1.што. Рабіць цёмным або цямнейшым. Вячэрні змрок неўзаметку прабіраўся ў куткі хаты, паступова цямніў сцены, столь.Лынькоў.//перан. Рабіць змрочным, хмурным. Але амаль кожны раз думкі [Хадоські] цямніў Яўхімаў цень, і ў чулы жаль яе ліўся горкі струмень, вёў у душу супярэчлівасць, незмірымасць.Мележ.
2.Разм. Гаварыць няясна, блытана; скажаць сэнс чаго‑н. Была я сіратой і раптам маю бацьку — партызанскага камандзіра.. Маці, якая столькі цямніла з маім нараджэннем, прызнала гэты факт.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
czuły
czuł|y
1. чуллівы, чулы; пяшчотны;
2. уразлівы; адчувальны;
~e miejsce — хворае месца;
być ~ym na punkcie czego — быць адчувальным да чаго
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
спага́длівыіспага́дны, ‑ая, ‑ае.
1. Уважлівы да людзей, чулы, сардэчны. [Ярына:] — Балазе, хоць людзі ў нас спагадлівыя, хату, бачыш, памаглі паставіць, сені перасыпалі і так не забываюцца заглянуць да мяне.Бажко.Мележ імкнуўся паказаць Тураўца як чалавека чулага і спагадлівага да людзей.Дзюбайла.// Які выяўляе спачуванне, спагаду. Ідзе Ядзя на заданне, а свае людзі праводзяць яе спагадлівымі позіркамі.Новікаў.Ніна ўбачыла над сабою незнаёмы, спагадлівы твар жанчыны і ціха, прыглушана застагнала.Мележ.
2. Які выяўляе падтрымку, добразычлівасць, літасцівасць. У спакойнай паўдрымоце .. [Мікалай Аляксеевіч] слухаў спагадныя размовы бабулек.Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
sensible
[ˈsensəbəl]
adj.
1) разва́жны, разу́мны
2) адчува́льны; відаво́чны; зна́чны
a sensible difference in temperature — адчува́льная ро́зьніца тэмпэрату́ры
a sensible reduction in expenses — зна́чнае зьме́ншаньне выда́ткаў
3) ура́жлівы, чу́лы
4) практы́чны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
melting
[ˈmeltɪŋ]1.
n.
1) плаўле́ньне n., пла́ўка f.
2) растава́ньне, распуска́ньне n.
2.
adj.
1) пла́ўкі
2) плаві́льны (цэх, печ)
3) даліка́тны, мя́ккі
4) чульлі́вы, чу́лы
melting point — пункт плаўле́ньня
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
zart
a
1) пяшчо́тны, ласка́вы; кво́лы
das ~e Geschlécht — сла́бы [жано́чы] пол
2) ура́злівы, даліка́тны; чу́лы, такто́ўны
3) то́нкі, мя́ккі, лёгкі; прые́мны
~e Fárben — мя́ккія то́ны (фарбаў)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Раўні́вы ’ахоплены зайздрасцю, недаверам, нявер’ем у каханні’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), сюды ж раўні́ць ’раўнаваць’: раўніў ка ўсім (Ян.); рэўні́вы ’тс’ (ТС), ст.-бел.ревнѕикъ ’раўнівы’ (XVI ст., Карскі 2-3, 36). Параўн. укр.ревни́вий, рус.ревни́вый ’хто сумняваецца ў адданасці, шчырасці пачуццяў’, польск.rzewniwy ’расчулены, усхваляваны’, чэш.řevnivý, серб.-харв.ревнив, ревњив (з рускай, Глухак, 526), балг.ревни́в, ст.-слав.рьвьнивъ, ревнивъ ’хто падазрае ў нявернасці’. Прасл.*rьvьnivъ(jь) утворанае ад *rьvьnъ ’старанны, імклівы’, параўн. серб.-харв.ре́ван ’сумны’, славен.réven ’бедны, жалюгодны’, польск.rzewny ’чулы, чуллівы; шчыры, адданы’, якое звязваюць з раўці (гл. раўсці), гл. Фасмер, 3, 455; БЕР, 6, 199. У народнай мове звязваецца з дзеясловам раўнава́ць ’прыраўноўваць, супастаўляць’, параўн. раўнаваць (ровнова́ць) ’зраўноўваць; параўноўваць; даваць правільны кірунак, прымяняць; не давяраць у каханні’ (Нас.); роўнова́ць ’пытаць (?)’: До крыніцы побежала / Гей ліце свое раўнавала (Доўн.-Зап., Пін.), што да роўны (гл.). Гл. таксама рэўнасць.