курта́ты, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. З кароткім хвастом (пра жывёл). Так і здавалася, што тут ад шуму нашай машыны падымуцца і закружаць імклівыя куртатыя качкі. Скрыган.

2. Недастатковага росту; малы, кароткі. У натоўпе, што імгненна радзеў, Міхась заўважыў куртатага няўклюднага чалавека і вельмі ўзрадаваўся. Асіпенка. Хвойнік на балоце расце на купінах. Ён там куртаты, нізкі і напалову сухі. Галавач. / Пра пальцы. Калі Дарошка прыкурвае, я заўважаю, што вялікі палец на яго правай руцэ нейкі куртаты. Шынклер.

3. Кароткі, цесны (пра адзенне). Куртаты пінжак.

4. перан. Іран. Абмежаваны, няпоўны. Руху ўперад няма і ў жартах А. Паўловіча: куды ні зірні — усё той жа куртаты змест, гумар [якога] зусім знікае ў надзвычайна расцягнутых вершах. Багдановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

малы, невялікі, небагаты, дробны, нязначны, мізэрны, абмежаваны, цесны; мініяцюрны (разм.); нізкі, сціплы, скупы, мікраскапічны, цацачны, партатыўны (перан.) □ як кот наплакаў

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

ву́зкі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае невялікую працягласць у папярочніку; проціл. шырокі. Між палёў шырокіх, Як змяя якая, Цягнецца дарога, Вузкая, крывая. Колас. // З меншай шырынёй, чым патрэбна, цесны. Вузкі праход. Вузкія дзверы. □ Прайшоўшы праз вузкае горла маста,.. паток пяхоты разыходзіцца ад Нёмана егерам. Брыль. // Які аблягае, нешырокі (пра адзежу, абутак). Вузкі світэр.

2. перан. Які ахоплівае нямногае, нямногіх; нешматлікі. Вузкае кола спецыялістаў. Вузкая нарада. Вузкі асартымент. // Звязаны з якой‑н. абмежаванай сферай дзейнасці. Вузкі спецыяліст. □ [Камандзір:] — Працуйце ўрачом. Набывайце практычныя навыкі ў якой-небудзь вузкай галіне. Алешка.

3. перан. З абмежаванымі поглядамі, інтарэсамі; недалёкі. Вузкі кругагляд. Вузкі практыцызм. □ Калі ж сказаць праўду, то.. [Міхаль] ведаў работу толькі свайго аддзела і быў чалавек вузкі. Скрыган.

4. Які вымаўляецца пры нешырокім раскрыцці рота (пра галосныя гукі).

•••

Вузкае месца гл. месца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ву́зкі

1. schmal; eng, knapp (цесны);

ву́зкая сту́жка schmles Band;

ву́зкая спадні́ца nger Rock;

ву́зкая суке́нка nges Kleid; ein Kleid, das spannt;

2. (абмежаваны) beschränkt, ngstirnig;

ву́зкія по́гляды beschränkte nsichten;

у ву́зкім сэ́нсе сло́ва im ngen Snne des Wrtes;

у ву́зкім асяро́ддзі im ngen Kreis;

ву́зкае ме́сца ngpass m -es, -pässe; Schwerigkeit f -, -en; schwche Stlle

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Ме́лкі, ме́лкій, ме́ленькі, віл. мялкі́ ’які мае невялікую глыбіню’, ’невысокі, з нізкімі краямі’ (ТСБМ, Бяльк., Яруш., ТС, Сл. ПЗБ), ст.-бел. мѣлкий ’дробны’, ’неглыбокі’, ’неістотны, малазначны’ (Булахаў, Гіст., 128); укр. мілки́й, рус. ме́лкий, ст.-рус. мѣлкий ’невялікі’, ’неглыбокі’, ’нязначны паводле колькасці’, ’бедны’, ’дробны’, польск. miałki, н.-луж. mjałki, měłki, в.-луж. niłki, чэш. mělký, славац. melký ’неглыбокі’, славен. mȋwka, mȋlka ’дробны рачны пясок’, ст.-серб.-харв. миоки ’плыткі’ (Бернекер, 2, 48). Прасл. mělъkъ. Далей няясна. Магчыма, ад melti ’малоць’ з падаўжэннем вакалізму асновы (Бернекер, там жа; Брандт, РФВ, 22, 356) і з дадаваннем фарманта і.-е. *‑qo‑, параўн. ст.-ісл. melr ’мель’ < mala ’малоць’. Буга (Rinkt, 1, 464; 2, 405), Мацэнаўэр (LF, 11, 169), Траўтман (165) і іншыя параўноўваюць прасл. mělъkъ з літ. maíla, maĩlius ’маляўкі’, лат. maĩle ’рыба ялец, Alburnus lucidus’, mailens ’сетка для малькоў’, ст.-ісл. mjór ’тонкі, дробны, вузкі, цесны’ і з прасл. mьnʼjь ’меншы’, — у чым Фасмер (2, 596) і Махэк₂ (359) сумняваюцца. Сюды ж віл. мелкаводзь ’мелкаводдзе’ (Сл. ПЗБ), мелкаслоіна, мелкаслойка ’драўніна з павівастым слоем’ (Мат. Гом.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

narrow

[ˈnæroʊ]

1.

adj.

1) вузкі́, вузе́нькі; нешыро́кі; це́сны (прахо́д і пад.)

2) ледзь магчы́мы

a narrow victory — ледзь здабы́тая перамо́га

3) нязна́чны

a narrow majority — нязна́чная бальшыня́

4) вузкі, абмежава́ны; неталера́нтны (напр. ро́зум)

5) ве́льмі дакла́дны, пі́льны, ува́жлівы

a narrow scrutiny — ве́льмі дакла́днае й ува́жнае дасьле́даваньне

6) цяжкі́

to live in narrow circumstances — жыць у цяжкі́х абста́вінах

2.

n. narrows

ву́зкая ча́стка ракі́, прато́кі; цясьні́на f.

3.

v.

звужа́ць (-ца)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

narrow1 [ˈnærəʊ] adj.

1. ву́зкі, це́сны (таксама перан.);

a narrow bed ву́зкі ло́жак;

narrow hips ву́зкія клубы́;

a narrow vowelling. галосны ву́зкай разнаві́днасці (пра гук);

a narrow circle of friends ву́зкае ко́ла/асяро́ддзе сябро́ў;

a narrow range of goods абмежава́ны асартыме́нт (тава́раў)

2. абмежава́ны; не вялі́кі; нязна́чны;

narrow means абмежава́ныя сро́дкі;

a narrow majority нязна́чная бо́льшасць;

a narrow victory перамо́га, здабы́тая з вялі́кай ця́жкасцю; перамо́га з нязна́чнай перава́гай;

We had a narrow escape. Мы ледзь уратаваліся.

3. ву́зкі, абмежава́ны (пра розум, інтарэсы і да т.п.);

narrow interests ву́зкія інтарэ́сы

4. fml пі́льны, ува́жлівы;

a narrow examination пі́льны агля́д

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

tight1 [taɪt] adj.

1. ту́га завя́заны, тугі́;

take a tight grip on smth. мо́цна ўхапі́цца за што-н.;

keep a tight hold of smth. мо́цна трыма́цца за што-н.

2. це́сны, ву́зкі, шчы́льны;

These boots are too tight for me. Гэтыя чаравікі занадта цесныя для мяне.

3. набі́ты, запо́ўнены, напру́жаны;

a tight schedule шчы́льны гра́фік

4. напя́ты, наця́гнуты;

drum tight тугі́ як бараба́н

5. ця́жкі; напру́жаны;

a tight situation ця́жкая сітуа́цыя;

Money is tight. Не хапае грошай.

6. стро́гі, жо́рсткі

7. BrE, infml скупы́, скна́рлівы;

She is very tight with money. Яна скнара на грошы.

keep a tight rein нала́дзіць жо́рсткі кантро́ль

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

knapp

1.

a

1) ву́зкі, це́сны

2) мізлю́ны, убо́гі

3) сці́слы (стыль)

4) абмежава́ны

~e drei Tge — няпо́ўныя тро́е су́так

mit ~er Not — ледзь-ледзь

2.

adv ледзь, у абрэ́з, то́лькі-то́лькі

mine Zeit ist ~ — у мяне́ ма́ла ча́су

◊ mit ~er Not — з ця́жкасцю

j-n ~ hlten* — трыма́ць каго́-н. на каро́ткім павадку́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Суткі1 ’адзінка вымярэння часу, роўная 24 гадзінам; дзень і ноч’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Сцяшк., Пятк. 2, ТС, Сл. ПЗБ), су́дкі ’тс’ (Нас., Арх. Вяр., ТС), су́тка ж. р. ’тс’ (воран., Сл. ПЗБ). Укр., рус. су́тки ’тс’. З су- і *тъка, якое звязана з тыкаць, першапачаткова ’сутыканне дня і ночы’; гл. Фасмер, 3, 811 з літ-рай. Бузук (Асн. пыт., 58) мяркуе пра першаснае значэнне ’змярканне’, ’пярэдні кут у пакоі’: спалучэнне часавага і прасторавага значэнняў (гл. наступнае слова).

Су́ткі2, су́тачкі ’вузкі прамежак паміж будынкамі, хатай і плотам’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Сл. ПЗБ, Мат. Гом., ЛА, 5, ТС), ’вузкая прастора паміж печчу і сцяной, запечак’ (брэсц., пін., люб., ЛА, 4), ’сцежка, дарожка паміж пабудовамі, агароджамі’ (гом., ЛА, 5), ’вузенькі пакойчык, старана ў гумне’ (брэсц., ЛА, 5; ТС, ПСл), ’дрывотнік’ (Мат. Гом.); іншыя варыянты: су́дкі (ТС), сутка́, су́тачкі (Сцяшк. Сл.), су́тачкі, су́дачкі, су́ткі, сутке́, су́дкі (Сл. ПЗБ), су́дачкі (Сл. Брэс.; стаўб., З нар. сл.), су́тачкі (Байк. і Некр.), суто́чка ’месца злучэння бэлек у сцяне’ (Бяльк.), суто́к ’дарожка паміж сценамі будынкаў’ (Яшк.). Укр. дыял. су́тки, су́точки ’вузкі праход паміж будынкамі або платамі’, ’цесная нізіна’ (Чарапанава, Геогр.), рус. наўг. су́тки ’вуглы ў хаце’, польск. sutka, sutkiцесны праход паміж будынкамі’ (з усходнеславянскіх моў), чэш. дыял. soutka ’вузкі праход’, soudička ’вузкая вуліца’. Прасл. дыял. *sǫtъka ’стык чаго-небудзь’, ад прасл. *tъkǫ < *tykati ’тыкаць’, *tъknǫti ’тыкнуць’ з прыст. *sǫ‑ (гл. тыкаць) (Фасмер, 3, 811; ЕСУМ, 5, 485; Махэк₂, 568). Уключэнне сюды ж славен. sot ’горная дарога’, роднаснага ст.-ірл. sēt ’дарога’ (Бязлай, Eseji, 143), а таксама славац. suteska ’вузкі праход паміж высокімі крутымі скаламі’, серб.-харв. су̀тјеска ’вузкая горная цясніна’ (Талстой, Лексика Пол., 12) патрабуе далейшага абгрунтавання, гл. Куркіна, Этимология–1988, 98. Борысь (Prefiks., 107–108) разглядае як дэрыват (nomen actionis > nomen acti) ад прасл. *sъ‑tъknǫti ’сутыкнуць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)