зо́латца, ‑а, н.
1. Ласк. да золата.
2. Тое, што і золатка. — Ха-ха-ха, золатца маё, — смяецца весела Сымоніха, — .. другім чалавекам Сымон зрабіўся; цяпер у мяне не жыццё, а проста рай. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
залапата́ць, ‑пачу, ‑почаш, ‑поча; зак.
Пачаць лапатаць. // Пралапатаць. Толькі крыллем залапоча певень Ды плёсне сом у завадзі ракі. Свірка. Раптам зусім блізка ад мяне, справа, нешта моцна залапатала і чмякнулася на зямлю. Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замно́га, прысл.
Разм. Занадта многа, больш, чым трэба. Зямелька тут — адны груды. Яна замнога брала поту. Арочка. — Ты на сябе замнога бярэш, — выхапіўшы ў мяне з-пад рук свой артыкул, закіпеў Барташэвіч. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́махаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Вырасці, стаць высокім. На балоце трава вымахала ў пояс. Сабаленка. [Кандратовіч:] — Здаецца, яшчэ нядаўна пяшком пад стол хадзіў, а цяпер на цэлую галаву вымахаў вышэй за мяне! Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апляву́шыць, ‑вушу, ‑вушыш, ‑вушыць; зак., каго.
Разм. груб. Даць аплявуху; ударыць рукой па шчацэ, па твары. Ад страху я заплюшчыў вочы і чакаў: вось, вось дзядзька Цімох аплявушыць мяне — моцна, моцна вытне. Баранавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адвары́ць, ‑вару, ‑варыш, ‑варыць; зак., што.
1. Зварыць; зрабіць адвар. [Бабка Аксіння:] — А ў мяне зеллейка такое ёсць, вось адвару і прынясу. Чарнышэвіч.
2. Спец. Награваючы ў месцы зваркі, аддзяліць ад чаго‑н. Адварыць рэйку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзіво́та, ‑ы, ДМ ‑воце, ж.
Разм.
1. Тое, што і дзіва (у 1 знач.).
2. толькі мн. (дзіво́ты, ‑аў). Дзівацтва. [Падначаленыя] зразумелі дзівоты свайго камандзіра і пачалі глядзець на мяне іншымі вачамі. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ка́верза, ‑ы, ж.
Разм. Інтрыга, падкопы. — Сёй-той імкнуўся націснуць на ваш калгас, даўшы палёгку другім, вы думаеце выпадкова? — Для мяне важней было перш уладкаваць неадкладныя справы ў калгасе, чым заняцца каверзамі. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нагляда́льнасць, ‑і, ж.
Здольнасць бачыць, заўважаць у навакольным свеце розныя факты, з’явы, якія не заўсёды бачаць, заўважаюць іншыя; назіральнасць. Развіваць у сабе наглядальнасць. □ Мяне здзівіла яго [гаспадара] наглядальнасць, ён ведаў мае патаемныя думкі. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
намы́сліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак.
Разм. Задумаць, намерыцца зрабіць што‑н. На сабе вельмі добра адчуўшы, як цяжка быць непісьменным, .. [бацька] намысліў мяне вучыць. Скрыган. І невядома, куды .. [Пракоп Дубяга] пайшоў і што ён намысліў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)