не́йкі, -ая, -ае, займ. неазнач.
1. Невядома які, незнаёмы.
Н. прыезджы цябе чакае.
2. Пры параўнанні якіх-н. якасцей, адзнак.
Ён сапраўды н. дзівак.
3. Тое, што і які-небудзь (разм.).
Нейкая пастанова павінна быць прынята.
4. Які не заслугоўвае ні ўвагі, ні павагі.
Н. блазнюк бярэцца ўсіх павучаць.
5. Не вызначаны дакладна (пра час, тэрмін, колькасць чаго-н.).
Н. час сябры ішлі моўчкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
не́йкі мест. неопр., м.
1. (неизвестно какой) како́й-то; (в сочетании с фамилией — ещё) не́кто;
жыў там н. лясні́к — жил там како́й-то лесни́к;
н. Івано́ў — не́кто Ивано́в;
2. (точно не определённый) како́й-то, не́кий, не́который;
н. час сябры́ ішлі́ мо́ўчкі — како́е-то вре́мя друзья́ шли мо́лча;
3. (при сравнении со свойствами чего-л.) како́й-то;
гэ́та н. звер, а не чалаве́к — э́то како́й-то зверь, а не челове́к;
◊ ~кім чы́нам — каки́м-то о́бразом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
не́йкі, ‑ая, ‑ае; займ. неазначальны.
1. Невядома які; незнаёмы. З туманоў выплывае лодка. На ёй рыбак, хлопчык і нейкі чалавек у белай кашулі. Кучар. [Толя] спыніўся і затуманенымі вачыма пачаў разглядаць нейкае чужое, невядомае яму месца. Якімовіч. І нейкі невядомы лагодны матыў мроіцца ў абуджаных марах. Ваданосаў. // Няясны; незразумелы, дакладна неакрэслены. Сэрца б’ецца, к жыццю рвецца, К нейкім светлым снам. Купала. Нейкая невядомая сіла цягнула.. [Таццяну] ў лес. Шамякін. // Якісьці. А шапка.. [Крулеўскага] сведчыла аб тым, што ён мае нейкае дачыненне да польскай арміі. Колас.
2. Знаёмы, вядомы, да якога адносяцца з адценнем пагарды. [Вашыновіч:] — Бабы заўсёды языкамі любяць трапаць. Мала што там Сабастыяніха нейкая гаварыла. Чорны. — А піла ў цябе ёсць? — Ёсць нейкая, браток. Брыль.
3. Не вызначаны дакладна (пра час, тэрмін, колькасць чаго‑н.). Праз нейкі дзень-другі хворы акрыяў. □ Праз нейкі час дымок пахучы Паплыў угору, як туман. Колас.
4. Пры параўнанні якіх‑н. якасцей, адзнак. Гэта нейкі звер, а не чалавек. □ Сабакучаво стала падобным да нейкага ваеннага паселішча. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
не́йкі
1. (невядомы) (írgend)éiner;
2. (пэўны) bestímmt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Не́йкі, не́кі ’якісьці, незнаёмы; абы-які; які-небудзь’ (ТС, Сл. ПЗБ, Грыг., Мал., Бяльк.), ’якісьці’ (Нас.). З не + які.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
како́й-то мест. не́йкі, які́сьці, які́сь.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
фацэ́т, -а, М -цэ́це, мн. -ы, -аў, м. (разм.).
Камічны, забаўны чалавек або нейкі малазнаёмы чалавек.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пажы́ць, -ыву́, -ыве́ш, -ыве́; -ывём, -ывяце́, -ыву́ць; пажы́ў, -ыла́, -ло́; зак.
Пражыць нейкі час.
Пажывём — пабачым (прымаўка). П. у горадзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адчу́жаны, -ая, -ае.
1. Адасоблены, абыякавы да іншых.
Хлопец нейкі змрочны, а.
2. Які выражае адчужэнне.
А. позірк.
|| наз. адчу́жанасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)