ма́чтавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да мачты. Мачтавы ліхтар.

2. З якога робяць мачты. Мачтавы лес. □ Пушча — гэта плямёны асілкаў-дубоў, Што сышліся на вечныя сходкі дуброў; Гэта мачтавых сосен бары-гушчары, Цёмны лог, дзе пасуцца дзікі і зубры. Куляшоў.

мачтавы́, о́га, м.

Матрос, які нясе службу на мачце.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ма́йткі, ма́йткы, ма́йтке ’нагавіцы’ (Грыг., Федар. 6, Жд. 1, Нік., Оч.; віц., Шн. 3, Касп., шчуч., З нар. сл.; астрав., гродз., слуц., ДАБМ, к. 326), ’споднія штаны, пераважна з трыкатажу’ (Сцяц.; навагр. З нар. сл.), ’верхнія мужчынскія штаны’ (гродз., Сл. ПЗБ), ’жаночыя трусы’ (драг., КЭС, З нар. сл.). Запазычана з польск. majtki ’панталоны, трыко’, ’трусы’, ’штонікі’ < majtekматрос’ < гал. maat, maatje (Брукнер, 318). Гл. таксама ма́еткі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

БЛАЖКО́ Андрэй Агеевіч

(1895, в. Харавічы, цяпер у межах в. Дукора Пухавіцкага р-на Мінскай вобл. — 17.5.1920),

арганізатар і кіраўнік дукорскіх партызанаў. З 1915 матрос Балт. флоту. Удзельнік Кастр. рэвалюцыі 1917, камуніст. У час польск. інтэрвенцыі ў 1919 на радзіме разам з М.І.Рудовічам стварыў і ўзначаліў партыз. атрад. У доме Блажко размяшчаўся штаб атрада. 3.5.1920 арыштаваны польск. акупантамі, расстраляны.

т. 3, с. 184

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

сігна́льшчык, ‑а, ж.

1. Той, хто падае і прымае якія‑н. сігналы. Партызаны-сігнальшчыкі.. спецыяльна былі выстаўлены ўсцяж усёй седлавіны дарогі. М. Ткачоў. Пакуль калгаснікі запаўнялі бак рассявальнага апарата, лётчык праводзіў інструктаж сігнальшчыкаў. Стаховіч.

2. Матрос ці старшына, які вядзе назіранне за морам і паветранай прасторай і прымае і перадае сігналы. Дакладна працуе сігнальшчык — У мора выходзіць тральшчык. Лось.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

статья́ ж.

1. (небольшое сочинение) арты́кул, -ла м.;

газе́тная статья́ газе́тны арты́кул;

2. (глава, раздел) арты́кул, -ла м.;

сосла́ться на статью́ зако́на спасла́цца на арты́кул зако́на;

3. бухг. арты́кул, -ла м.; (источник) крыні́ца, -цы ж.;

статья́ дохо́да фин. крыні́ца дахо́ду;

расхо́дная статья́ расхо́дны арты́кул;

4. (разряд) стацця́, -цці́ ж.;

матро́с пе́рвой статьи́ матро́с пе́ршай стацці́;

по всем статья́м круго́м; па ўсіх пу́нктах.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

sailor

[ˈseɪlər]

1.

n.

1) мара́к -а́ m.

2) матро́сm.

3) матро́ска f.а́пка без брыля́)

2.

adj.

матро́скі

a sailor collar — матро́скі каўне́р

- good sailor

- poor sailor

- bad sailor

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

матло́т

(фр. matelote, ад matelot = матрос)

1) французскі матроскі танец, блізкі да жыгі; узнік у 19 ст., у пач. 20 ст. атрымаў пашырэнне як бальны танец;

2) страва з кавалачкаў рыбы ў соусе з чырвонага віна і розных прыпраў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ГАРМО́ЗА Міхаіл Міхайлавіч

(19 8.1917, в. Чапля Дзяржынскага р-на Мінскай вобл. — 24.6.1985),

Герой Сав. Саюза (1940). Скончыў Кіеўскае танк. вучылішча (1941). У ВМФ з 1938. Удзельнік сав.-фінл. вайны 1939—40: у баі на Карэльскім перашыйку 8.2.1940 наводчык гарматы гаўбічнай батарэі матрос Гармоза з гарматы знішчыў варожыя ўмацаванні, што адкрыла шлях для наступлення сав. войск. У Вял. Айч. вайну на Паўд.-Зах., Волхаўскім, Паўн.-Зах., 1-м Бел. франтах: камандзір танка, танк. роты, у 1948—60 у органах МУС БССР.

т. 5, с. 64

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

man1 [mæn] n. (pl. men)

1. мужчы́на

2. чалаве́к;

a man of his word чалаве́к сло́ва

3. рабо́тнік, рабо́чы

4. infml муж; палюбо́ўнік

5. звыч. pl. men салда́т; матро́с; лётчык (не афіцэр);

officers and men афіцэ́ры і салда́ты

6. пе́шка (у шахматах)

to a man усе́ як адзі́н

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

вая́ка, ‑і, м.

Разм. Воін, баец; салдат. Вунь чорны слуп-маяк, Там тысячы сыноў, Там тысячы ваяк Заснулі вечным сном. Пушча. На гэты ж пясок упаў Сёмка-матрос, камандзір партызанскіх атрадаў, слаўны ваяка і бальшавік... Лынькоў. // Іран., пагард. Той, хто не апраўдвае звання воіна, байца. Карп паклаў сваю жылістую руку на руку паліцэйскага, загадаў спакойна, але сурова: — Пакладзі дзіця! Ваяка! Шамякін. // перан. Іран., жарт. Задзіра, забіяка. — А ты бо вельмі ваяка, — кажа.. [бабуля Толіку]. — Ну, не плач. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)