пазіты́ўны
(лац. positivus = дадатны)
1) які мае адносіны да пазітыва (напр. п-ая плёнка);
2) заснаваны на вопыце, фактах (напр. п-ая праграма);
3) станоўчы (проціл. негатыўны).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
панхраматы́чны
(ад пан- + храматычны)
які мае павышаную адчувальнасць не толькі да ультрафіялетавых, фіялетавых і сініх прамянёў, але і да зялёных, жоўтых і чырвоных (напр. п-ая фотаплёнка).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
прэвенты́ўны
(фр. preventif, ад лац. praeventivus)
папераджальны, засцерагальны;
п-ая вайна — вайна, якая нібыта мае мэтай папярэдзіць або прадухіліць напад праціўніка, а ў сапраўднасці з’яўляецца формай агрэсіі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рэфлекто́рны
(ад лац. reflectere = адлюстроўваць)
які мае адносіны да рэфлексу, які міжвольна, несвядома рэагуе на знешняе раздражненне;
р-ая дуга — шлях, якім праходзіць рэфлекторнае ўзбуджэнне ў арганізме.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сарбі́т1
[ад англ. H. Sorby = прозвішча англ. прыродазнаўцы (1826—1908)]
структурная складовая сталі, сумесь цэментыту і ферыту, што ў адрозненне ад перліту мае больш тонкую будову.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фіста́шка
(фр. pistache)
дрэва сям. анакардыевых з перыстым лісцем, пашыранае пераважна ў Міжземнамор’і, Сярэд. Азіі, Цэнтр. Амерыцы, а таксама плод гэтага дрэва, які мае форму невялікага арэха.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
цыркумваляцы́йны
(ад лац. circumvallo = акружаю валам)
які мае адносіны да замкнутай лініі ўмацаванняў вакол асаджанай крэпасці, якія будаваліся тымі, хто асаджаў, каб перашкодзіць праціўніку атрымаць падмацаванні звонку.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
эпані́м
(гр. eponymos = які мае імя, назву)
1) першы з дзевяці архонтаў, імем якога абазначаўся год у старажытных афінян;
2) асоба, якая дае чаму-н. сваё імя.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Аўтэ́нтык (БРС, Нас., Яруш.), ст.-бел. автентикъ (з 1344? Нас. гіст.; 1644, Булыка, Запазыч.), автентичний (з 1333? Нас. гіст.). Праз польск. autentyk, autentyczny або непасрэдна з лац. authenticus (грэч. αὐθεντικός ’які мае самастойную вартасць’). Для бел. аўтэнтычны малаверагодна, насуперак Крукоўскаму, Уплыў, 76, паўторнае запазычанне з рус. аутентичный.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бонова́ты ’буяніць’ (палес., Клім., 22). Мяркуем, што гэта слова (праўда, крыху з іншай фанетыкай) таго ж паходжання, што і бунава́ць ’сварыцца, лаяць, шумець і г. д.’ (гл.), якое мае адпаведнасці ва ўсх.-слав. і паўд.-слав. мовах. Гукапераймальнае (Бернекер, 101; Фасмер, 1, 241; Рудніцкі, 255–256).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)