Апры́склівы (априскливый) ’запальчывы, капрызны, упарты’ (Яруш., Нас.); апры́сак ’упарты, капрызны’ (Гарэц., Нас.); апры́скліва (Др.-Падб., Гарэц.), апры́склівасць ’запальчывасць’ (Яруш.). Рус. дыял. зах. опрыснуть ’ускіпець’ (пераноснае), опрыскливый ’запальчывы’, укр. оприскливый ’тс’, з оприском ’запальчыва’, польск. opryskliwy ’запальчывы’. Для ўзнікнення пераноснага значэння дзеяслова (суф. ‑лів‑ звычайна далучаецца да дзеяслоўных асноў) важна польск. pryskać ламацца, разлятацца, лопацца на дробныя кавалкі’ і перан. ’лопнуць’ (аб надзеі, настроі і г. д.), адкуль недалёка і да ’лопнуць’ (аб спакоі, цярпенні), ’ускіпець’. Наяўнасць заходнерускага дзеяслова опрыснуть, беларускіх, украінскіх бяссуфіксных назоўнікаў робіць непатрэбным, хаця і не выключае дапушчэнне аб запазычанні з польскай мовы. Словы маглі ўтварыцца на захадзе ўсходнеславянскай тэрыторыі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тра́хаць ‘гучна біць; ламаць з трэскам’, ‘трашчаць, ламацца’ (Нас.), ‘рэзка адрывіста грымець, бухаць’ (Юрч. Сін.), ‘трэсці’ (ТС), ‘трашчаць’ (Байк. і Некр.), ‘страляць’ (ТС), ‘стукаць, грукаць дзвярыма’, ‘балбатаць’ (Ян.); тра́хнуць ‘моцна, з сілай стукнуць каго-небудзь’, ‘выстраліць па кім-небудзь’, ‘застрэліць’ (ТСБМ), ‘трэснуць’ (Нас., Ласт., Байк. і Некр.), ‘стукнуць, упасці’ (ТС), ‘стукнуць (пра гром)’, ‘раптоўна пабегчы, ірвануцца’ (Мат. Маг.), тря́хнуць ‘стукнуць каго-небудзь чым-небудзь’ (Бяльк.); тра́хнуті ‘ўдарыць’ (Вруб.); сюды ж вытворныя ад траха́т ‘трэск’ трахата́ць ‘ламаць, крышыць’ (гродз., ЖНС), трахаце́ць ‘дрыжаць, трашчаць’ (Сл. ПЗБ); таксама тра́ханне, трахканне ‘грукат’, тра́ханнік, тра́хканнік ‘той, хто грукоча’ (Юрч. СНЛ). Утварэнні на базе гукапераймальнага трах, гл.

Траха́ць ‘трэсці’ (ТС), трахану́ць ‘страсянуць’ (Нас.; брасл., Сл. ПЗБ), ‘растрэсці (гной)’, ‘затрэсціся ад холаду’ (Юрч. СНЛ), трыхану́ць ‘страсянуць’ (Бяльк.), тріхану́ць ‘калатнуць; зрабіць вобыск’ (Юрч.). Фасмер (4, 113) мяркуе, што рус. тряхну́ть і тряха́ть з’яўляюцца новаўтварэннямі ад трясти́ ‘трэсці’; таксама Брукнер (579) польск. trząchąć адносіць да trząść ‘трэсці’. Параўн. паралельнае траса́ць, гл. трэсці.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

stürmen

1.

vt атакава́ць, штурмава́ць, браць пры́ступам

ein Haus ~ — уварва́цца ў дом

éine Tür ~ — лама́цца ў дзве́ры

2.

vi

1) (h) бушава́ць (пра вецер)

2) (s) спяша́цца, не́сціся, кі́дацца

álle stürmten auf den Platz — усе́ паспяша́ліся [пане́сліся, кі́нуліся] на пло́шчу

◊ den Hímmel ~ — дамага́цца немагчы́мага

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Трашча́ць (трашчэ́ць, трашча́ць, трышча́ць) ‘утвараць траскучы гук, трэск’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Бяльк., Шат., Сл. ПЗБ, Гарэц., Пятк. 2, ТС), ‘цвыркаць’ (даўг., Сл. ПЗБ), ‘трэскацца ад пераядання (пра жывот)’ (віл., шальч., Сл. ПЗБ), ‘стракатаць (пра сароку)’ (брэсц., паўд.-мін., зах.-гом., ЛА, 1), трышчя́тэ ‘трашчаць (аб марозе)’ (кам., Сл. ПЗБ), трашча́ць ‘моцна балець (пра галаву)’ (Ян.), ‘хутка, гучна гаварыць, гаварыць не змаўкаючы’ (мёрск., Нар. лекс., ТСБМ, Мат. Маг.), трышча́ці ‘трашчаць’ (Вруб.), трашчэ́ць ‘бразгатаць, брынчаць (пра пабітую міску)’ (шчуч., Сл. ПЗБ), ст.-бел. трещати, трищати ‘трашчаць’ (ГСБМ). Сюды ж трашчо́тка ‘прыстасаванне для ўтварэння трэску, шуму, стуку, лёскату’, ‘балбатуха; чалавек, які вельмі хутка гаворыць’ (ТСБМ, Мат. Маг. 2, Шат.), ‘гаваркая жанчына’ (Нар. Гом.); ‘клін для ўмацоўвання пярэдняга навоя ў кроснах’ (мёрск., Ск. нар. мовы), ‘машына для ачышчэння лёну’ (ТСБМ). Параўн. укр. тріщати, рус. трещать, польск. trzeszczeć, чэш. třeštět, славац. trešťať, славен. treščati, балг. трещя́, макед. трешти. Дзеяслоў гукапераймальнага паходжання, параўн.: лес схіляецца чуць не да зямлі, трашчыць і стогне (Сержп. Прымхі, 35); роднаснае літ. treškėti ‘трашчаць, ламацца’ (Борысь, 649). Гл. трэск.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

crush

[krʌʃ]

1.

v.t.

1) лама́ць; крышы́ць; разьбіва́ць

2) ко́мчыць, каме́чыць; мяць

to crush together — скаме́чыць, ско́мчыць

3) таўчы; драбі́ць; расьціра́ць

4)

а) душы́ць (супраці́ў)

б) заняво́льваць

5) выціска́ць

2.

v.i.

лама́цца; крышы́цца

3.

n.

1) разду́шваньне, расьціска́ньне n., разгро́м -у m.

2) ціскані́на, штурхані́на, таўкатня́ f.

3)

а) захапле́ньне n., глыбо́кая сымпа́тыя

have a crush on someone — быць мо́цна закаха́ным у не́кага, чуць сымпа́тыю да не́кага

б) аб’е́кт сымпа́тыі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

łamać się

łam|ać się

незак.

1. ламацца;

2. перан. змагацца;

~ać się z trudnościami — змагацца з цяжкасцямі;

3. дзяліцца, падзяляць;

~ać się chlebem — дзяліцца хлебам;

4. разбівацца;

fali ~ią się o dziób łodzi — хвалі разбіваюцца аб нос лодкі;

5. вагацца;

nie łamać się ! разм. трымайся!, не бойся!

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

дзве́ры мн Tür f -, -en;

увахо́дныя дзве́ры Éingangstür f;

дзве́ры для вы́хаду Áusgangstür f;

рассо́ўныя дзве́ры Schíebetür f;

дзве́ры, які́я адчыня́юцца ў або́два бакі́ Péndeltür f, Schwíngtür f;

зачыня́йце дзве́ры! bítte Tür(en) schlíeßen!;

◊ жыць дзве́ры ў дзве́ры Tür an Tür wóhnen;

пры зачы́неных дзвяра́х hínter verschlóssenen Türen; únter Áusschluss der Öffentlichkeit;

лама́цца ў адчы́неныя дзве́ры óffene Türen éinrennen*;

шыро́ка адчыні́ць дзве́ры Tür und Tor öffnen (чаму-н D);

адчыні́ць дзве́ры (навучальных устаноў і г. д.) die Pfórten öffnen;

дзень адчы́неных дзвярэ́й Tag der óffenen Tür

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

überschlagen

I überschlagen

*

1.

vi (s)

1) перахо́дзіць з аднаго́ ста́ну ў другі́

2) пераве́швацца, пераку́львацца

3) праско́кваць (пра іскры)

4) лама́цца (пра голас)

2.

vt накі́нуць (хустку)

die Béine ~ — пакла́сці [закі́нуць] нагу́ на нагу́

I überschlágen

*

1.

vt

1) прапуска́ць (старонку)

2) склада́ць каштары́с, разлі́чваць

2.

(sich)

1) перавярну́цца, абярну́цца

2) заліва́цца (пра салаўя)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

crack

[kræk]

1.

n.

1) раско́ліна, расшчэ́піна, шчы́ліна f.

2) ля́скат -у m. (бізуна́)

3) імгне́ньне n., мо́мант -у m.

4) Sl. зье́длівая заўва́га

5) Sl.

а) крадзе́ж з узло́мам

б) зло́дзей-узло́мшчык

2.

adj., informal

надзвыча́йны, знакамі́ты

3.

v.t.

1) раско́лваць

2) лу́шчыць (арэ́хі)

3) ля́скаць (пу́гаю)

4) informal мо́цна ўдара́ць

5) псава́ць не́чую рэпута́цыю

6) informal расшыфро́ўваць

7) Chem. раклада́ць, разьдзяля́ць на скла́днікі

4.

v.i.

1) расшчапля́цца

2) трэ́скацца

3) лама́цца, не вытры́мваць, зрыва́цца (пра го́лас)

He cracked under the strain — Ён залама́ўся пад ці́скам

•

- crack down

- crack one’s whip

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

дзве́ры ед. нет дверь ж.;

○ глухі́я дз. — глуха́я дверь;

ца́рскія дз. — церк. ца́рские врата́;

◊ палі́тыка адчы́неных дзвярэ́й — поли́тика откры́тых двере́й;

лама́цца (бі́цца) у адчы́неныя дз. — ломи́ться в откры́тую дверь;

дзень адчы́неных дзвярэ́й — день откры́тых двере́й;

пры зачы́неных дзвяра́х — при закры́тых дверя́х;

паказа́ць на дз. — (каму) показа́ть (указа́ть) на дверь (кому);

дз. ў дз. — дверь в дверь;

сту́кацца ў дз. — стуча́ться в дверь;

зачыні́ць дз. — (перад кім) закры́ть дверь (перед кем);

бра́знуць дзвяра́мі — хло́пнуть две́рью;

дз. не стыка́юцца — дверь не закрыва́ется

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)