kncken

1.

vt

1) надло́мваць; разло́мваць

inen Bgen Paper ~ — злажы́ць ліст папе́ры

2) расці́снуць, раздушы́ць (насякомае)

3) прыгнята́ць, надло́мваць (маральна)

er ist ganz geknckt — ён зусі́м прыгне́чаны

sein Mut ist geknckt — ён упа́ў ду́хам

2.

vi падгіна́цца, падло́мвацца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ВА́ЛЬРАФ

(Wallraff) Гюнтэр (н. 1.10.1942, г. Буршайд, Германія),

нямецкі пісьменнік, публіцыст. Стаў шырока вядомы дзякуючы сваім палітычна завостраным рэпартажам, у аснове якіх — уласныя назіранні за жыццём рабочых (у т. л. замежных у ФРГ, а таксама за метадамі работы «бульварнай» прэсы («Ты нам патрэбны», 1966; «Трынаццаць непажаданых рэпартажаў», 1969; «Новыя рэпартажы», 1972; «Вы там, уверсе, мы тут, унізе», 1973, сумесна з Б.Энгельманам; «Нараджэнне сенсацыі. Чалавек, які ў Більдзе быў Гансам Эсэрам», 1977; «На самым дне», 1985; «Позірк у паперы», 1987, і інш.). Аўтар шэрагу тэле- і радыёп’ес.

Тв.:

Ganz unten. 3. Aufl. Berlin;

Weimar, 1987;

Рус. пер. — Нежелательные репортажи. М., 1982;

Репортер обвиняет: Худож. публицистика. М., 1988.

Літ.:

История немецкой литературы: Пер. с нем. М., 1983. Т. 3. С. 247, 149—250, 271.

Л.П.Баршчэўскі.

т. 3, с. 493

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГЛІЦЭРЫ́НА,

прапантрыёл-1,2,3, найпрасцейшы трохатамны спірт, HOCH2CH (OH) CH2OH. Змяшчаецца ў выглядзе гліцэрыдаў у прыродных тлушчах і алеях. Атрыманы К.Шэеле (1779) амыленнем прыродных тлушчаў.

Бясколерная сіропападобная вадкасць салодкага смаку, без паху, tпл 17,9 °C, tкіп 290 °C, шчыльн. 1260 кг/м³ (20 °C). Змешваецца з вадой (растворы замярзаюць пры нізкіх т-рах), этылавым і метылавым спіртамі, ацэтонам; не раствараецца ў хлараформе, эфіры, вуглевадародах. Мае хім. ўласцівасці спіртоў (першасных і другасных). Утварае мона-, ды- і трывытворныя, з шчолачнымі металамі, аксідамі і гідраксідамі металаў — гліцэраты. У прам-сці атрымліваюць амыленнем харч. тлушчаў, сінтэтычна — з прапілену. Выкарыстоўваюць у вытв-сці выбуховых рэчываў (гл. Нітрагліцэрына), аксідных смол і лакаў, як змякчальнік скуры, паперы, тканіны, кампанент эмульгатараў, антыфрызаў, касметычных і парфумных прэпаратаў, мед. мазей, лікёраў.

Я.Г.Міляшкевіч.

т. 5, с. 299

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ка́рта

(польск. karta < лац. charta, ад гр. chartes)

1) чарцёж зямной паверхні або зорнага неба (напр. геаграфічная к.);

2) ліст паперы, бланк, які трэба запоўніць спецыяльнымі звесткамі (напр. санаторная к.);

3) цвёрды папяровы лісток з умоўнай фігурай, які ў сукупнасці з іншымі лісткамі складае калоду для гульні.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

нарва́ць I сов.

1. нарва́ть;

н. кве́так — нарва́ть цвето́в;

2. (разорвать) нарва́ть;

н. ні́так — нарва́ть ни́ток;

н. папе́ры — нарва́ть бума́ги;

3. (льна, конопли) натереби́ть, надёргать;

4. разг. (о ветре) нагна́ть;

ве́цер ~ва́ў дажджу́ — ве́тер нагна́л дождя́

нарва́ць II сов. (о нарыве) нарва́ть;

па́лец ~ва́ў — па́лец нарва́л

нарва́ць III сов., разг. наблева́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

leaf

[li:f]

1.

n., pl. leaves

1) ліст -а́ і (збо́рнае)m., pl. лісты́, лісьцё n.

the fall of the leaves — апада́ньне лісто́ў

2) ліст -а́ m., а́ркуш -а m. (папе́ры, мэта́лу, фане́ры)

3) устаўна́я до́шка, адкідна́я до́шка (у стале́)

2.

v.i.

пакрыва́цца лісьцём, распуска́цца

3.

v.t.

гарта́ць, пераго́ртваць (старо́нкі кні́гі)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

outgoing

1. [ˈaʊtgoʊɪŋ]

n.

1) прахо́дка, выхо́джаньне для правядзе́ньня ча́су (у адве́дкі, тэа́тр, кіно́)

2) то́е, што выхо́дзіць

2. [,aʊtˈgoʊɪŋ]

adj.

1)

а) які́ адыхо́дзіць, ад’яжджа́е, адплыва́е

б) выбыва́ючы, выхо́дны (пра по́шту, папе́ры)

an outgoing legislator — законада́ўца, пасо́л, які́ не прайшо́ў у ча́се вы́бараў або́ які́ адыхо́дзіць на пэ́нсію

2) тава́рыскі, паслу́жлівы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

лі́бра

(лац. libra = фунт)

1) адзінка вагі ў Стараж. Рыме і сярэдневяковай Еўропе, роўная 1 фунту;

2) друкарская мера паперы, роўная 25 аркушам;

3) мера вагі ў краінах Лац. Амерыкі, роўная 460 г;

4) грашовая адзінка Перу з 1897 да 1930 г. (замест яе быў уведзены соль2).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

мініяцю́ра

(іт. miniatura, ад лац. minium = кінавар, сурык)

1) каляровы малюнак або размаляваная загалоўная літара ў старажытных рукапісах, кнігах;

2) невялікая карціна або партрэт тонкай работы на паперы, метале, фарфоры і інш.;

3) мастацкі твор малой формы (напр. літаратурная м., вакальная м.);

4) перан. што-н. вельмі маленькае.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дакуме́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. Дзелавая папера, якая служыць доказам чаго‑н. ці пацвярджае права на што‑н. Апраўдальны дакумент. Прыходныя і расходныя дакументы.

2. Пісьмовае пасведчанне, якое пацвярджае асобу прад’яўніка. У вагоне загаманілі, пасажыры стоўпіліся ў калідоры — ля выхаду з вагона два вайсковыя правяралі дакументы. Хадкевіч. Васіль зайшоў у будку, падаў вартаўніку свой дакумент. Кулакоўскі.

3. Пісьмовы акт, грамата, здымак і пад., якія маюць значэнне гістарычнага паказання, сведчаць аб чым‑н. Архіўныя дакументы. Дакумент гістарычнай важнасці. □ У штабе атрада мне паказалі адзін з шматлікіх дакументаў мужнасці. Два лісточкі паперы, на якіх .. Гаварылася аб змаганні і смерці васемнаццаці герояў пагранічча. Брыль.

[Ад лац. documentum — доказ.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)