Та́мкаць ’размаўляць павольна, паціху’ (Юрч. Вытв.). Няясна; відаць, гукапераймальнага паходжання.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тры́ньдзяўка ‘слабавольны, легкадумны чалавек’ (Руб.). Відаць, да тры́ньдзець, гл. трындзець.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

źle

дрэнна, кепска, блага;

źle pracować — дрэнна працаваць;

źle z kim postąpić — дрэнна абысціся з кім;

źle się czuć — дрэнна адчуваць сябе;

źle mu z oczu patrzy — па вачах відаць, што ён задумаў нешта дрэннае

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

вунь частица

1. в разн. знач. вон;

в. дзе — вон где;

в. куды́ — вон куда́;

в. які́ — вон како́й;

2. -то;

глядзі́, во́чы в. у іх зусі́м зліпа́юцца — смотри́, глаза́-то у них совсе́м слипа́ются;

3. в знач. нареч. вон;

в. віда́ць вёска — вон видна́ дере́вня;

◊ в. яно́ што! — вон оно́ что!

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чува́ць несов.

1. в знач. безл. сказ. слы́шно;

адсю́ль мне нічо́га не ч. — отсю́да мне ничего́ не слы́шно;

2. (ощущаться, чувствоваться) слы́шаться;

чува́ць пах кве́так — слы́шится за́пах цвето́в;

3. в знач. вводн. сл. слы́шно; говоря́т;

◊ ві́дам не віда́ць, слы́хам не ч. — погов. ви́дом не вида́ть, слы́хом не слыха́ть; не ви́дано, не слы́хано

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

від ​1, ‑у, М аб відзе, на віду, м.

1. Тое, што адкрываецца перад вачамі, перспектыва. Від на мора. □ А від які з пляцоўкі гэтай! Колас. // Малюнак прыроды, пейзаж. Чакаючы, пакуль прыйдуць мае знаёмыя, я разглядаў альбом з відамі Касабланкі. В. Вольскі.

2. Тое, што і выгляд (у 1, 2 знач.). Спалоханы від твару. □ Стрэльба, праўда, была дужа старая, старэй самога дзеда і парадкам заіржавелая, страціўшая ўсякі колер і від. Лынькоў.

3. толькі мн. (ві́ды, ‑аў). Меркаванні пра што‑н., што яшчэ будзе, на падставе папярэдніх дадзеных. Віды на ўраджай.

•••

Быць на віду гл. быць.

Відам не відаць гл. відаць.

Віду не мець гл. мець.

Віду не падаць (не паказаць) гл. падаць.

Паставіць на від гл. паставіць.

від ​2, ‑у, М аб відзе, м.

1. Разнавіднасць, тып. Від паліва. □ На балотах, на рэках, у лясах найбагацейшыя віды птушак і дзічыны. Чорны.

2. У логіцы, філасофіі — агульнае паняцце, якое ўваходзіць у склад больш агульнага, родавага паняцця.

3. Найменшая адзінка класіфікацыі раслін і жывёл, якая падпарадкоўваецца роду.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трах, выкл.

1. Ужываецца як гукаперайманне для абазначэння моцнага адрывістага гуку, трэску. Узмахнула гадзюка Даўжэзным хвастом, Зачапіла палац, Грук і стук, грах і трах. Бядуля.

2. у знач. вык. Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. трахаць — трахнуць і трахацца — трахнуцца. Прыйшлі яны ў лес, князь і кажа хлопцу: «Лезь на дрэва і паглядзі, ці не відаць адсюль твая хата». Залез той на хвою і крычыць: «Не, не відаць, ясны пане!» — «Ну і не пабачыць табе яе больш», — прамовіў князь і трах са стрэльбы. Хлопец зваліўся на зямлю. С. Александровіч. Двое салдат залазілі на бервяно і пачыналі біць адзін аднаго падушкамі .. Трах, бах падушкай, яшчэ ўдар, і бацька зляцеў з бервяна. Хомчанка.

3. у знач. вык. Разм. Ужываецца для абазначэння якога‑н. нечаканага дзеяння, учынку. Разаля ж — трах! — за капітана Раптоўна выйшла месяцы праз два. Корбан. [Дубель:] — За тое, што зайца забіў, дык ледзь са свету не зжыў [Палын]. Вымову без усяго ўсякага трах з занясеннем у асабовую справу. Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Брані́ць ’лаяць’, брані́цца сварыцца, лаяцца’ (Нас.). Відаць, з рус. брани́ть, брани́ться.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вухадралы ’?’ (Ракітны, КТС). Відаць, іранічнае ўтварэнне ад вуха (гл.) і драць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Крынчу́к ’кныр’ (Мат. Гом.). Відаць, ад *кнырчук да кныр, кнур (гл.).⇉.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)