main

[meɪn]

1.

adj.

гало́ўны, найважне́йшы, найбо́льшы

the main street — гало́ўная ву́ліца

the main line of the railway — гало́ўная чыгу́начная лі́нія

by main force — усі́мі сі́ламі

2.

n.

1) гало́ўная вадаправо́дная труба́, гало́ўная электралі́нія або́ газаправо́д

2) Poet. адкры́тае мо́ра, акія́н

- in the main

- main clause

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

цепно́йI (к цепь);

1. в разн. знач. ланцуго́вы;

цепно́е колесо́ ланцуго́вае ко́ла;

цепно́й мост ланцуго́вы мост;

цепны́е кора́ллы зоол. ланцуго́выя кара́лы;

цепна́я ли́ния мат. ланцуго́вая лі́нія;

цепна́я реа́кция физ., перен. ланцуго́вая рэа́кцыя;

2. (привязанный на цепь) ланцу́жны;

цепна́я соба́ка ланцу́жны саба́ка;

3. / цепно́е пра́вило мат. склада́нае трайно́е пра́віла.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

баразна́, ‑ы; мн. барозны, ‑разён; ж.

1. Доўгі паглыблены прарэз на паверхні глебы. зроблены плугам ці іншымі сельскагаспадарчымі прыладамі. Баразна вылузвалася з-пад лемяша, бегла за плугам, цьмяна пабліскваючы на сонцы, і слалася, гарнулася да свежага вагона. Капыловіч. // Выараны плугам рад бульбы. Разараўшы шэсць баразён, па дзве на выбіральшчыка, Андрэй выпраг з плуга каня і закурыў. Чарнышэвіч.

2. Падоўжанае паглыбленне на чым‑н.; маршчына, складка. У.. [Намысніка] ўжо на шчоках прарэзаліся ад носа да падбародка глыбокія барозны. Грамовіч. Вада ледзь прыкрывае пясок водмелі, пакідаючы на ім лёгкія барозны. В. Вольскі.

3. перан. Пачынанне ў якой‑н. галіне. Пракласці першую баразну. // Лінія размежавання паміж чым‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

tend

I [tend]

v.i.

1) мець тэндэ́нцыі, схіля́цца

2) кірава́цца, падава́цца

The coastline tends to the south — Лі́нія ўзьбярэ́жжа тут кіру́ецца напаўдня́

II [tend]

v.t.

1) дагляда́ць; па́сьвіць

He tends shop for his father — Ён дагляда́е майстэ́рню ба́цькі

A shepherd tends his flock — Пасту́х па́сьвіць свой ста́так

2) абслуго́ўваць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

linear

[ˈlɪniər]

adj.

1) ліне́йны; зь лі́ніяў

2) па лі́ніі

a linear succession from father to son — спа́дчыннасьць па лі́ніі ад ба́цькі да сы́на

3) як лі́нія, даўгі́ й ву́зкі

4) прапарцы́йны, сувыме́рны

a linear relationship — прапарцы́йная су́вязь, зале́жнасьць

linear equation Math. — раўна́ньне пе́ршае ступе́ні

- linear measure

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

БАРАТЫ́НСКІЯ,

княжацкі род герба «Астоя». Заснавальнік роду князь Аляксандр Андрэевіч (15 ст.), старэйшы сын удзельнага князя Андрэя Усеваладавіча Шуціхі Мезецкага з роду чарнігаўскіх князёў. Прозвішча паходзіць ад с. Баратынь паблізу Мезецка (Калужская вобл.). Аляксандр Андрэевіч і яго сыны служылі папераменна то вял. князям маскоўскім, то вял. князям ВКЛ. У час руска-літ. войнаў пач. 16 ст. ўнук Аляксандра Андрэевіча, Іван Львовіч, не пажадаў заставацца ў сваёй вотчыне, якая трапіла пад уладу Масквы, і з’ехаў у ВКЛ. Ён стаў заснавальнікам лукомскай галіны роду Баратынскіх, асн. уладаннем якой была частка Лукомскага княства. Ад Мікалая, сына Івана Львовіча, пайшла аршанская лінія роду Баратынскіх, якія з 17 ст. ўсё радзей карысталіся княжацкім тытулам. У Польшчы жылі Баратынскія герба «Корчак» і «Сякера».

т. 2, с. 301

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВО́ЎПАЎСКАЕ ВАДАСХО́ВІШЧА,

у Ваўкавыскім р-не Гродзенскай вобл., на р. Рось пры ўпадзенні р. Ваўпянка (бас. Нёмана). За 23 км на Пн ад г. Ваўкавыск, каля в. Воўпа. Створана ў 1955. Пл. 1,26 км², даўж. 5,6 км, найб. шыр. 0,85 км, найб. глыб. 5,4 м, аб’ём вады 2,3 млн. м³.

Катлавіна выцягнутая ў даліне. Ложа з мелкаводдзямі (больш за 60% плошчы), ёсць 9 астравоў агульнай пл. 3,3 га. Дно выслана пяском і глеем. Берагавая лінія 18 км, парэзаная, ёсць 2 залівы. Берагі абрывістыя, зах. выш. да 4 м, паўд. 1,5—2 м, пад хваёвым лесам, у вярхоўях забалочаныя, парослыя вольхай і вярбой. Ваганні ўзроўню вады да 0,5 м (перад разводдзем). Моцнапраточнае. Выкарыстоўваецца ў энергетыцы (Воўпаўская ГЭС), для арашэння і адпачынку.

т. 4, с. 280

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВАЛАГО́ДСКІЯ КАРУ́НКІ,

від рус. карункаў, плеценых на каклюшках (драўляных палачках); пашыраны ў Валагодскай вобл. Расіі. Плаўная лінія, якая ўтварае ўзор, не перарываецца, не перакрыжоўваецца і выступае ў выглядзе выплеценай тасьмы на фоне тонкай ажурнай «рашоткі». Карункапляценне тут пачало складвацца ў 16—17 ст., як промысел аформілася на пач. 19 ст. У 1968 створана аб’яднанне «Сняжынка». Да 1940-х г. пераважалі мерныя карункі для аздобы бялізны, пазней асн. прадукцыяй сталі адзінкавыя вырабы — посцілкі, сурвэткі, фіранкі з геаметрычным і раслінным узорамі; святочныя дэталі жан. адзення — каўнерыкі, жабо і інш., а таксама унікальныя выставачныя ўзоры. Валагодскія карункі адзначаны ў Парыжы залатым медалём (1925) і «Гран-пры» (1937), залатым медалём у Бруселі (1958).

Літ.:

Попова О.С., Каплан Н.И. Русские художественные промыслы. М., 1984.

т. 3, с. 470

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

line

I [laɪn]

1.

n.

1) лі́нія, ры́са f.; вяро́ўка f., шнуро́к -ка́ m.

a clothes line — шнур для бялі́зны

a fish line — лёска f., валасьні́к -а́ m.

2) мяжа́, грані́ца f., паграні́чная лі́нія

3) рад -а m.; шарэ́нга, чарга́ f.

a line of persons — чарга́

to march in a line — маршырава́ць шарэ́нгай

a line of trucks — аўтакалёна

4) радо́к -ка́ m.е́рша, ліста́), каро́ткі ліст, запі́ска

Drop me a line — Напішы́ мне па́ру слоў

5) тэлефо́нная або́ чыгу́начная лі́нія

6) абры́сы pl., ко́нтур -а m.

2.

v.t.

1) право́дзіць лі́нію, разьліне́йваць

2) ста́віць у рад каго́-што

3) ме́раць ліне́йкай

3.

v.i.

стро́іцца ў рад, у ліне́йку; шыхава́цца

- all along the line

- down the line

- draw the line

- in line with

- line a street with trees

- line up

- out of line

- read between the lines

- the line

- come into line

II [laɪn]

v.t.

1) падшыва́ць падкла́дку (у паліто́); абабіва́ць зь сярэ́дзіны

2) напаўня́ць, набіва́ць

to line one’s pockets with money — набі́ць кішэ́ні грашы́ма, разбагаце́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

абры́с

(ням. Abriss)

1) лінія, якая ачэрчвае знешнюю форму прадмета; контур;

2) геад. чарцёж, зроблены ў палявых умовах ад рукі з абазначэннем дадзеных вымярэнняў, неабходных для складання дакладнага плана;

3) контур малюнка на празрыстым матэрыяле для пераносу на літаграфскі камень;

4) перан. агульная характарыстыка, беглы агляд чаго-н.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)