чырванано́сы, ‑ая, ‑ае.
З чырвоным носам. Цыбатая шэрая індычка, якая нечага доўга тапталася каля ганка пашывачнай арцелі, раптам.. павяла праз вуліцу, пад засень аброслых інеем ліп, свайго чырвананосага кавалера. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шматсло́ўе, ‑я, н.
Празмерная колькасць слоў (у размове, на пісьме і пад.). І сакратаром Пётр Блахін быў сапраўдным. Ён не любіў сядзець у кабінеце, не любіў доўгіх сходаў, шматслоўя. Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шо́лудзі, ‑яў; адз. няма.
1. Заразнае скурнае захворванне, пры якім на скуры пад валасамі з’яўляюцца гнойныя струпы. // Струпы, сып.
2. Заразнае захворванне раслін, у выніку якога адбываецца пашкоджанне верхніх тканак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штармі́ць, ‑міць; незак.
Быць вельмі неспакойным, бурным у час шторму (пра мора, акіян і пад.). Вельмі блізка штарміла мора. Мехаў. / у безас. ужыв. Надыходзіла ноч. Перастала штарміць. Мора ўціхамірылася. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штовячэ́рні, ‑яя, ‑яе.
Які адбываецца, бывае, праводзіцца і пад. кожны вечар. Штовячэрняя газета. □ Вечарэла, недзе ў лесе ляскаў «тамагаўк» Міхася Лынькова, які сек галлё на штовячэрні касцёр для бяседы. Рамановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штотыднёвы, ‑ая, ‑ае.
Які бывае, адбываецца, праводзіцца і пад. кожны тыдзень. [Адам:] На нашым абавязку ляжыць складанне штотыднёвых справаздач спецыяльна па дыверсіях. Лынькоў. // Які выходзіць, выдаецца раз у тыдзень. Штотыднёвая газета.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Каранты́ш ’чалавек невысокага росту’ (Нас., Касп., КЭС, лаг.; ТСБМ), да каратыш (гл.) з экспрэсіўнай назалізацыяй. Магчыма, пад уплывам карандаш ’аловак’ (параўн. карандаш ’малое дзіця’ (Жд. 3).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ніква́ ’топкае балота, дрыгва’ (ТС). Вытворнае ад нікнуць ’гінуць, знікаць’ (гл.) паводле тыповай для назваў балот словаўтваральнай мадэлі, параўн. маква, багва і пад., сэнс — ’гіблае балота’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Падка́меншчык ’маларухомая прыдонная рыба, якая жыве ў прэснай вадзе пад камнямі’ (ТСБМ, Жук.). Рус. подка́менщик. Ад прыметніка падкаменны з суф. ‑шчык (параўн. Сцяцко, Афікс. наз., 75).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пакга́уз ’склад для захоўвання грузаў пры чыгуначных станцыях, партах і пад.’ (ТСБМ). Праз рус. пакга́уз ’тс’ (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 78) з ням. Packhaus (Фасмер, 3, 188).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)