Аба́да ’віна’ (Нас.), ст.-бел. обада з 1503 г. (Нас. гіст.) ’знеслаўленне, абражанне’ да об‑вада (Нас. гіст., 244); параўн. ст.-бел. обадити ’зняславіць, зганьбіць’ і обвадити ’тс’ (Нас. гіст.). Ст.-рус. обада ’паклёп’, паводле Фасмера, 3, 97, царкоўнаславянскага паходжання: ст.-слав. обадити ’абвінаваціць’. Параўн., аднак, серб.-харв. о̏беда ’абвінавачанне’, а таксама больш далёкае семантычна ўкр. (о)бада ’перашкода’ (Ёкль, AfslPh, 29, 29; Ільінскі, PF, 11, 184). Бел. обада, магчыма, праславянскі архаізм, што, звычайна, не выключае царкоўнаславянскага паходжання старарускіх форм.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

посрами́ть сов.

1. пасаро́міць, разг. пасарамаці́ць; (опозорить) зга́ньбіць, аганьбава́ць; знясла́віць, абнясла́віць;

посрами́ть озорника́ пасаро́міць (пасарамаці́ць) гарэ́зу;

2. (обличить) вы́крыць;

посрами́ть глупца́ вы́крыць ду́рня;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

знясла́віць, ‑слаўлю, ‑славіш, ‑славіць; зак., каго-што.

Распаўсюдзіць благія чуткі пра каго‑, што‑н.; зганьбіць, ачарніць. — Два гады кіраваў, стараўся, гаспадарку ладзіў, пра рэпутацыю дбаў, а тут ушчалося напасце. Зняславілі, зганьбілі, раскрытыкавалі... Быкаў. Яго, лепшага брыгадзіра, знялі з пасады, зняславілі на ўвесь калгас ды яшчэ ў раённай газеце распісалі. Б. Стральцоў. // Сваімі паводзінамі, учынкамі пазбавіць добрага імя; абняславіць. — Я табе аддала ўсё. А ты... зняславіў, насмяяўся... З дзіцем хочаш пакінуць? Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Schmach

f - высок. га́ньба, знява́га

j-m éine ~ ántun* — зга́ньбіць, знява́жыць каго́-н.

~ und Schánde! — со́рам і га́ньба!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

zaszargać

зак.

1. запэцкаць; забрудзіць; зацягаць;

2. перан. запляміць; зганьбіць;

zaszargać dobre imię — запляміць добрае імя (рэпутацыю)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

позо́р м.

1. га́ньба, -бы ж.; (бесславие) нясла́ва, -вы ж.;

покры́ть кого́-л. позо́ром зга́ньбіць (знясла́віць) каго́-не́будзь;

удали́ться с позо́ром пайсці́ з га́ньбай;

2. (зрелище) уст. відо́вішча, -ча ср.;

◊

вы́ставить на позо́р вы́ставіць на пасме́шышча (на га́ньбу);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

soil

I [sɔɪl]

n.

1) гле́ба, зямля́ f., грунт -у m.

A farmer tills the soil — Земляро́б абрабля́е зямлю́

2) край -ю m.; краі́на f.

II [sɔɪl]

1.

v.t.

1) бру́дзіць, пэ́цкаць

He soiled his clean clothes — Ён запэ́цкаў сваю́ чы́стую во́пратку

2) пля́міць

3) Figur. пля́міць, га́ньбіць

to soil the family name — зга́ньбіць імя́ сям’і́

4) мара́льна псава́ць

2.

n.

забру́джанае ме́сца, пля́ма f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

нанести́ сов.

1. в разн. знач. нане́сці, мног. панано́сіць, панано́шваць;

нанести́ книг нанесці́ (панано́сіць, панано́шваць) кніг;

ло́дку нанесло́ на мель ло́дку нане́сла на мель;

нанести́ на ка́рту нане́сці на ка́рту;

2. (причинить, сделать) нане́сці, прычыні́ць;

нанести́ ра́ну нане́сці ра́ну;

нанести́ уда́р нане́сці ўдар;

нанести́ уще́рб прычыні́ць (нане́сці) уро́н (шко́ду);

нанести́ убы́ток прычыні́ць стра́ту;

нанести́ оскорбле́ние абра́зіць (каго);

нанести́ бесче́стье знява́жыць го́нар (чый), знясла́віць (каго), аганьбава́ць (каго), зга́ньбіць (каго);

нанести́ пораже́ние нане́сці паражэ́нне;

нанести́ визи́т нане́сці візі́т (каму), наве́даць (каго).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

néhmen

* vt

1) браць, узя́ць; хапа́ць, прыма́ць

j-n an [bei] der Hand ~ — узя́ць каго́-н. за руку́

sich (D) ein Béispiel an j-m ~ — узя́ць [браць] пры́клад з каго́-н.

j-n beim Wort ~ — злаві́ць каго́-н. на сло́ве

2) узя́ць, заваява́ць, адо́лець

éine Stadt ~ — узя́ць [захапі́ць] го́рад

3) браць, выбіра́ць

etw. zum Múster ~ — узя́ць што-н. за ўзо́р

4) узя́ць, браць, атрыма́ць, набыва́ць

Wáren auf Kredít ~ — браць тава́ры ў крэды́т

Stúnden ~ — браць уро́кі

◊ den Ábschied ~ — пайсці́ ў адста́ўку

von j-m Ábschied ~ — развіта́цца з кім-н.

5) адабра́ць, пазба́віць

j-m etw. ~ — адабра́ць што-н. у каго́-н.

j-m die Éhre ~ — зга́ньбіць, абнясла́віць каго́-н.

sich (D) das Lében ~ — пазба́віць сябе́ жыцця́

es sich (D) nicht ~ lássen* — не адмаўля́цца ад чаго-н.; не адмо́віць сабе́ ў чым-н.

6) успрыма́ць, разуме́ць

~ Sie es, wie Sie wóllen! — разуме́йце гэ́та як хо́чаце!

etw. érnst ~ — прыма́ць што-н. сур’ёзна

im Grúnde genómmen… — ула́сна ка́жучы

7) прыма́ць, вы́піць, праглыну́ць (лякарства і г.д.)

etw. zu sich (D) ~ — з’е́сці што-н., перакусі́ць

8) садзі́цца (у аўтобус і г.д.)

9)

Scháden ~ — пане́сці стра́ту, пацярпе́ць

Kénntnis von etw. (D) ~ — прыня́ць да ве́дама, заўва́жыць што-н.

éinen Ánlauf ~ — браць разбе́г, разбе́гчыся; паспрабава́ць пача́ць (рабіць што-н.)

Platz ~ — се́сці, прысе́сці

ein Énde ~ — канча́цца, ско́нчыцца

10)

etw. in Ángriff ~ — пачына́ць што-н., прыступа́ць да чаго́-н.

etw. in Empfáng ~ — атрыма́ць, прыма́ць што-н.

j-n in Schutz ~ — узя́ць каго́-н. пад сваю́ ахо́ву

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)