Пашкоджаны агнём, абпалены. Абгарэлы пень. Абгарэлы танк. □ Наперадзе была рэчка, мост цераз яе і за мостам кварталы горада з разбуранымі, абгарэлымі будынкамі.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Напразэ́нці ’наперадзе’: Мы напразэнцʼи удвох стайали, нас першых пазвалʼи (Сцяшк. Сл.). Відаць, запазычанне з польскай, аднак дакладвай крыніцы не выяўлена; параўн. prezentować się, адно са значэнняў якога ’выстаўляцца, вылучацца, дэманстраваць сябе’, што да prezencja, prezenta ’прадстаўленне, пастава’ (з лац.praesentia).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ждацьнесов., разг., в разн. знач. ждать; ожида́ть;
ж. з надзе́яй — ждать (ожида́ть) с наде́ждой;
што жджэ мяне́напе́радзе? — что ждёт (ожида́ет) меня́ впереди́?
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перспекты́ва, -ы, мн. -ы, -ты́ў, ж.
1. Мастацтва адлюстроўваць на плоскасці трохмерную прастору з улікам уяўных змяненняў велічыні, абрысаў, выразнасці прадметаў, што абумоўлены ступенню аддаленасці іх ад наглядальніка.
Законы перспектывы.
2. Від у далячынь з якога-н. месца; даль.
Марская п.
3.перан., звычайна мн. Будучыня, планы, віды на будучае.
Добрыя перспектывы на ўраджай.
У перспектыве (у будучым, наперадзе).
|| прым.перспекты́ўны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аванпо́ст
(фр. avant-poste, ад avant = перад + poste пост)
вартавы пост, які выстаўляецца наперадзе войск, калі яны знаходзяцца недалёка ад праціўніка.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
гарэ́лкі, ‑лак; адз.няма.
Рухавая гульня, удзельнікі якой становяцца парамі, а той, хто «гарыць», стаіць наперадзе і па сігналу ловіць аднаго з першай пары, якая разбягаецца ў розныя бакі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грукатлі́вы, ‑ая, ‑ае.
Які стварае грукат; шумны. Грукатлівы вадаспад. □ Вера ішла асцярожна. Пачуўшы наперадзе цяжкія, грукатлівыя крокі, адступіла за куст.Асіпенка.// Напоўнены грукатам, шумам. [Сонца] асвятляла .. грукатлівую, дымную зямлю.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аванга́рд
(фр. avant-garde, ад avant = наперадзе + garde = ахова)
1) частка войска (або флоту), якая знаходзіцца наперадзе галоўных сіл у паходзе і пры наступленні (проціл.ар’ергард);
2) перан. перадавая частка якой-н. грамадскай групы, класа.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ahead
[əˈhed]
adv.
сьпе́раду, напе́радзе; пе́рад
Walk ahead of me — Ідзі́ сьпе́раду мяне́
•
- get ahead
- get ahead of
- Go ahead!
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ *Лабаво́з, лыбавдз ’працавіты чалавек’ (Яўс.). Да лобі, з (гл.), ’пярэдняя частка чаго-небудзь’ і везці (гл.), ’быць спераду’, ’дзякуючы добрай, стараннай працы быць наперадзе’. Адсюль дзеясловы лыбавозіцца, лыбавозіць ’шчыра працаваць, завіхацца на працы’ (Яўс.). Параўн. яшчэ рус.лобовой ’у першай чарзе, у першым радзе сярод рэкрутаў’.