прыпёк 1, ‑у, м.

Прыбаўка ў вазе хлеба пасля выпечкі ў параўнанні з вагой затрачанай мукі.

•••

Збоку прыпёку гл. збоку.

прыпёк 2, ‑у, м.

Моцная спёка, гарачыня ад сонца. І бярозавы пянёк Паміж дрэў высокіх У зацішку ў прыпёк Плакаў светлым сокам. Бялевіч. // (звычайна ў спалучэнні з прыназ. «на»). Месца, дзе асабліва моцна прыпякае сонца. Прыжмурыўшы вочы, сабака ляжаў на прыпёку пад сцяною хлеўчука і ляніва памахваў хвастом. Рылько. Густымі чорнымі плоймамі кружыліся і гулі на прыпёку мухі. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сляпі́цца, сляпяюся, слепішся, слепіцца; незак.

1. Псаваць сабе зрок. Мала ёй [Ганьцы] дня, дык яшчэ будзе сляпіцца мне тут цэлы вечар. Васілевіч. Увосень па даху нудна барабаніў дождж, а яна [Гэля] сляпілася за кудзеляю ці абдзірала пер’е. Грахоўскі. Ліпачка пры газоўцы сляпілася над кніжкаю. Сабаленка.

2. Пра немагчымасць глядзець (ад яркага святла і пад.). Без.. [шапкі] стала горай: гарэў агнём лоб ад сонца і сляпіліся вочы. Пташнікаў. [Каця] ішла насустрач і .. вельмі сляпілася ад сонца. Алешка.

3. Зал. да сляпіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падзіра́віць, ‑раўлю, ‑равіш, ‑равіць; зак., што.

Нарабіць дзірак у чым‑н. Падзіравіць вядро. / у перан. ужыв. Учора ж адвячоркам, ледзь падзьмуў сівер, з-за хмар выбліснула сонца, а ноччу неба падзіравілі зоркі. Калодзежны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вадзі́ца, ‑ы, ж.

Ласк. да вада́ (у 1 знач.). Звініць песня ў полі, звініць, Уторыць сярпу і касе, Бурліцца вадзіца з крыніц, Купаецца сонца ў расе. Купала. У светлай крыніцы Вадзіца-жывіца. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

малі́ны, ‑лін.

1. Кустовая ягадная расліна сямейства ружакветных. Па вішнях і яблынях сонца разліта, Яно над кустамі парэчак, малін. Броўка.

2. зб. Пахучыя салодкія ягады гэтай расліны, звычайна цёмна-чырвонага колеру. Збіраць маліны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

агрубі́ць, агрублю, агрубіш, агрубіць; зак., што.

Зрабіць грубейшым, пазбавіць тонкасці. Многія не паспелі Закончыць дзесяты клас. Сонца, сівер і слота Твары ім агрубілі. Бураўкін. // Спрасціць; падаць што‑н. у занадта абагуленым, прымітыўным выглядзе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

планета́рый

(п.-лац. planetarium)

1) апарат для паказу на купалападобным экране зорнага неба і руху Сонца, Месяца і планет;

2) будынак, у якім дзейнічае такі апарат.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

абарачэ́нне ср.

1. оборо́т м.;

а. Зямлі́ вако́л Со́нца — оборо́т Земли́ вокру́г Со́лнца;

2. эк. обраще́ние;

зняць з ~ння — снять с обраще́ния;

грашо́вае а. — де́нежное обраще́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

БАЛАНСАМЕ́Р,

прылада для вымярэння радыяцыйнага балансу. Найб. пашыраны балансамер тэрмаэлектрычны, прыёмная частка якога — 2 тонкія медныя пласцінкі; зачэрненая паверхня адной павернута ўгару і ўспрымае радыяцыю ад Сонца і атмасферы, паверхня другой павернута для Зямлі і адзначае выпрамяненне зямной паверхні і адбітую радыяцыю. Тэрмаэлементы фіксуюць розніцу т-р паміж пласцінкамі, што дае магчымасць вызначаць радыяцыйны баланс.

т. 2, с. 239

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГАЎРЫ́ЛАВА-ХМЫ́ЗНІКАВА Тамара Ігнатаўна

(12.6.1944, в. Сіроціна Шумілінскага р-на Віцебскай вобл. — 17.7.1991),

бел. мастак дэкар.-прыкладнога мастацтва. Скончыла Мінскае маст. вучылішча (1963), Бел. тэатр.-маст. ін-т (1968). Сярод габеленаў: «Восень», «Сонца», «На жніўным полі», «Гурзуф» і інш. (усе 1970-я г.). Працавала таксама гуашшу. Творы вылучаюцца экспрэсіяй, філасафічнасцю, абвостраным пачуццём колеру.

Н.В.Пілюзіна.

т. 5, с. 90

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)