Пе́чыва ’печаныя вырабы з мукі’ (ТСБМ), пе́чыво ’тс’, ’адна выпечка хлеба’ (слонім., саліг., Нар. словатв.; рагач., кіраў., Нар. сл.; Шат.), укр. пе́чиво ’тс’, ’смажанае мяса’, рус. пе́чиво ’печанае; смажанае’, польск. pieczywo ’пячэнне’, в.-луж. pječwo ’хлебабулачныя вырабы’, н.-луж. pjacywo ’пячэнне, булачкі’, чэш., славац. pečivo ’тс’, ’хлебабулачныя вырабы’, славен. pecívo ’праца хлебапёка’, серб.-харв. пе̏циво ’булачныя вырабы’, ’што-небудзь спечанае’, ’смажаніна’, макед. печиво ’смажанае мяса’, балг. печи́во ’смажанае ў духоўцы альбо на пліце’. Прасл. *pečivo ’якое пячэцца’ (Бязлай, 3, 18). Да пячы́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мясывіды ’мясаед’ (Грыг.). Да мясаёд (гл.). Замена другой наскі -ед(ы) на ‑віды можна растлумачыць беднасцю (у мінулым) некаторых слаёў грамадства, якія мяса мелі мала і «столькі бачылі» (столькі выдзелі») яго.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
gedämpft
a
1) прыглу́шаны (пра гук)
2) мя́ккі, ма́тавы (пра святло)
3) ту́шаны (пра мяса)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
праса́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Насыціць, густа змазаць салам. Прасаліць паперу. Прасаліць колы. // Забрудзіць салам, тлушчам і пад. Прасаліць фуфайку.
прасалі́ць, ‑салю́, ‑со́ліш, ‑со́ліць; зак., што.
1. Насыціць соллю. Прасаліць мяса.
2. і без дап. Саліць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
туберкулёзны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да туберкулёзу. Туберкулёзны працэс. Туберкулёзная палачка. // Хворы туберкулёзам. Туберкулёзны хлопец. / у знач. наз. туберкулёзны, ‑ага, м.; туберкулёзная, ‑ай, ж. // Звязаны з лячэннем і прафілактыкай туберкулёзу. Туберкулёзны санаторый. // Заражаны туберкулёзам (аб прадуктах). Туберкулёзнае мяса.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сы́ты, -ая, -ае.
1. Які наеўся, не адчувае голаду; які поўнасцю здаволіўся.
С. (наз.) галоднаму не спагадае (прыказка). Сытае дзіця.
2. Тлусты, укормлены.
С. вяпрук.
3. Які ўтрымлівае шмат тлушчу.
Сытае мяса.
4. перан. Які жыве ў дастатку, у раскошы; заможны, багаты (разм.).
Сытыя дзялкі.
Сытае жыццё.
◊
Сыты па горла (разм., неадабр.) — з лішкам, дастаткова каму-н. чаго-н.
|| наз. сы́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
уздзе́ць, -е́ну, -е́неш, -е́не; -е́нь; -е́ты; зак., што на каго-што.
1. Надзець, нацягнуць (адзенне, абутак і пад.).
У. боты на ногі.
2. Павесіць, начапіць, прымацаваць да чаго-н.
У. рукзак на плечы.
У. пятлю на крук.
3. Насадзіць на вастрыё, стрыжань, праколваючы, надзець на што-н.
У. кола на вось.
У. кавалак мяса на відэлец.
|| незак. уздзява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
сапсава́ны verdórben;
сапсава́ны замо́к beschädigtes [kapúttes (разм)] Schloss;
сапсава́нае паве́тра schléchte Luft;
сапсава́ны смак ein verdórbener Geschmáck;
сапсава́ны хара́ктар ein verdórbener Charákter [kɑ-];
сапсава́нае мя́са ángegangenes Fléisch
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
бо́йня, ‑і, Р мн. боень; ж.
1. Прадпрыемства, дзе забіваюць жывёлу на мяса. Частку кароў прыйшлося адправіць на бойню. Асіпенка.
2. Вайна з масавым знішчэннем людзей; разня. Звязаць бы ўсіх, хто прагне новай бойні. І выселіць, і як мага далей. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мясару́бка, ‑і, ДМ ‑бцы; Р мн. ‑бак; ж.
Машына або ручная машынка, якая рэжа мяса, ператвараючы яго ў фарш. // перан. Пра кровапралітную бітву, вайну; пра месца, дзе адбывалася такая бітва. Лукавіцыну пашчаслівіла не папасці ў сусветную мясарубку — імперыялістычную вайну. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)