Verbum

гайда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і го́йдаць, -аю, -аеш, -ае; незак., каго-што.

Рытмічна хістаць з боку ў бок або зверху ўніз.

Лодку гайдала (безас.).

|| аднакр. гайдану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём; -няце́, -ну́ць; -ні́.

|| наз. гайда́нне, -я, н. і го́йданне, -я, н.

галу́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

1. Круглы камяк, шарык, скачаны з чаго-н. мяккага.

Г. цеста.

2. мн. Страва ў выглядзе клёцак з дранай бульбы або мукі, звараная на булёне ці на малацэ.

|| прым. галу́шачны, -ая, -ае.

а́рка, -і, ДМ а́рцы, мн. -і, а́рак, ж.

1. Дугападобнае перакрыцце праёма ў сцяне (акна, дзвярэй) або пралёта паміж дзвюма апорамі і пад.

2. Збудаванне ў выглядзе вялікіх варот такой формы як элемент дэкору.

Трыумфальная а.

|| прым. а́рачны, -ая, -ае.

афо́рміць, -млю, -міш, -міць; -млены; зак.

1. што. Прыдаць чаму-н. неабходную або закончаную форму.

А. дагавор.

2. каго-што. Залічыць куды-н., прыняць з захаваннем неабходных фармальнасцей.

А. на працу.

|| незак. афармля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. афармле́нне, -я, н.

балко́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Пляцоўка з поручнямі, прыбудаваная знадворку да сцяны дома.

Адпачываць на балконе.

2. Сярэдні або верхні ярус у тэатры.

|| памянш. балко́нчык, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).

|| прым. балко́нны, -ая, -ае.

Балконныя дзверы.

буксі́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Судна, якое буксіруе іншыя судны, плыты.

2. Канат або стальны трос для буксіроўкі.

Цягнуць на буксіры.

◊

Браць на буксір каго (разм.) — памагаць каму-н., хто адстае ў выкананні чаго-н.

|| прым. буксі́рны, -ая, -ае.

адсы́паць, -плю, -плеш, -пле; -сы́п; -паны; зак., што і чаго.

Аддзяліць частку якога-н. сыпкага рэчыва або дробных прадметаў, насыпаўшы, высыпаўшы куды-н.

А. мукі.

|| незак. адсыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. адсыпа́нне, -я, н. і адсы́пка, -і, ДМ -пцы, ж.

адчыні́ць, -чыню́, -чы́ніш, -чы́ніць; -чы́нены; зак., што.

Адводзячы, знімаючы або адстаўляючы ўбок тое, чым перакрыты ўваход ці выхад у якое-н. памяшканне (пасудзіну і пад.), зрабіць даступнай унутраную ці знешнюю прастору.

А. акно.

А. кубел.

|| незак. адчыня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

абстра́кцыя, -і, ж.

1. Мысленнае адцягненне, адасабленне ад тых ці іншых бакоў, уласцівасцей або сувязей прадметаў і з’яў для выдзялення асноўных, істотных іх прыкмет, агульных уласцівасцей.

Пры дапамозе абстракцыі ўзніклі ўсе лагічныя паняцці.

2. Адцягненае паняцце, тэарэтычнае абагульненне вопыту.

Навуковая а.

адва́дзіць, -ва́джу, -ва́дзіш, -ва́дзіць; -ва́джаны; зак., каго-што, ад чаго (разм.).

Адвучыць ад якой-н. прывычкі, ад хаджэння да каго-н. або куды-н.; прымусіць перастаць што-н. рабіць, адвыкнуць ад чаго-н.

А. ад курэння.

|| незак. адва́джваць, -аю, -аеш, -ае.