нажы́ць, -жыву́, -жыве́ш, -жыве́; -жывём, -жывяце́, -жыву́ць; -жы́ты; зак.

1. што і чаго. Паступова набыць, назапасіць.

Н. сваёй працай.

2. перан., каго-што і каго-чаго. Атрымаць, набыць (што-н. непрыемнае).

Н. рэўматызм.

3. Пражыць нейкі час (разм.).

У гасцях доўга не нажывеш.

|| незак. нажыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прылі́пнуць, -ну, -неш, -не; -іп, -іпла; -ні́; зак.

1. да чаго. Моцна прыстаць (пра што-н. ліпкае або да чаго-н. ліпкага).

Кашуля прыліпла да потнага цела.

2. перан. Тое, што і прыстаць (у 3 і 4 знач.; разм.).

Прыліпла са сваімі распытваннямі.

Прыліп нейкі дзіўны спадарожнік.

|| незак. прыліпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

здаля́, прысл.

Разм. Здалёк, здалёку. Данёсся нейкі гул здаля І трэск сасновага галля. Дзеружынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цоп, выкл. у знач. вык.

Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. цопаць — цопнуць. [Уладзік:] — Узлез на хвою: што там у дупле робіцца? Засунуў руку, а мяне за палец — цоп нейкі звярок! Колас. [Рыбак:] — Раптам нейкі шчупачышча цоп за кручок — і на дно! Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шчупачы́шча, ‑ы, м.

Разм. Велізарны шчупак. [Рыбак:] — Раптам нейкі шчупачышча цоп за кручок — і на дно. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Басто́ліць ’біць няшчадна’ (Нас., Яруш.). Слова невядомага паходжання. Магчыма, ёсць сувязь з рус. дыял. бустать ’біць’ (тады ‑ол‑ — нейкі «экспрэсіўны» суфікс). Параўн. таксама літ. bàstelėti тыкнуць; кальнуць’ (да basnȯti ’тыкаць; калоць’). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

павесялі́цца, ‑весялюся, ‑вяселішся, ‑вяселіцца; зак.

Правесці весела нейкі час. Хацелася ж і .. [Лене] патанцаваць разам з усімі, павесяліцца. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

jakowyś

jakow|yś

нейкі; якісьці;

~eś pamiątki — нейкія ўпамінкі; памяткі (памятныя рэчы)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

адгуля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак.

1. Скончыць гуляць; правесці нейкі час не працуючы (разм.).

А. водпуск.

2. што. Пабыць у адгуле за звышурочную працу ў выхадны.

3. што. Згуляць, адсвяткаваць (разм.); правесці некаторы час на гуляннях.

А. вяселле.

|| незак. адгу́льваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

|| наз. адгу́л, -у, мн. -ы, -аў, м. (да 2 знач.).

Заўтра ў мяне а.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адслужы́ць, -лужу́, -лу́жыш, -лу́жыць; -лу́жаны; зак.

1. Прабыць на службе, папрацаваць нейкі час.

А. дваццаць гадоў у лясніцтве.

2. Адбыць тэрмін вайсковай службы; скончыць служыць.

А. два гады ў арміі.

3. Службай адплаціць, адрабіць за што-н.

А. за шкоду.

4. Зрабіцца непрыгодным, перастаць адпавядаць свайму прызначэнню.

5. Адправіць набажэнства.

А. імшу.

|| незак. адслу́жваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)