І́біс ’птушка атрада галянастых’ (ТСБМ). Запазычана праз пасрэдніцтва рус. и́бис з лац. ibis < грэч. ἴβις < ст.-егіп. Фасмер, 2, 113; Шанскі, 2, I, 3.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́лецець, -лечу, -леціш, -леціць; -леці; зак.
1. Летучы, накіравацца, адправіцца куды-н.
Птушка вылецела з гнязда.
Пасажыр вылецеў у Маскву.
Вылецела з галавы (перан.: знікла, забылася).
2. Летучы, з’явіцца адкуль-н.
Самалёты вылецелі з-за хмары.
3. перан. Аказацца звольненым, выключаным адкуль-н. (разм.).
В. са службы.
|| незак. вылята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. вы́лет, -у, М -леце, м. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ла́стаўка, -і, ДМ -таўцы, мн. -і, -тавак, ж.
1. Пералётная птушка атрада вераб’іных з вузкімі вострымі крыламі, вёрткая і хуткая ў палёце.
Берагавая л.
Белагрудая л.
2. Гімнастычная фігура, пры якой пастава цела нагадвае птушку ў палёце.
3. Ласкавы зварот да асоб жаночага полу.
◊
Першая ластаўка — пра першыя прыкметы з’яўлення чаго-н.
|| прым. ла́стаўчын, -а (да 1 знач.).
Ластаўчына гняздо.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
bittern
I [ˈbɪtərn]
n.
буга́й -я́ m. (пту́шка)
II [ˈbɪtərn]
n.
го́ркая ва́дкасьць пасьля́ крышталіза́цыі марско́е вады́; ма́тачны раство́р у салява́рні
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
diver
[ˈdaɪvər]
n.
1) нырэ́ц -ца́ m., вадала́з -а m.
a pearl diver — шука́льнік пэ́рлаў
2) гага́ра f. (пту́шка-нырэ́ц)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
migrant
[ˈmaɪgrənt]
1.
n.
перасяле́нец -ца, мігра́нт -а m., перасяле́нка, мігра́нтка f.; пералётная пту́шка
2.
adj.
1) вандро́ўны
2) пералётны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
э́му
(парт. ema, з моў Акіяніі)
вялікая птушка групы бескілявых з буравата-шэрым апярэннем і доўгімі трохпальцымі нагамі; аўстралійскі страус.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Вы́чык ’свірстун лугавы, палявы’ (Нас., Інстр. II, З нар. сл.). Рус. смал. вы́чик ’невялікая птушка накшталт саракуша’. Гукапераймальнае ад крыку птушкі ві‑чык, ві‑чык.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пту́шма прысл. ’чарадой’ (Нас.). Дэрыват ад птушка (гл.) з замяшчэннем суфікса назоўніка пры дапамозе суфікса прыслоўя ‑ма© гл. аб словаўтварэнні Карскі 2-3, 67.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
груга́н, ‑а, м.
Вялікая чорная птушка сямейства крумкачовых, якая жывіцца пераважна падлай; крумкач. // перан. Пра шкоднага, небяспечнага чалавека. Наш дэвіз — мір і воля народам! Наш паход груганам не стрымаць. Васілёк.
•••
Куды груган касцей не занясе — пра вельмі аддаленае або цяжкадаступнае месца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)