Ка́верт ’невялікая глыбокая яма з вадой на лузе’, ’лужына, роў’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ка́верт ’невялікая глыбокая яма з вадой на лузе’, ’лужына, роў’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лепш
◊ тым л. — тем лу́чше;
як мага́ л. — как
л. за ўсё — лу́чше всего́;
л. не трэ́ба — лу́чше не на́до;
л. по́зна, як ніко́лі —
у гасця́х до́бра, а до́ма л. —
л. благі́ мір, чым до́брая сва́рка —
л. сіні́ца ў рука́х, чым жураве́ль у не́бе —
л. з разу́мным згубі́ць, чым з ду́рнем знайсці́ —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сказа́ць
◊ дарэ́чы с. — кста́ти сказа́ть;
каб ~за́ў... — добро́ бы...;
лёгка с. — легко́ сказа́ть;
скажы́(це), калі́ ла́ска! — скажи́(те), пожа́луйста!; скажи́(те) на ми́лость!;
ця́жка с. — тру́дно сказа́ть;
мо́жна с. —
так с. —
няма́ чаго́ с.! — не́чего сказа́ть!;
с. сваё сло́ва — сказа́ть своё сло́во;
смех с. — смешно́ сказа́ть;
язы́к не паваро́чваецца с. — язы́к не повора́чивается сказа́ть;
ні ў ка́зцы с., ні пяро́м апіса́ць —
як сказа́ць — как сказа́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
впо́ру
1. (об одежде, обуви) якра́з, акура́т, як па ме́рцы; як на мяне́ (на яго́, на яе́) шы́та;
сапоги́ впо́ру бо́ты якра́з (акура́т да нагі́);
э́то пальто́ ему́ впо́ру гэ́та паліто́ яму́ якра́з (гэ́та паліто́ як на яго́ шы́та);
2.
на дере́вья впо́ру мальчи́шкам ла́зить на дрэ́вы да тва́ру то́лькі хлапчука́м ла́зіць;
3. (посильно) пад сі́лу;
э́тот груз впо́ру подня́ть силачу́ гэ́ты груз пад сі́лу падня́ць асі́лку;
4. (пора, своевременно) пара́, у са́мы час;
мне впо́ру е́хать домо́й мне пара́ е́хаць дамо́ў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
відно́ I
1.
2.
3. (быть очевидным) ви́дно, заме́тно; я́вствовать;
відно́ II
◊ ад відна́ да відна́ — от зари́ до зари́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
захава́ць
1.
2. (спрятать так, что трудно найти) запря́тать; упря́тать;
3. (порядок, закон) соблюсти́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
віда́ць I
віда́ць II
1. (быть доступным для взора) быть ви́дным, видне́ться; свети́ться; бре́зжить, бре́зжиться;
2.
3. (следовать) я́вствовать;
◊ яно́ в. — оно́ и ви́дно;
све́ту (бе́лага) не в. — не ви́дно ни зги;
як в. —
в. па́на па халя́вах —
ві́дам не в., слы́хам не чува́ць —
блі́зка в., ды далёка дыба́ць —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сказа́ть
◊
к приме́ру сказа́ть напры́клад;
кста́ти сказа́ть дарэ́чы ка́жучы;
к сло́ву сказа́ть дарэ́чы ка́жучы;
шу́тка сказа́ть гэта не жа́рты, лёгка ска́заць;
кто бы мог сказа́ть хто б мог сказа́ць;
скажи́те, како́й молоде́ц! гля́ньце, які маладзе́ц!;
(да) и то сказа́ть (ды) і сапраўды́;
как сказа́ть як сказа́ць;
не́чего сказа́ть! што і каза́ць!; няма́ што і каза́ць;
по пра́вде сказа́ть па пра́ўдзе ка́жучы;
скажи́те на ми́лость, скажи́те, пожа́луйста скажы́це, калі ла́ска;
по со́вести сказа́ть шчы́ра ка́жучы;
с позволе́ния сказа́ть не пры вас ка́жучы;
сказа́ть своё сло́во сказа́ць сваё сло́ва;
сказа́ть по че́сти пра́ўду ка́жучы;
ба́бушка на́двое сказа́ла
ни в ска́зке сказа́ть ни перо́м описа́ть
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дык
1. союз то;
2. союз (в начале главного предложения при придаточном условном) так;
3. частица
4. частица
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
полага́ться
1. (надеяться) спадзява́цца (на каго, на што); (рассчитывать) разлі́чваць (на каго, на што); (доверять) давяра́ць; (доверяться) давяра́цца (каму, чаму), здава́цца (на каго, на што); (быть уверенным) быць упэ́ўненым (у кім, у чым);
полага́ться на свои́ си́лы спадзява́цца на свае́ сі́лы;
полага́ться на чью́-л. по́мощь спадзява́цца на чыю́-не́будзь дапамо́гу;
на него́
2. (употребляется в 3 лице в знач. «причитается») нале́жыць;
ка́ждому полага́ется немно́го де́нег ко́жнаму нале́жыць тро́хі гро́шай;
3. (употребляется в 3 лице в знач. «приличествует»); (следует) нале́жыць; (надо) трэ́ба; (в обычае) заве́дзена; (при употреблении с отрицанием в знач. «нельзя») не́льга, нямо́жна; (в знач. «не разрешается, не дозволено») не дазваля́ецца, не дазво́лена;
так поступа́ть не полага́ется так рабі́ць нямо́жна;
взять всё, что полага́ется узя́ць усё, што трэ́ба (што нале́жыць);
здесь кури́ть не полага́ется тут куры́ць не дазваля́ецца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)