Брыд 1 ’чад’ (Сцяшк. МГ), ’дым у лазні, чад’ (Бяльк.). Рус. дыял. (зах.) брид ’дым’, брида ’едкі дым’. Гл. бры́дкі. Аснова гэта абазначала розныя непрыемныя з’явы (у тым ліку халодны, рэзкі вецер, паветра і г. д.). У дадзеным выпадку адбылася лексікалізацыя ў адным пэўным значэнні.
Брыд 2 рабро дошкі’. Гл. брыж 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нады́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. Нагрэць паветра дыханнем. Надыхаць у пакоі.
2. Дыхнуць некалькі разоў на што‑н. Надыхаць на люстра. Надыхаць на шкло. // што. Разм. Дыхаючы, адтаяць. Надыхаць кружочак на замёрзлым шкле.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
знемагчы́ся, знемагуся, зняможашся, зняможацца; зак.
Тое, што і знемагчы. Хомка знямогся і ледзь пераступаў нагамі. Гарэцкі. Лена кінулася на ложак. Ад крыўды цесна было ў грудзях, не хапала паветра. А потым знемаглася, заснула... Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
за́тхласць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць і стан затхлага. Затхласць падвальнага паветра.
2. Затхлы, гнілы пах. Павеяла затхласцю.
3. перан. Закаснеласць, руціннасць. Шырокі не пераставаў у значна павышаным тоне расказваць аб затхласці местачковага жыцця. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВЕНТЫЛЯ́ЦЫЯ,
замена забруджанага паветра чыстым у памяшканнях, збудаваннях, апаратах і інш. Стварае спрыяльныя ўмовы для працы і адпачынку людзей, правядзення тэхнал. працэсаў, захоўвання абсталявання, канструкцый, матэрыялаў, прадуктаў, кніг, карцін і інш. Вентыляцыя бывае: натуральная і мех. (робіцца вентылятарамі); выцяжная, прытокавая, прытокава-выцяжная; агульнаабменная і мясцовая.
Арганізаваная натуральная вентыляцыя (аэрацыя) ажыццяўляецца праветрываннем праз фрамугі ў вокнах, сценах, вентыляцыйныя ліхтары, неарганізаваная — праз поры і няшчыльнасці агараджальных канструкцый будынка. У жылых памяшканнях выкарыстоўваецца выцяжная вентыляцыя, у цэхах і вытв. будынках — выцяжная і прытокава-выцяжная. Пры мясц. выцяжной вентыляцыі шкодныя рэчывы выдаляюцца з месца іх утварэння з дапамогай мясц. адсмоктвальнікаў (выцяжных шафаў, парасонаў і інш.). Мясц. прытокавая вентыляцыя робіцца паветр. душамі, заслонамі, аазісамі ў гарачых цэхах, каб стварыць спрыяльны мікраклімат у абмежаванай прасторы (на рабочым месцы). Прытокавая вентыляцыя забяспечвае награванне, ахаладжэнне і ўвільгатненне паветра, ачыстку яго ад пылу і газаў. Агульнаабменная вентыляцыя заснавана на разбаўленні шкодных рэчываў, што ёсць у памяшканні, а таксама цеплыні і пары чыстым паветрам да патрэбнай нормы. Яна стварае ў вытв. і грамадскіх будынках аднолькавыя паветр. ўмовы ва ўсіх памяшканнях. Для ачысткі прыточнага паветра ад пылу ўстанаўліваюць паветр. фільтры, а для ачысткі паветра, якое выдаляецца мясц. адсмоктвальнікамі, — пылаўлоўнікі, абсорберы і адсорберы. У прамысл. будынках вентыляцыя ажыццяўляецца праз вентыляцыйныя каналы і паветраводы.
т. 4, с. 90
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
аэрадына́міка
(ад аэра- + дынаміка)
раздзел аэрамеханікі, які вывучае супраціўленне паветра і газаў пры руху розных цел.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
градые́нтны
(лац. gradiens, -ntis = які крочыць);
г. вецер — раўнамерны гарызантальны рух паветра пры адсутнасці сілы трэння.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дэаэра́тар
(ад дэ- + гр. aer = паветра)
устройства для выдалення газаў з вадкасці тэрмічным або хімічным метадамі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
мультыцыкло́н
(ад мульты- + цыклон)
паветра- або газаачышчальны апарат, які складаецца з некалькіх невялікіх аднатыпных апаратаў (цыклонаў).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
электракалары́фер
(ад электра- + каларыфер)
прыбор для награвання паветра цяплом, якое выдзяляецца ў выніку прытоку электрычнага току.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)