реша́ть несов.

1. (задачу, уравнение) раша́ць;

2. (принимать решение) выраша́ць;

3. уст. (заканчивать, доводить до конца) канча́ць;

4. (убивать) прост. забіва́ць, канча́ць; см. реши́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аўтано́мія

(гр. autonomia, ад autos = сам + nomos = закон)

1) права насельніцтва якой-н. часткі дзяржавы самастойна вырашаць справы ўнутранага кіравання; самакіраванне;

2) здольнасць асобы прымаць самастойныя рашэнні.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ЗЛУЧЭ́ННЕ ВАЙСКО́ВАЕ,

ваеннае фарміраванне, якое складаецца з некалькіх часцей або злучэнняў меншага складу, звычайна розных родаў войск (сіл), спец. войск (службаў), а таксама часцей (падраздзяленняў) забеспячэння і абслугоўвання. Існуюць З.в. пастаяннай і непастаяннай (часовай) арганізацыі. У залежнасці ад складу і задач, якія належыць вырашаць, адрозніваюць аператыўныя (напр., авіяносныя ўдарныя злучэнні ў ВМС ЗША), аператыўна-тактычныя (армейскія, стралк., механізаваныя, танк., кавалерыйскія і інш. карпусы, часам эскадры надводных караблёў), у гады 2-й сусв. вайны тактычныя (розныя дывізіі, брыгады і інш.).

т. 7, с. 93

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

прыско́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.

1. што. Зрабіць больш скорым, імклівым. Вася выйшаў на дарогу, што бегла напрасцяк ад ракі цераз луг, і яшчэ больш прыскорыў хаду... Краўчанка. Калі яны заўважылі невысокую жанчыну ў сінім берэце і асеннім паліто, то прыскорылі крокі. Няхай.

2. што. Наблізіць наступленне чаго‑н.; паскорыць. Прыскорыць ад’езд. □ Вярнуўся з Даманава — давялося вырашаць розныя тэхнічныя справы, каб прыскорыць рамонт экскаватара. Краўчанка.

3. каго. Прымусіць рабіць скарэй; падагнаць. Прыскорыць расказчыка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ДЗІЧЫНАРАЗВЯДЗЕ́ННЕ,

штучнае развядзенне паляўнічай птушкі і часткова млекакормячых (пераважна зайцоў) для павелічэння іх колькасці ў паляўнічых угоддзях. Заключаецца ў гадоўлі племянных птушак у гадавальніках, інкубаванні іх яек і вырошчванні птушанят да пэўнага ўзросту, пасля чаго іх выпускаюць ва ўгоддзі. Дз. развіта ў многіх краінах Еўропы і Паўн. Амерыкі, дзе стала асн. спосабам узнаўлення дзічыны. Дазваляе падтрымліваць на аптымальным узроўні колькасць жывёл і ствараць устойлівыя папуляцыі каштоўных відаў, вырашаць асобныя праблемы аховы жывёл. На Беларусі гал. аб’екты Дз. — качка, фазан, глушэц. Пытанні Дз. распрацоўваюць у запаведніках, нац. парках і асобных паляўнічых гаспадарках.

т. 6, с. 123

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БЕСПАРТЫ́ЙНЫ БЛОК СУПРАЦО́ЎНІЦТВА З УРА́ДАМ

(ББ),

палітычная групоўка ў Польшчы ў 1928—35. Утвораны напярэдадні выбараў у польскі сейм і аб’ядноўваў прыхільнікаў дыктатуры Ю.Пілсудскага. Гал. арганізатар і старшыня В.Славек. Праграма ББ абвяшчала ўзмацненне выканаўчай улады, давала прэзідэнту права самастойна вырашаць пытанні, незалежна ад заканадаўчых палат. Адыграў пэўную ролю ў працэсе ўсталявання ў краіне дыктатуры. На выбарах 1928 ББ атрымаў 27,6%, у 1930 дзякуючы націску адміністрацыі і фальсіфікацыі вынікаў галасавання — 55,6% месцаў у сейме. У Зах. Беларусі ў 1930 за ББ галасавала 30,2% выбаршчыкаў. Самараспусціўся пасля смерці Пілсудскага (1935).

У.А.Палуян.

т. 3, с. 127

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дзяржа́ўны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дзяржавы, належыць ёй. Дзяржаўны лад. Дзяржаўны герб. Дзяржаўная мова. Дзяржаўная граніца. Дзяржаўны запаведнік. // Здольны аказаць уплыў на ход справы ў дзяржаве. [Верамейчык] павінен вырашаць задачу дзяржаўнай важнасці — знайсці магчымасць рэзкага ўздыму ўраджаю за адзін год. Дуброўскі. // Звязаны з кіраваннем дзяржавай. Дзяржаўны дзеяч. □ Кацярына .. — сапраўды дзяржаўны чалавек, чалавек шырокіх палітычных гарызонтаў, бязмежна адданы непераможнай справе партыі, справе камунізма. Бярозкін.

•••

Дзяржаўнае права гл. права.

Дзяржаўны крэдыт гл. крэдыт.

Дзяржаўным экзамены гл. экзамен.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

decree

[dɪˈkri:]

1.

n.

1) дэкрэ́т -у m., ура́давая пастано́ва, ука́з -у m.

2) Law судо́вая пастано́ва (аб разво́дзе і пад.)

2.

v.t.

1) зага́дваць, дэкрэтава́ць

2) выраша́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

make up

а) склада́ць (сказ)

б) выдумля́ць

в) загла́джваць (кры́ўду)

г) пакрыва́ць (выда́ткі, стра́ты), кампэнсава́ць

д) меркава́цца; ла́дзіцца, міры́цца з кім

е) падмалёўвацца, напу́дрывацца; грымірава́цца

ж) выраша́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

determine

[dɪˈtɜ:rmɪn]

v.

1) мо́цна нава́жвацца, наду́мвацца, пастанаўля́ць

2) дакла́дна вызнача́ць

3) выраша́ць, акрэ́сьліваць, устанаўля́ць, прадвызнача́ць

4) накіро́ўваць, схіля́ць да чаго́

5) зака́нчваць што, ско́нчвацца э́рмін)

6) азнача́ць, азнача́цца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)