żyć
ży|ć
незак. жыць;
ledwo ~je — ледзь жыве;
niech ~je! — няхай жыве!;
~ć nie umierać — жыць не паміраць;
~ć z kim — жыць з кім
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
just
[dʒʌst]
1.
adj.
1) справядлі́вы; пра́вільны
2) пра́ведны
a just life — пра́веднае жыцьцё
3) заслу́жаны, заро́блены; абгрунтава́ны, слу́шны
a just reward — заслу́жаная ўзнагаро́да
4) зако́нны
a just claim — зако́ннае дамага́ньне
5) дакла́дны
a just scale — дакла́дная вага́
2.
adv.
1) дакла́дна, якра́з
just right — якра́з до́бра, адпаве́дна
2) то́лькі што
He has just gone — Ён то́лькі што пайшо́ў
3) ледзь
I just caught the train — Я ледзь пасьпе́ў на цягні́к
4) то́лькі
He is just an ordinary man — Ён усяго́ то́лькі звыча́йны чалаве́к
•
- just about
- just now
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
унести́ сов.
1. (взять с собой) пане́сці; (вынести) вы́несці, мног. павыно́сіць; (отнести) адне́сці, мног. паадно́сіць; (снести вниз) зне́сці, адне́сці, мног. паадно́сіць; (снести вниз) зне́сці, мног. пазно́сіць; (занести) зане́сці, мног. пазано́сіць;
2. (похитить) разг. укра́сці, зне́сці;
3. перен. (отнять, поглотить) адабра́ць, узя́ць;
забо́ты унесли́ мно́го здоро́вья кло́паты адабра́лі мно́га здаро́ўя;
4. прям., перен. (переместить, увлечь) пане́сці, зне́сці, зане́сці;
ло́дку унесло́ ве́тром ло́дку пане́сла (зне́сла) ве́трам;
воображе́ние унесло́ его́ далеко́ перен. фанта́зія зане́сла яго́ далёка;
◊
е́ле унести́ но́ги ледзь вы́несці но́гі, ледзь уцячы́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
almost
[ˈɔlmoʊst]
adv.
ама́ль, блізу́, ма́ла не, бяз ма́ла, блі́зка што, ле́дзь не
I almost got lost in the forest — Я ма́ла не заблудзіўся ў ле́се
almost never — ама́ль ніко́лі
She has almost no hope — Яна́ ама́ль ня ма́е нія́кае надзе́і
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
zaledwie
1. толькі; усяго толькі;
spał zaledwie parę godzin — ён спаў усяго толькі пару гадзін;
2 — ледзь; ледзьве;
zaledwie ustał na nogach — ён ледзь утрымаўся на нагах;
3. толькі, як толькі;
zaledwie wyszedł z domu, zaraz spotkał ... — як толькі ён выйшаў з дому, адразу сустрэў...; не паспеў ён выйсці з дому, як адразу сустрэў...
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Зяпа ’пашча’. Рус. дыял. зяпа калуж. ’рот’, дан. ’крыклівы чалавек’, серб.-харв. зја̑п ’адтуліна’. Параўн. зіепа́ті ’ледзь дыхаць’ (Сл. паўн.-зах.), віц. зіпа́ць ’раўці’ (Касп.). Параўн. славац. ziapať ’крычаць, раўці’, балг. зяпам ’стаю з адкрытымі вуснамі’, макед. зјапа ’ззяць (быць адкрытым)’, рус. зя́пать, зепа́ть ’зяваць, крычаць’, укр. зіпа́ти ’крычаць’, польск. ziepać, zipać ’цяжка дыхаць’. Зяпа — бязафіксны назоўнік ад дзеяслова *зяпа́ць ’адкрываць (пашчу)’ < прасл. zěpati. Параўн. літ. žiopsóti ’быць разявакай’, ст.-ісл. geipa ’балбатаць’, нарв. geipa ’адкрываць’, ням. geifen, geipen ’быць разявакай’. І.‑е. аснова тая ж, што ў зяваць, ззяць, зяхаць (гл.) з пашырэннем ‑p‑: *gʼhoi‑p‑, *gʼhei‑p‑. Фасмер, 2, 94–95; БЕР, 1, 671.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыві́д ’здань’ (ТСБМ), з далейшым семантычным развіццём — ’спалох’ (Інстр. 3), ’знешні выгляд’ (астрав., Сл. ПЗБ). Наўрад ці назоўнік з’яўляецца прэфіксальным працягам від 1 (гл.); хутчэй ад прыві́дзіцца ’ўявіць’, прыві́джвацца ’здавацца’ (в.-дзв., віл., Сл. ПЗБ), прывіжа́цца ’тс’ (ТС). Прэфіксальнае ўтварэнне да *ві́дзіцца < ві́дзець ’бачыць’ (гл.), параўн. ст.-слав. привиденье ’мара, мроя’ (Ст.-бел. лексікон), привижеватися ’марыцца, мроіцца’ (там жа), рус. привиде́ние ’прывід’, при́виды ’здані, прывіды’, приви́деться ’памыліцца, падмануцца’, привида́ться ’здацца; прысніцца’, привиже́ние, привижде́ние ’прывід, здань’, укр. при́вид ’прывід, здань; няясныя, ледзь акрэсленыя контуры, ілюзія’, при́ви́ддя ’прывід, здань’, при́видки ’прывіды, здані’, приви́дітися, приви́джуватыся ’уявіцца, здацца, прымроіцца’; параўн. таксама серб.-харв. прѝвидити се ’здацца, уявіцца’, привид ’ілюзія, падман зроку’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
scarcely [ˈskeəsli] adv.
1. як то́лькі, ледзь, ле́дзьве;
Scarcely had she entered the room when the bell rang. Як толькі яна ўвайшла ў пакой, зазвінеў званок;
I scarcely know him. Я амаль не ведаю яго.
2. наўра́д ці;
You can scarcely expect me to believe that. Наўрад ці трэба чакаць, што я паверу ў гэта.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
stagger2 [ˈstægə] v.
1. хіста́цца, ісці́ хіста́ючыся;
He staggered to his feet. Ён ледзь устаў.
2. вага́цца, быць нерашу́чым, выкліка́ць сумне́нні
3. ашаламля́ць; узруша́ць;
I was staggered to hear the news. Я быў узрушаны, калі пачуў навіны.
4. размярко́ўваць; склада́ць рухо́мы графік;
The work is staggered in three shifts. Работа разбіта на тры змены.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
крана́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Зрушвацца з месца, пачынаць рух. Паравоз рыўкамі пачаў кранацца з месца. Федасеенка. / Пра пачатак ледаходу на рацэ. Калі кранаецца лёд, пра раку гавораць як пра нешта жывое: «пайшоў», «пайшла», «ідзе». Грахоўскі. // Адпраўляцца ў дарогу, ісці або ехаць куды‑н. Нікому не хочацца па непагадзі зноў кранацца ў няблізкі свет. Лупсякоў.
2. каго-чаго. Датыкацца, дакранацца да каго‑, чаго‑н. Напільнік, здавалася, ледзь-ледзь кранаўся жалеза, але яно пачынала блішчаць, як люстэрка. Асіпенка.
3. чаго. Разм. Тое, што і кранаць (у 5 знач.).
4. перан. Разм. Спыняцца на кім‑, чым‑н., закранаць каго‑, што‑н. у прамове, гутарцы. Калі .. [Міканор] гаворыць, дык неяк яно само ў яго выходзіць, што ён гаворыць вершамі, асабліва калі кранаецца розных птушак, лугоў-мурагоў ды калінкі-малінкі... Бялевіч.
5. Зал. да кранаць (у 1–7 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)