халадне́ць, ‑ее; незак.
Станавіцца халодным, халаднейшым (пра паветра, надвор’е). Было ўжо за поўнач, але паветра не толькі не халаднела, а, здавалася, нават цяплела. Маўр. Маці выбягае на ганак, пакінуўшы адчыненыя дзверы, і адразу ў хаце халаднее ад ядранага паветра. Кудравец. // перан. Траціць душэўную цеплыню, станавіцца абыякавым. [Маладая жанчына] глядзела ў акно, і вочы яе, жывыя, разумныя, увесь час мяняліся. То рабіліся вясёлыя і нібы смяяліся, то халаднелі, цямнелі. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
board2 [bɔ:d] v.
1. садзі́цца на карабе́ль/у самалёт/у цягні́к;
Flight 1255 for Paris is now boarding. Адбываецца пасадка на рэйс 1255 на Парыж.
2. (at/with) жыць і сталава́цца (у чыім-н. доме/у каго-н.)
board up [ˌbɔ:dˈʌp] phr. v. забіва́ць до́шкамі (дзверы, вокны і да т.п.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
answer1 [ˈɑ:nsə] n.
1. адка́з;
in answer to your letter у адка́з на ваш ліст;
I rang the bell, but there was no answer. Я пазваніў (у дзверы), але адказу не было.
2. тлумачэ́нне, рашэ́нне;
There is no simple answer to the problem. Няма простага рашэння гэтай праблемы.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Ве́снікі мн. л. ’вароты ў двор, зробленыя з дошак, або з лазы’ (карэліц., Янк. Мат.), ве́сьнікі ’вароты’ (Касп., Чач.), ві͡е́сьнікі ’шырокія вясковыя вароты, брамка’ (Мал.), вілен., мін., гродз. ве́снікі ’простыя вясковыя вароты’, ве́снічкі ’вузкія, як прайсці чалавеку, дзверы ў плоце, варотцы’ (КТС). Рус. перм. ве́шники ’праходы ў плацінах для выпуску лішняй вады’, вяц., кір. вешники́ ’тс’, перм. ’слупы ў гэтых праходах’, ярасл. ’вяршнік у веснічках’, польск. wieśnik ’весніцы ў канцы вёскі’. Паходзіць ад vьsь ’вёска’; звычайна лексема ўжываецца з суф. ‑ніц‑ы (гл. ве́шніцы), суфікс ‑нік(і) можна растлумачыць уплывам семантычнай сувязі з ве́снік (гл.): вароты ў пачатку вёскі былі першым сведкам і вестуном таго, што ў вёску прыбываў новы, незнаёмы чалавек.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Затво́р ’канструкцыя для закрывання і адкрывання апаратуры’ з рус. затвор ’тс’. Параўн. укр. затвор ’тс’, польск. zatwór ’прыстасаванне для замыкання’, чэш. zátvor ’прыстасаванне для закрыцця’, ’зняволенне’, славац. zátvor ’засаўка’, ’забарона распараджацца маёмасцю’, ’зняволенне’, славен. zatvór ’замок, затвор у млыне’, серб.-харв. за́твор ’турма’, ’закрыванне’, балг. затво́р ’турма’, ’частка агнястрэльнай зброі’. Ст.-слав. затворъ ’замок, засаўка’. Ст.-рус. затворъ, затвора ’замок, засаўка’, ’асада, турма, прабыванне ў турме’, ’дзверы, вароты’. Спецыялізацыя значэння адбывалася, відаць, у рус. мове, хаця агульная база яго была ўжо ў прасл. Прасл. zatvorъ утворана з чаргаваннем галоснага ад zatverti, дзе ‑t‑ адцягнена ад otverti, а корань ver‑ той самы, што ў верая (гл.). Фасмер, 2, 82; Шанскі, 2, З, 67–68.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
rütteln
vt трэ́сці, стрэ́сваць;
an der Tür ~ калаці́ць ў дзве́ры;
j-n aus dem Schlaf ~ разбудзі́ць каго́-н.;
darán ist nichts zu ~ тут нічо́га не́льга мяня́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
áufbekommen
* vt
1) атрыма́ць зада́нне
was háben wir für [zu] mórgen ~ ? — што нам зада́дзена на за́ўтра? (у школе)
2) (з намага́ннем) адчыня́ць (дзверы)
3) (насілу) надзе́ць (шапку)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
урабі́ць сов., разг.
1. (землю) обрабо́тать, возде́лать;
2. вы́пачкать, испа́чкать, изма́зать;
у. бо́ты ў гразь — вы́пачкать (испа́чкать, изма́зать) сапоги́ в грязи́;
3. (вставить внутрь) вде́лать;
у. замо́к у дзве́ры — вде́лать замо́к в дверь;
4. (вплести вязкой) ввяза́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
глухо́й
1. прил., в разн. знач. глухі́;
глуха́я ночь глуха́я ноч;
глуха́я стена́ глуха́я сцяна́;
глухо́й уголо́к глухі́ куто́к;
глухо́й лес глухі́ лес;
глу́хой согла́сный лингв. глухі́ зы́чны;
2. сущ. глухі́, -хо́га м.;
глуха́я пора́ глуха́я пара́;
глуха́я дверь глухі́я дзве́ры.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
запо́р 1, ‑а, м.
Прыстасаванне, якое служыць для запірання дзвярэй, варот і пад. Жалезны запор. Аўтаматычны запар. □ Неўзабаве заляскаталі запоры дзвярэй і ў пустаце форткі паказаўся злы твар. Машара. Мінаў.. [Амелька] толькі двары з моцнымі дубовымі варотамі, з цяжкімі жалезнымі запорамі. Краўчанка. Аднойчы, седзячы на ганку, Паўлік заўважыў, што дзверы ў хляўчук адчынены. Дагэтуль яны заўсёды былі на запоры. Беразняк.
запо́р 2, ‑у, м.
Працяглая затрымка стулу або сістэматычнае няпоўнае апаражненне кішэчніка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)