адгуля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак.
1. Скончыць гуляць; правесці нейкі час не працуючы (разм.).
А. водпуск.
2. што. Пабыць у адгуле за звышурочную працу ў выхадны.
3. што. Згуляць, адсвяткаваць (разм.); правесці некаторы час на гуляннях.
А. вяселле.
|| незак. адгу́льваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).
|| наз. адгу́л, -у, мн. -ы, -аў, м. (да 2 знач.).
Заўтра ў мяне а.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пасля́.
1. прысл. Праз некаторы час, потым.
Гэта можна зрабіць п.
2. прыназ. з Р. Па заканчэнні, здзяйсненні чаго-н., адыходзе каго-н.
Сустрэнемся п. работы.
П.
Новага года.
Як мне не крыўдзіцца на яго п. такіх слоў.
Спадчына п. бацькоў.
◊
Пасля таго як (злуч. падпарадкавальны) — ужыв. ў даданых сказах часу.
Пасля таго як дзеці пад’елі, выхавальніцы павялі іх у батанічны сад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пе́рад², прыназ. з Т.
1. На невялікай адлегласці ад пярэдняга боку чаго-н., насупраць каго-, чаго-н.
П. хатай.
2. За некаторы час да чаго-н.
П. захадам сонца.
3. Служыць для ўказання асобы, з’явы, у адносінах да якіх робіцца што-н.
Не адступаць п. цяжкасцямі.
4. У параўнанні з кім-, чым-н.
Чаго варты гэты конь п. тым ламавіком.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пратрыма́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. каго-што. Патрымаць каго‑, што‑н. (на руках, у зубах, у роце і пад.) некаторы час. Пратрымаць дзіця на руках цэлы вечар.
2. каго-што. Не адпускаць, прымусіць быць, знаходзіцца дзе‑н. некаторы час. А Дануту доўга пратрымалі на Лукішках у турме, думаючы што-небудзь выпытаць. Карпюк. // што. Патрымаць што‑н. у сябе, не аддаваць некаторы час. Летась хлопцы пазычылі ў суседняй вёсцы, у сваяка, тоўсты том Гогаля, пратрымалі яго аж дагэтуль, дый то не хочацца аддаваць. Брыль. // што. Захаваць што‑н. у пэўным становішчы некаторы час. Пратрымаць акно адчыненым увесь дзень.
3. каго-што. Прымусіць прабыць каго‑н. у якім‑н. стане, становішчы некаторы час. Пратрымаць хворага ў пасцелі цэлы тыдзень.
4. без дап. Прабыць, захавацца, не змяняючыся некаторы час. Мароз пратрымаў два тыдні.
5. перан.; каго-што. Забяспечыць каго‑н. кормам; пракарміць. Цяпер Агаце не да парсюкоў, каб хоць як карову пратрымаць. Сабаленка. У .. [каваля] быў дробны кавалак зямлі, на якім льга было пратрымаць каня і карову. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паблудзі́ць, ‑блуджу, ‑блудзіш, ‑блудзіць; зак.
Блудзіць некаторы час. Васіль крыху паблудзіў, пакуль выбраўся на Магілёўскую шашу. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пабуксава́ць, ‑суе; зак.
Буксаваць некаторы час. Прайшлі дажджы, і мая «калымага» ў двух ла[г]чынах добра пабуксавала. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паграмі́ць, ‑грамлю, ‑громіш, ‑громіць; зак., што і без дап.
1. Разграміць усё, многае.
2. Граміць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паграні́ць, ‑граню, ‑граніш, ‑граніць; зак., што.
1. Нанесці, зрабіць грані на ўсім, многім.
2. Граніць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пагуля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак.
Гуляць некаторы час. Пагуляць у лесе. Пагуляць на вяселлі. Пагуляць у шашкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падагляда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што і за кім-чым.
Даглядаць некаторы час. Падаглядаць суседскіх дзяцей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)