiatus = выкрадзены)

прысваенне аўтарства на чужы твор літаратуры, навукі, мастацтва або выкарыстанне ў сваёй працы чужога твора без спасылкі на аўтара.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

траге́дыя

(лац. tragoedia, ад гр. tragodia = казліны спеў)

1) драматычны твор, які паказвае вострыя жыццёвыя канфлікты, што звычайна вядуць да смерці героя;

2) перан. вялікае няшчасце.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

тры́пціх

(гр. triptychos = складзены ўтрая)

1) твор мастацтва з трох карцін, барэльефаў, малюнкаў, аб’яднаных адной задумай і выкананых у адным стылі;

2) трохстворкавы складзень (складны абраз).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

іды́лія

(гр. eidyllion = карцінка)

1) жанравая разнавіднасць буколікі, паэтычны твор, у якім ідэалізавана абмалёўваецца сельскі быт на ўлонні прыроды;

2) перан. мірнае, шчаслівае, гарманічнае жыццё, існаванне пераважна на ўлонні прыроды (напр. і. вясковага жыцця).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

імправіза́цыя

(фр. improvisation, ад лац. improvisus = непрадбачаны)

1) стварэнне чаго-н. (напр. верша, музыкі) без папярэдняй падрыхтоўкі, на хаду, у час выканання;

2) літаратурны або музычны твор, створаны ў час выканання, без папярэдняй падрыхтоўкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)