матро́с, -а, мн. -ы, -аў, м.

Марак, які не адносіцца да каманднага саставу; радавы флоту.

|| прым. матро́скі, -ая, -ае.

М. танец.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

матро́с

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. матро́с матро́сы
Р. матро́са матро́саў
Д. матро́су матро́сам
В. матро́са матро́саў
Т. матро́сам матро́самі
М. матро́се матро́сах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

матро́с м. матро́с

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

матро́с матро́с, -са м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

матро́с, ‑а, м.

Марак, які не адносіцца да каманднага саставу; радавы флота.

[Гал. matroos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Матрос ’радавы флота’ (ТСБМ). З рус. матрос (Крукоўскі, Уплыў, 83), якое (у форме матрозъ — 1697 г.) праз гал. matroos (мн. л. matrozen) было запазычана з франц. matelot < с.-нідэрл. matten‑noot, maatgenoot ’тс’ (Фасмер, 2, 583). Сюды ж матроска ’кофта’ (Сцяц.), ’блуза матроса з адкладным каўняром’, ’жаночая ці дзіцячая блуза такога ж крою’, ’бесказырка’ (ТСБМ, Жд. 1), матрасня́ ’матросы’ (Нар. Гом.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

матрос, марак

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

стацця́ ж. (разряд) статья́;

матрос пе́ршай ~цці́матро́с пе́рвой статьи́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

камендо́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

Матрос-артылерыст.

|| прым. камендо́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мачтавы́, -о́га, мн. -ы́я, -ы́х, м.

Матрос, які нясе службу на мачце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)