being
[ˈbi:ɪŋ]
1.
n.
1) быцьцё n.; існава́ньне, жыцьцё n.
A new era came into being — Пачала́ся но́вая э́ра
2) нату́ра, істо́та f.
3) асо́ба f., жыво́е стварэ́ньне
2.
adj.
цяпе́рашні, суча́сны
for the time being —
а) у гэ́ты мо́мант, цяпе́р
б) паку́ль што
3.
v., pres. p. of be
The dog is being fed — Цяпе́р якра́з ко́рмяць саба́ку
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
wax
I [wæks]
1.
n.
1) воск -у m.
2) парафі́н -у m.
3) ва́кса f.
2.
v.t.
васкава́ць
3.
adj.
васко́вы
II [wæks]
v.i. waxed, waxed or (poet.) waxen, -ing
1) павялі́чвацца, прыбыва́ць
The moon waxes till it becomes full — Ме́сяц павялі́чваецца, паку́ль ня до́йдзе да по́ўні
2) рабі́цца, станаві́цца
to wax angry — раззлава́цца
The party waxed merry — Кампа́нія разьвесялі́лася
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Mulum, pistrinum, flumen fugito procul
Далёка бяжы ад мула, млына і ракі.
Далеко убегай от мула, мельницы и реки.
бел. Беражыся каровы спераду, а каня ззаду. Беражыся бед, пакуль іх нет.
рус. С огнём не шути, с водой не дружись, ветру не верь. Берегись козла спереди, коня сзади, а лихого человека со всех сторон.
фр. Il ne faut pas jouer avec le feu (Не следует играть с огнём). Il ne faut pas se fier à l’eau qui dort (Не надо доверять спящей воде).
англ. A barking dog never bites (Лающая собака не укусит).
нем. Vorsicht ist die Mutter der Weisheit (Осторожность ‒ мать мудрости).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Rastro dentato prata parata dato
Касі лугі, калі паспелі.
Коси луга, когда созрели.
бел. Ідзі, пакуль дзверы адчынены, бо потым не дасі рады. Лаві рыбку, як ловіцца.
рус. Когда дрова горят, тогда и кашу варят. Коси, коса, пока роса. Из воска надо лепить, когда он мягок. Когда в печи жарко, тогда и варко. Пей, пока колодец рядом. Когда торг, тогда и с возом.
фр. Chaque chose en son temps (Всему своё время).
англ. Make hay while the sun shines (Собирай сено, пока светит солнце).
нем. Trinke, wenn du am Brunnen bist (Пей, когда ты у колодца).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
аблама́ць сов.
1. (отломать кругом) облома́ть;
а. галі́ны на дрэ́ве — облома́ть ве́тки на де́реве;
2. (сломать) обломи́ть;
а. сук — обломи́ть сук;
3. перен., разг. (заставить привыкнуть или приучить работать) облома́ть;
конь малады́: кло́пату было́ з ім, паку́ль ~ма́лі — ло́шадь молода́я: пришло́сь повози́ться с ней, пока́ облома́ли;
◊ а. ро́гі — облома́ть рога́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Ту́лькі 1, ту́лько, ту́ко ‘толькі’ (бяроз., Сл. ПЗБ; валок., ЛА, 5, Скарбы), ту͡олʼко ‘тс’ (Вруб.), ст.-бел. тулько (1553 г., ГСБМ). Да то́лькі (гл.). Мена о > у (або ў дыфтонг ці закрытае о̂) у закрытых складах магла адбывацца пад уплывам польскай мовы (Карскі 1, 117–123, асабліва с. 121). Беларускаму прыслоўю (без *‑l‑) ту́ко з абмежаваным значэннем адпавядаюць: укр. ті́ки, ті́ко, рус. то́ко, то́коли, макед. туку, балг. току́, токо ‘тс’. Сюды ж ту́лечкі ‘толечкі’ (Мат. Гом.).
Ту́лькі 2, ту́лько ‘столькі’ (пруж., Сл. ПЗБ), ту́лько, ту́лькі ‘тс’ (зах.-пал., ЛА, 5). Лексемы, аформленыя ў адпаведнасці з рэфлексамі закрытага о̂ на гэтай тэрыторыі, магчыма, працягваюць стараж.-рус. толико ‘тс’, якое ўжывалася без с‑ (што надае значэнне ‘прыблізнасці’), утвораны ад займеннікавай асновы *to шляхам дадавання да яе часціцы *li (яшчэ ў даславянскі перыяд — ESSJ SG, 2, 675 і 681), параўн. паралель з літ. tõlei ‘да таго часу, аж / пакуль’, і пашыраныя часціцай *‑ko (ужо пасля распаду праславянскага адзінства). Гл. толькі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́хапіць, ‑шлю, ‑піш, ‑піць; каго-што.
1. Імгненна выняць, дастаць. Выхапіць шаблю з ножнаў. □ [Жанчына] кінулася наперад і выхапіла дзяўчынку проста з-пад машыны. Скрыпка. // Узяць што‑н. наўгад, выпадкова. Выхапіць цытату. // перан. Вылучыць святлом, позіркам і пад. Агеньчык цыгаркі на момант выхапіў з цемры.. твар [Цімоха], чорную калматую бараду, аблуплены казырок салдацкай шапкі. Сіўцоў.
2. Схапіўшы, забраць, адабраць; вырваць. Выхапіць палку з рук. // перан. Вызваліць. Недзе там застаўся.. камандзір, іх таварыш. Пакуль гітлераўцы апамятаюцца, трэба выхапіць яго адтуль. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адсе́яць, ‑сею, ‑сееш, ‑сее; зак., каго-што.
1. Прасейваючы, аддзяліць. Насыпала [маці] свежае жытняй мукі, Пазаддзе адсеяла І асцюкі І доўга пасля, не шкадуючы сілы, Крамянае цеста Мясіла, мясіла. Грахоўскі. // перан. Пазбавіць сваю памяць, свае ўяўленні ад другараднага, неістотнага.
2. перан. У выніку адбору вывесці каго‑н. з ліку, складу чаго‑н., адлічыць.
3. Пасеяць нанава на месцы вымаклага, неўзышоўшага.
4. Закончыць сяўбу. Язэпка ведаў, што як пачынаецца вясна, войт не дасць перадышкі, пакуль не адсеюць усе панскія палеткі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
агле́дзецца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; заг. агледзься; зак.
1. Паглядзець вакол сябе, па баках. [Настаўнік] зняў акуляры, па прывычцы працёр іх хусцінкай, адвёў і агледзеўся навокал. Даніленка.
2. Звыкнуцца, асвойтацца з новымі абставінамі. Не паспелі агледзецца [дзеці] — дзяжурны абвясціў канец перапынку, пара было збірацца ў дарогу. Пальчэўскі.
3. Хапіцца, апамятацца; заўважыць што‑н. Пакуль людзі агледзеліся, Сымон уцёк. Бядуля. Злосная Валя ўвайшла ў Любіну кватэра, не думаючы, і толькі там агледзелася, што яе акружае. Чорны.
•••
Не паспець агледзецца, як... гл. паспець.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пако́с, ‑у, м.
1. Месца касьбы (сенажаць, поле, прызначаныя для касьбы). Ужо з абеда пачалі [грабцы] прыбываць на пакос. Гартны.
2. Касьба. Ад зоркі да мроку, з перапынкамі на полудзень, .. [мужчыны] на пакосе. Пташнікаў. // Час, пара касьбы. З вясны, усё лета, пакуль не надыдзе пакос, тут для ўсіх быў чароўны, нібыта райскі куток. Грамовіч.
3. Тое, што і пракос. [Луг] скасілі, але зграблі не ўсюды — перашкодзілі дажджы.. Пакосы ўраслі ў атаву. Сачанка. Зноў шпарка захадзілі косы, кладучы пакос за пакосам. Каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)