заляжа́цца, ‑ляжуся, ‑лежышся, ‑лажыцца; зак.
Праляжаць доўга, больш звычайнага, дазволенага. Бярозка сам устаў і нават пацягнуўся, як чалавек, які лішне заляжаўся ў пасцелі. Шахавец. // Праляжаць доўга без ужытку, збыту і пад. Праз дажджы ляцяць, праз буры, Быццам тыя галубкі, Не залежацца на пошце Нецярплівыя радкі. Куляшоў. // Страціць свежасць або сапсавацца ад працяглага ляжання, захоўвання. Дзесьці заляжалася і не мае збыту мыла. Філімонаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нагуля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.
1. Доўга, уволю пагуляць дзе‑н. Нагуляцца ў лесе. □ І вырас [Міша] і нагуляўся як мае быць. Якімовіч. // Многа, уволю павесяліцца. А калі нагуляліся і нагаварыліся, госці селі за стол. Колас.
2. Многа, уволю пагуляць у якую‑н. гульню. Нагуляюцца [шахматысты] бывала так, што калі пакладуцца вечарам спаць, дык і шахматная дошка, і фігуры... доўга стаяць у вачах. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замёт, ‑а, М ‑мёце, м.
Абл. Агароджа з тонкага бярвення, закладзенага ў шулы. Панурыя гнядыя коні выйшлі за вароты і стаялі доўга ля замёта. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апладзі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.
Пляскаць у далоні (у знак ухвалы або прывітання). Гледачы горача апладзіравалі артыстам, доўга не даючы ім пайсці са сцэны. Рамановіч.
[Ад фр. applaudir.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
агуро́чнік, ‑у, м., зб.
Разм. Агурочнае бацвінне. [Круміньскі] доўга поўзаў, хаваючыся, па градах, шукаючы свістка ў гарбузах і ў агурочніку, і ў траве каля плоту. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адгасцява́ць, ‑цюю, ‑цюеш, ‑цюе; зак.
Разм. Скончыць гасцяваць; пагасцяваць нейкі час. — А госці вашы, цётка Аксіння, яшчэ доўга будуць? — Ды адгасцявалі ўжо. Заўтра паедуць. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жара́, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і жар (у 2, 3 знач.). На небе сінім, пабялеўшым ад жары, сонца не хацела доўга [сыхо]дзіць кнізу. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
назо́льны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і назойлівы. Адзін дзед, які і летам спаў на печы, доўга яшчэ круціўся бяссонна, не мог уцішыць назольны кашаль. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павага́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Вагаць некаторы час. Павагаць шалькі. □ Якім павагаў у руках жмуток, палажыў на заслончык і доўга ўглядаўся на грошы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пака́шляць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак.
Кашлянуць некалькі разоў; кашляць на працягу некаторага часу. [Сымону] далі слова. Ён доўга не адважваўся, пасля выйшаў, без патрэбы пакашляў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)