ні́зам, прысл.

Па ніжняй частцы чаго‑н., па больш нізкаму месцу. Ад іскры паравоза загарэўся лес:.. агонь імкліва пашырыўся і ўзляцеў на верхавіны ялін і соснаў — і пайшоў шумець нізам і верхам. Шчарбатаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцішыць, ✂; зак.

  1. Зрабіць больш павольным рух, ход і пад.; затрымаць, прыцішыць каго-, што-н.

    • Машына сцішыла ход.
    • С. хуткасць матацыкла.

  2. Супакоіць, угаварыць каго-н. перастаць шумець, плакаць і пад.

    • С. дзіця.

  3. Зрабіць менш адчувальным, аслабіць што-н.

    • С. боль.
    • С. гнеў (прыглушыць).

|| незак. сцішаць, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

brewerie

мн. скандал; шум; дэбош;

urządzać brewerie — скандаліць; шумець; дэбашырыць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

tíngeln

vi разм. ы́ліва" tabindex="0">пагардл. учыня́ць вэ́рхал, шуме́ць (без дай прычыны)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

База́рыць ’лаяць’ (Бір. Дзярж.). Параўн. рус. дыял. база́рить ’голасна размаўляць, крычаць, шумець, лаяцца’. Мабыць, вытворнае ад база́р 1 (першапачаткова ’лаяцца, крычаць, як на базары’). Наўрад ці ёсць сувязь з базла́ць, базы́каць, базі́каць (гл.), рус. база́нить, базла́нить ’шумець, крычаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вы́бушаваць ’выкінуць’ (Жд., 3). Відаць, да бушаваць ’шумець, энергічна рабіць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

супако́іцца, -ко́юся, -ко́ішся, -ко́іцца; зак.

1. Стаць спакойным, не хвалявацца; перастаць шумець, пачаць весці сябе ціха. С. пасля стрэсу. Дзеці супакоіліся позна.

2. Задаволіцца дасягнутым, зробленым. перастаць турбавацца. С. думаць пра кар’еру.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Аслабіць праяўленне чаго-н.; сціхнуць. Зуб пад раніцу супакоіўся.

4. Стаць спакойным, нерухомым. Мора супакоілася.

|| незак. супако́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. супакае́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

Сшчука́ць (ссукаць) ’перастаць шумець, крычаць, плакаць; сціхнуць’, сшчукці ’тс’ (Нас.). Да шчукаць, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вірашчэ́ць ’шумець з трэскам (пра скваркі ў печы)’ (КЭС, лаг.). Да верашчэ́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

каласі́цца, ‑сіцца; незак.

Выпускаць колас; каласаваць ​1. І ячмень, і авёс, і пшаніца Падымаюцца стройнай сцяной, Пачынаюць ужо каласіцца. Астрэйка. // перан. Шумець, пералівацца калоссем. Жыта буйна каласіцца, Нахіляецца чалом. Броўка. Каласяцца нівы на адваяваных ад балота ўрадлівых землях. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)