Наўме́цца ’набрацца, назапасіць’ (слонім., Нар. лекс.), ’мець удосталь, хапіць’ (Сцяшк.). Да мець, наў-, відаць, на месцы най- (*на‑иметься).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Прычы́нак, прычы́нка ’дошчачка, якой закрываюць адтуліну ў калодачным вулеі’ (лях., слонім., Сл. ПЗБ). Суфіксальны дэрыват ад прычыніць 2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пухнец́ь ’пышэць, раз’ядацца’ (слонім., Роднае слова, 2001, 5, 89). Ад пу́хны ’пышны’ (гл.) па тыпу цёмны > цямнець і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пыршча́ць ’імжаць (пра дождж)’ (чэрв., Сл. ПЗБ), сюды ж, відаць, і пыршчэць ’блішчаць’ (слонім., Сцяшк. Сл.). Да пырскаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раздражджане́ць ’набрыняць вадою, размокнуць (пра зямлю)’ (Сцяц.), раздажджане́ць ’набухнуць вадою’ (слонім., Жыв. НС). Магчыма, ад дро́жджы або дождж (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Стуз ‘звязка’: стуз кніжак (слонім., ЖНС), ‘бярвенні, сашчэпленыя, звязаныя чым-небудзь’ (Нар. Гом.). Гл. стус, а таксама наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вясня́чка ’яравая пшаніца’ (слонім., Сцяшк. МГ) — вузка-рэгіянальнае ўтварэнне ад вясна́ (гл.) і суф. ‑ячк‑а (Сцяцко, Афікс. наз., 182).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Здайна́ ’нагбом’ (слонім., Нар. лекс.). З + р. скл. назоўніка *dojьnъ/o, з якім звязаны вытворныя даёнка, дайніца ’пасудзіна для даення’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ляга́цца ’(аб кані, карове) брыкацца, біцца, калоцца’ (Інстр. III; слонім., Сцяшк. Сл.). Да прасл. lęgati. Больш падрабязна гл. ля́га 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Напрэ́ндзіць ’надуць, уздуць’: trybuch naprendzić (слонім., Арх. Федар.). Ад прэндзіць ’уздуваць’ (гл.), відаць, іранічна спаланізаванага ўтварэння, паралельнага да прудзіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)