адкасі́ць сов.

1. (кончить косьбу) откоси́ть;

2. (износиться в процессе косьбы) откоси́ть;

каса́ сваё ~сі́ла — коса́ своё откоси́ла;

3. (на каком-л. участке) откоси́ть;

а. траву́ ад град — откоси́ть траву́ у (во́зле) гряд;

4. (возместить косьбой) отрабо́тать на косьбе́;

я за гэ́та адкашу́ — я за э́то отрабо́таю на косьбе́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

разма́х м

1. (хістанне) Schwíngung f -, -en;

2. (амплітуда) Schwíngungsweite f -, Amplitúde f -, -n;

3. (сіла ўзмаху) Wucht f -;

уда́рыць з разма́ху mit vóller Wucht zúschlagen*;

4.:

разма́х кры́лаў Flügelweite f -; Spánnweite f (птушкі); (Flügel)spánnweite f - (самалёта);

5. перан Schwung m -(e)s, Schwünge, Áusmaß n -es, -e;

з разма́хам mit Schwung; gróßangelegt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

нячысты, ‑ая, ‑ае.

1. Брудны, неахайны. К твайму аконцу каля ганка Падходзіць варожыць цыганка ў лахмане зрэбным і нячыстым. Багдановіч. // Непрыбраны, засмечаны, запушчаны. Нячысты пакой.

2. Неаднародны, з дамешкам чаго‑н.; забруджаны. Нячысты спірт. Нячыстая вада. // Не чыстакроўнай пароды. Конь нячыстай пароды. // Мутны, няясны, невыразны (пра колер). Нячыстыя фарбы. // З прышчыкамі, вуграмі і пад. (пра скуру). Нячыстая скура па твары.

3. Разм. Неахайна выкананы, неакуратны. Нячыстая апрацоўка.

4. Разм. Невыразны, не зусім дакладны, правільны (пра гукі, выказванне думак). У маёра голас пісклявы, у суседа яго — хрыплы, нячысты. Навуменка. [Колас:] — Ну, палепшу я радок ці два, гэта ж справы не ратуе. Сырызна застаецца сырызнай, мова нячыстая, верш недасканалы. Лужанін.

5. перан. Які не вызначаецца сумленнасцю, несумленны, здольны да машэнства. [Ладынін:] «Трэба сказаць Башлыку, каб прасачыў за гэтымі нарыхтоўшчыкамі сваімі. Нячыстыя, відаць, людзі». Шамякін. // Заснаваны на машэнстве; нячэсны. Цяпер новая думка кальнула.. [Зосю]: «Можа.. [Міхал] і тады ўжо ў якіх нячыстых авантурах быў?». Чорны. [Грэт] інстынктам адчула, што справа тут нячыстая. Маўр.

6. У некаторых рэлігійных вучэннях — непрыгодны, непажаданы богу, грэшны. [Сымон] даводзіў, што свіння для старазаконнікаў-яўрэяў — грэшная і нячыстая жывёла. Бядуля.

7. Разм. У забабонах — звязаны са злым духам, чараўніцтвам. Пятрусь і не думаў спыняць каня, скарэй бы ад гэтага нячыстага месца. Колас. // у знач. наз. нячысты, ‑ага, м. Злы дух, чорт. [Жонка брыгадзіра:] — Не сорам табе, і нячыстага не баішся ты. Мурашка.

•••

Нячыстая сіла гл. сіла.

Нячысты дух гл. дух.

Нячысты на руку — схільны да крадзяжу, махлярства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Крэ́пкі ’дужы, моцны; цвёрды, крамяны’ (ТСБМ, Бяльк., Яруш., ТС, Ян., Шатал.). Укр. кріпкий, рус. крепкий, ст.-рус. крѣпкыи, ст.-слав. крѣпъкъ, балг. крепък, макед. крепок, серб.-харв. кре̏пки, кре̏пак, славен. krépec ’тс’, польск. krzepki, ст.-чэш. křěpky, славац. krepký ’тс’. Прасл. krěpъкъ ’моцны, сільны’ — прыметнік на ‑къ ад krěpъ. Зберагліся формы без ‑къ: ст.-слав. крѣпъ, славац. krepý, серб.-харв. krijep. Надзейных балтыйскіх і іншых індаеўрапейскіх паралелей няма. Традыцыйнае супастаўленне са ст.-ісл. hráefa ’вытрымаць’ (Бернекер, 614; Покарны, 620). На жаль, у гэтай лексемы няма адпаведнікаў. Зупітца (KZ, 27, 389) параўноўвае ст.-ісл. kraptr, ст.-в.-ням. kraftсіла, моц’. У гэтым выпадку не можа быць гаворкі аб генетычнай суаднесенасці. Магчыма, вынік лексічных пранікненняў, але абгрунтаваць германскую, славянскую або іншамоўную трэцюю крыніцу пакуль што не ўдаецца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нечи́стый

1. прил. нячы́сты; (грязный) бру́дны;

нечи́стое бельё нячы́стая бялі́зна;

нечи́стая поро́да нячы́стая паро́да;

нечи́стое произноше́ние нячы́стае вымаўле́нне;

нечи́стая рабо́та нячы́стая рабо́та;

нечи́стое де́ло нячы́стая (бру́дная) спра́ва;

нечи́стая со́весть нячы́стае сумле́нне;

2. сущ., миф. нячы́сты, -тага м.;

быть нечи́стым на́ руку быць нячы́стым на руку́;

нечи́стая си́ла нячы́стая сі́ла.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

выбавіць, ‑баўлю, ‑бавіш, ‑бавіць; зак.

Разм.

1. каго-што. Выцягнуць, дастаць што‑н., што засела, загрузла. Выбавіць воз з гразі. Выбавіць каня з дрыгвы. ▪ [«Газік»] глыбока засеў усімі сваімі чатырма гумавымі нагамі, і часам здавалася, што цяпер не ўсякая сіла зможа яго выбавіць. Ракітны. // перан.; каго. Вызваліць каго‑н. адкуль‑н., дапамагчы выйсці з цяжкага, небяспечнага становішча. Выбавіць з няволі. Выбавіць з бяды. ▪ [Патапчык:] — Мабыць, пакуль мы тут жартуем, Сымона ў склеп запраторылі. Хадзем, выбавім мы яго адтуль. Чарнышэвіч.

2. каго. Пераканаць, прымусіць каго‑н. выйсці, выехаць адкуль‑н. Выбавіць дзяцей з хаты на вуліцу.

3. што. Знайсці вольны час. [Якубовіч:] — Мой Амелька, як выбавіць дома вольную часіну, трынкае на мандаліне. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

constant

[ˈkɑ:nstənt]

1.

adj.

1) ста́лы, заўсёдны, нязьме́нны

2) ця́глы, безупы́нны; насты́рны

constant rain — безупы́нны дождж

3) ве́рны, нязьме́нны, ляя́льны; вы́трыманы, непахі́сны

4) Math, Phys. ста́лы

a constant force — ста́лая сі́ла

2.

n.

1) ста́лае, заўсёднае n.

2) Math., Phys. пастая́нная вялічыня́, канста́нта f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

demon

[ˈdi:mən]

n.

1) д’я́бал -ла m., нячы́стая сі́ла; злы дух

2) ліхадзе́й -я m., лю́ты чалаве́к, зьвяру́га f.

3) Figur. чалаве́к зь вялі́кай энэ́ргіяй або́ вытрыва́ласьцю

He is a demon for work — Ён працу́е як д’я́бал

4) Greek Myth. дэ́ман -а m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

hypnotic

[hɪpˈnɑ:tɪk]

1.

adj.

1) гіпнаты́чны (сон)

2) лёгка пада́тны на гіпно́з

3) загіпнатызава́ны, -ая, у ста́не гіпно́зу

4) усыпля́льны, снатво́рны (лек, сі́ла)

2.

n.

1) нарко́тык -а m., снатво́рнае n., усыпля́льны сро́дак

2) асо́ба ў ста́не гіпно́зу або́ лёгка пада́тная на гіпно́з

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

цяжа́р м

1. (вага чаго) Schwére f -, Gewícht n -(e)s, -e;

сі́ла цяжа́ру фіз Schwérkraft f -;

цэнтр цяжа́ру фіз Schwérpunkt m -(e)s, -e;

2. спарт Gewícht n;

падыма́нне цяжа́раў Gewíchtheben n -s;

3. (груз тс перан) Last f -, -en, Wucht f -, -en, Bürde f -, -n;

цяжа́р турбо́т Sórgenlast f;

цяжа́р до́казаў юрыд die Wucht [die Last] der Bewéise

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)