quarrel

[ˈkwɑ:rəl]

1.

n.

сва́рка, зва́дка, зва́да f.

to seek a quarrel — шука́ць сва́ркі

to make up a quarrel — пагадзі́цца

2.

v.i.

1) свары́цца; спрача́цца, ва́дзіцца, калаці́цца; гры́зьціся

2) нарака́ць

to quarrel with fate — нарака́ць на лёс

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Батава́ць ’гаварыць; без злосці дакараць за які-небудзь учынак’ (ДАБМ, 921; карта № 320), ’наракаць’ (Янк. I). Здаецца, зыходзіць трэба з семантыкі ’дакараць’. Тады можна думаць пра метафарычнае паходжанне ад *батаваць ’біць, караць’ (бат ’бізун’; параўн. рус. батова́ть ’біць’) → ’дакараць’ → ’гаварыць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рэ́мствоваць ’злоснічаць, абгаворваць, ганіць’ (ТС), рымстава́ць ’злавацца’ (жлоб., Жыв. сл.), рымсава́ць ’плакаць, упарціцца’ (чач., Жыв. НС). Рус. ре́мство ’нянавісць; злосць’, ремствовать ’ненавідзець’, укр. ре́мство, ремст ’абурэнне’, ремствувати ’наракаць’. Мацэнаўэр (LF 16, 181) параўноўвае з літ. susiremti ’уперціся супраць каго-небудзь’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Маракава́ць 1 ’разумець, разбірацца ў якой-небудзь складанай справе, абдумваць што-небудзь’ (ТСБМ, Чач., Шат.), рус. арханг., перм. морокова́ть ’думаць, разумець, кеміць’. Звязана чаргаваннем галосных з мере́кать ’кеміць’ (Бернекер, 2, 38; Фасмер, 2, 657), мере́чить ’надумваць нешта благое’, якія да прасл. merk‑/mьrk‑.

Маракава́ць 2 ’крыўдзіцца, крыўдаваць, злавацца, наракаць’ (ТСБМ, Шат., Сцяц.; бар., Хрэст. дыял.; мін. дзярж., КЭС; слонім., Нар. словатв.), марокаваць ’скардзіцца’ (КТСБМ, Якуб Колас). Укр. морокува́ти ’злавацца, бурчэць на каго-небудзь’, рус. перм. морока́ться ’скардзіцца, выклікаць незадавальненне’, польск. marykować, (a)marykować, marakować ’лемантаваць, наракаць, маркоціцца, шкадаваць’. Паводле Варш. сл. (2, 890), дапускаецца магчымасць запазычання з с.-лац. amaricare ’дакучаць’ < лац. amārico ’рабіць горкім’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

плаксі́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які часта плача. [Галя:] — Ідзіце, ідзіце ўжо дадому, а то сын прачнецца і хопіцца, што няма бацькі, плакаць будзе. Можа, ён у вас вельмі плаксівы? Сабаленка.

2. Такі, які бывае пры плачы; падобны да плачу. Плаксівы голас. □ І Раман, адразу зрабіўшы плаксівы выраз твару, паплёўся ў кватэру. Ваданосаў.

3. Які любіць скардзіцца, наракаць. Дарэмна Апанас наракаў на сваю долю. Дачка яго была не з плаксівых. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

begrudge

[bɪˈgrʌdʒ]

v.t.

1) шкадава́ць, скупі́цца (на е́жу, пачасту́нак)

2) зайздро́сьціць

They begrudge us — Яны́ зайздро́сьцяць нам

3) нарака́ць, бурчэ́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

пеня́ть несов. нарака́ць (на каго, што), крыўдава́ць (на каго, што); (жаловаться) ска́рдзіцца (на каго, што); (укорять) дакара́ць (каго, што);

◊

пеня́й на себя́ крыўду́й (нарака́й) на сябе́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

grouse

I [graʊs]

n.

шатля́ндзкая курапа́тка f., ра́бчык -а m.

•

- black game

- black grouse

- white grouse

II [graʊs]

informal, v.i.

бурчэ́ць, нарака́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

bellyache

[ˈbelieɪk]

1.

n.

1) боль жывата́

2) Sl. прычы́на для нарака́ньня; кры́ўда f., жаль -ю m.

2.

v.i.

бурча́ць, нарака́ць, ска́рдзіцца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Лкаць ’глытаць’ (Нас., Яруш.), польск. łkać ’плакаць; выдаваць, плачучы, кароткія гукі’, чэш. lkáti ’рыдаць, наракаць’, ’хапаць губамі паветра пры спякоце’, славац. lkať ’рыдаць’. Паўн.-слав. lъkati, параўн. літ. lùk! для абазначэння моцнага глытання, lùkinti ’прагна піць’, ст.-грэч. λύζω ’ікаю, плачу, трасуся’, ст.-ірл. slucim ’глытаць’, с.-в.-ням. sticken ’глытаць, плакаць’. І.‑е. *(s)leuk‑/*(s)leug‑ ’глытаць’. Гл. таксама локаць, лохнуць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)