змы́цца, змыюся, змыешся, змыецца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ад мыцця сысці, знікнуць (звычайна пра тое, што забруджвае, робіць нячыстым). Смала змылася. Фарбы змыліся. Плямы змыліся.
2. перан. Разм. Знікнуць, пайсці адкуль‑н. (хутка, непрыкметна). — Немцы ў Зарэччы ёсць? — ціха спытаў Валодзя ў старога. — Днём былі. .. Нанач змыліся. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Мык у фразе мык а мык! — ’частае хаджэнне, рух, кіданне’ (Гарэц.), Уявіцца і так жа раптоўна знікнуць’ (Нас.). Да мыкаць^ (гл.). Гл. таксама мызь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прапа́сці, -паду́, -падзе́ш, -падзе́; -падзём, -падзяце́, -паду́ць; -па́ў, -па́ла; -падзі; зак.
1. Знікнуць невядома куды.
Дакументы прапалі.
Дзе ты на тыдзень прапаў? (не прыходзіў на працягу тыдня).
2. Перастаць быць бачным ці чутным.
Коннік сеў на каня і прапаў з віду.
3. Страціцца, знікнуць; загінуць, памерці.
Прапаў спакой, боль.
Гэты чалавек нідзе не прападзе.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прайсці без карысці, безвынікова.
Паўдня прапала.
|| незак. прапада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Дзе наша не прападала! (гаворыцца, калі хто-н. ідзе на рызыку спадзеючыся на ўдачу; разм.).
|| наз. прапа́жа, -ы, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
зберагчы́, -рагу́, -ражэ́ш, -ражэ́; -ражо́м, -ражаце́, -рагу́ць; збяро́г, зберагла́, -ло́; -ражы́; -ражо́ны; зак., каго-што.
Захаваць, не даць знікнуць, сапсавацца, прапасці.
З. час.
З. грошы.
З. прадукты.
|| незак. зберага́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. зберажэ́нне, -я, н.
|| прым. зберага́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вы́весціся¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ведзецца; вы́веўся, -велася; зак.
1. Перастаць існаваць; выйсці з ужытку.
Вывелася рыба ў сажалцы.
Такія звычаі ўжо даўно вывеліся.
2. Знікнуць, знішчыцца, аказацца выведзеным (гл. вывесці¹ ў 4 знач.).
Плямы вывеліся.
|| незак. выво́дзіцца, -во́дзіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вы́ветрыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.
1. Разбурыць пад уздзеяннем ветру, пад уплывам атмасферных ваганняў.
Вецер выветрыў торф.
2. Прымусіць што-н. знікнуць праветрываннем або пад уздзеяннем ветру.
В. смурод.
|| незак. выве́трываць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. выве́трыванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адце́рціся, адатру́ся, адатрэ́шся, адатрэ́цца; адатро́мся, адатраце́ся, адатру́цца; адцёрся, -це́рлася; адатры́ся; зак.
1. Знікнуць пасля сцірання, чысткі.
Фарба з вопраткі хутка адцерлася.
2. Праціскаючыся куды-н., быць адцёртым назад (разм.).
Чалавек з чамаданам адцёрся ад натоўпу.
|| незак. адціра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прамільгну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні; зак.
1. Паказацца і хутка знікнуць.
Поезд прамільгнуў маланкай.
У яго словах прамільгнула іронія (перан.).
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вельмі хутка прайсці, прамінуць (пра час).
Месяц часу незаўважна прамільгнуў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
запрапа́сці, ‑паду, ‑падзеш, ‑падзе; ‑падзём, ‑падзяце; зак.
Разм. Знікнуць, прапасці. Ды гады юнацтва Не запрапалі, З імі мне спазнацца Зноў перапала. Чарнушэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рассмакта́ць, ‑смакчу, ‑смокчаш, ‑смокча; зак., што.
Разм.
1. Прымусіць знікнуць, разысціся (пра пухліну, кровазліццё і пад.).
2. Смокчучы, размякчыць, растварыць. Рассмактаць цукерку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)