партаты́ўны
(фр. portatif, ад лац. portare = насіць)
зручны для пераноскі, невялікіх памераў (напр. п. магнітафон).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Но́скі ’які доўга носіцца’ (бялын., Янк. Мат., ТС), і носкі́ (ТС). Аддзеяслоўны назоўнік ад насіць, параўн. хо́дкі ’хадавы’ і пад.; аманімічнае ўтварэнне ад насіць, несці (яйкі) — но́скі ’нясучы (пра курэй)’, якое Аткупшчыкоў (Сравн.-типол. исследования слав. яз. и литератур. Л., 1983, 62) лічыць дакладным адпаведнікам літ. našus ’прадуктыўны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
но́шаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад насіць (у 1, 2 і 4 знач.).
2. у знач. прым. Які быў ва ўжыванні, носцы; не новы. Ношаны касцюм.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wáffenfähig
a здо́льны насі́ць збро́ю; го́дны да вайско́вай слу́жбы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
мі́ні.
1. нескл., н. Спадніца, сукенка, паліто і пад. мінімальнай даўжыні.
Мода на м. прайшла.
Насіць м.
2. прым., нязм. Максімальна кароткі (пра спадніцу, сукенку, паліто) ці вельмі маленькі.
М.-паліто.
М.-аўтамабіль.
М.-радыёпрыёмнік.
○
Міні-футбол — камандная гульня, падобная на футбол, але з меншай колькасцю ўдзельнікаў на невялікіх закрытых пляцоўках.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
данасі́ць, -нашу́, -но́сіш, -но́сіць; -насі́; -но́шаны; зак.
1. што. Скончыць насіць што-н., перанесці поўнасцю з аднаго месца на другое.
Д. салому ў пуню.
2. што. Канчаткова знасіць (вопратку, абутак).
Д. боты да дзірак.
3. каго. Нарадзіць дзіця не раней за нармальны тэрмін.
Парадзіха данасіла дзіця.
|| незак. дано́шваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
рэ́шата, ‑а, М ‑шаце; мн. рашо́ты (з ліч. 2, 3, 4 рэ́шаты), рашо́таў; н.
1. Рэч хатняга ўжытку для прасейвання мукі і пад. у выглядзе шырокага абруча з сеткай. У сенцах Мацвей падсяваў у рэшаце жыта. Чорны. Дзесяткі людзей лавілі рыбу кошыкамі, торбамі, рашотамі. Бядуля.
2. Агульная назва прыстасаванняў у зернеачышчальных, сартавальных і пад. машынах.
•••
Галава як рэшата гл. галава.
Насіць ваду ў рэшаце гл. насіць.
Цуды ў рэшаце гл. цуд.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стры́гчыся, стрыгуся, стрыжэшся, стрыжацца; стрыжомся, стрыжацеся, стрыгуцца; пр. стрыгся, ‑лася; незак.
1. Падстрыгацца, стрыгчы сабе валасы. Ён не вельмі ахайны, Іван, па тры месяцы не стрыжэцца, не абразае пазногцяў, але што датычыць чыгуначных зводак, то тут ён педантычны, нібы бухгалтар. Навуменка.
2. Насіць валасы, падстрыжаныя якім‑н. чынам; насіць кароткія валасы, пастаянна падстрыгаць іх. Валасы .. [Данусі] былі падстрыжаны так, як стрыгуцца кітайскія дзяўчаты. Карпюк.
3. Зал. да стрыгчы (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
назапа́сіць, ‑пашу, ‑пасіш, ‑насіць; зак., чаго.
Нарыхтаваць, загатаваць вялікую колькасць чаго‑н. Назапасіць сена. □ Пад кашлатым дубком грэлася сойка, мусіць шукаючы корм, што клапатліва назапасіла яшчэ з восені. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пранасі́ць, ‑нашу, ‑носіш, ‑носіць; зак.
1. што. Доўга носячы, прадраць (пра абутак, адзенне). Пранасіць сукенку да дзірак.
2. каго-што. Насіць некаторы час. Пранасіць дзіця на руках цэлы дзень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)