Царкоўная кніга, у якой змешчаны пералік усіх святых і царкоўных свят у каляндарным парадку. [Ніна] пачала здалёк; — Гэта я і імя такое ім параіла.. — У якіх святцах ты яго выкапала?Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
часасло́ў, ‑лова, м.
Праваслаўная царкоўная кніга з тэкстамі для штодзённых песнапенняў або службаў (у мінулым па гэтай кнізе вучылі і грамаце). У Рагазіне калі што і можна было дапасці пачытаць, дык хіба толькі біблію або часаслоў.Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пратэ́са ’царкоўная харугва’ (Нас., Бяльк.), пратэ́сня ’тс’ (Нас.), пратасэ́я, пратасе́я (Гарэц., Мядзв., Шат., Касп., Др.-Падб.) ’хаўтурная харугва’ (бых., Рам. 8). Паводле Карскага (Труды, 425), з польск.procesja ’працэсія’ ад лац.prōcēssio ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
апо́стал, ‑а, м.
1. Паводле евангелля — кожны з дванаццаці вучняў Хрыста, прапаведнікаў яго вучэння.
2.перан.; чаго. Заўзяты паслядоўнік і руплівы прапаведнік якой‑н. ідэі, вучэння. Апостал дабра і зла.
3.Царкоўная новазапаветная кніга, якая складаецца з «Дзеянняў апосталаў» і іх «Пасланняў».
[Грэч. apostolos — пасланец.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
deanery
[ˈdi:nəri]
n., pl. -eries
1) дэкана́т -у m.
2)
а) дом дэка́на або́ настая́целя
б) царко́ўная акру́га
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Міне́я ’царкоўная кніга з тэкстам набажэнстваў на кожны дзень месяца, якая змяшчае і жыцці святых, апавяданні аб царкоўных святах’ (ТСБМ). Ст.-рус.минеꙗ ’тс’ (XI ст.), запазычанае з с.-грэч.μηναῖον, мн. л. μηναῖα ’месячныя’ (Праабражэнскі, 1, 537; Фасмер, 2, 624).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паніхі́да ’царкоўная служба па нябожчыку’ (ТСБМ), дыял.панафі́да, панахі́на, панахві́да. Рус.панихи́да, дыял.панахи́да, панафи́да, укр.панахи́да, ст.-рус., ц.-слав.панахида, ст.-рус. яшчэ панафида, понахида. Запазычанне з сяр.-грэч.παννυχίδα ад παννυχίς ’усяночная’ (Фасмер, 3, 197 і наст.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
усяно́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які прадаўжаецца, працягваецца ўсю ноч. Гэта было ўсяночнае вандраванне. Яны ўдвух [Мішурын і Вялічка] усю ноч блыталіся па цёмных закутках, абы не натрапіць на нямецкія вочы.Чорны.
2.узнач.наз.усяно́чная, ‑ай, ж.Царкоўная служба перад вялікаднем у праваслаўных хрысціян, якая працягваецца ўсю ноч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыхо́жая, ‑ай, ж.
Першы нежылы пакой пры ўваходзе ў кватэру, дзе звычайна знімаюць верхняе адзенне; пярэдняя. Невялікая двухкапеечная царкоўная свечачка цьмяна асвятляла прыхожую.Колас.Пакрысе прадавец білетаў улез у калідор, потым апынуўся ў прыхожай і, урэшце, — у бакоўцы механіка.Быкаў.Серафіма стрымана смяялася, кідаючы вачамі на вешалку ў прыхожай.Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бенефі́цыя (БРС), бенефиция ’даходная царкоўная пасада’ (ст.-бел.; Булыка, Запазыч.). Запазычанне з польск.beneficjum (< лац.beneficium); Булыка, Запазыч., 41. Дакладней: запазычанне з формы мн. ліку beneficja, якая магла ўспрымацца як слова ж. роду. Праз польск. мову запазычаны таксама ст.-укр.бенефициум, укр.бенефі́ція, рус.бенефи́ция (гл. Шанскі, 1, Б, 91).