зрэ́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., што.

1. Зрабіць радзейшым; прарэдзіць (пасевы, лес і пад.). Зрэдзіць густыя ўсходы агуркоў. Зрэдзіць дрэвы.

2. Пасеяць рэдка, радзей, чым трэба. Зрэдзіць пасевы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вянча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго.

1. Выконваць царкоўны абрад шлюбу. Вянчаць маладых.

2. Завяршаць што‑н., знаходзіцца зверху чаго‑н. Лес каміноў вянчаў пяціпавярховыя гмахі будынкаў... Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мікраклі́мат, ‑у, М ‑мэце, м.

Клімат невялікіх участкаў, абумоўлены асаблівасцямі мясцовасці (лес, поле, балота і пад.). Рэзка адрозніваюцца ад мяшаных змрочныя яловыя лясы.. Тут свой мікраклімат, падлесак. Гавеман.

[Ад грэч. mikrós — маленькі і клімат.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непрахо́дны, ‑ая, ‑ае.

Праз які немагчыма або цяжка прабрацца, прайсці. Навокал быў непраходны лес. Гурскі. Раскаваў балота з пут, З дрыгвы непраходнай Гераічны вольны люд Працаю свабоднай. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пачырване́лы, ‑ая, ‑ае.

Які пачырванеў, стаў чырвоным. [Хведар] стаяў перад .. [Нінай] пачырванелы і разгублены. Чарнышэвіч. Лес быў не так далёка. Сіні зубчасты верх яго добра акрэсліваўся на пачырванелым небасхіле. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

це́мраны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да цемры. На Палессе хутка пасоўваўся зацяты ў сваёй маўклівасці вечар, прыводзячы безліч сваіх непадкупных вартавых і засцілаючы цемранаю пасцілкаю лес. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

licht

a

1) све́тлы, я́сны, я́ркі

am ~en Tge — сяро́д бе́лага дня

2) рэ́дкі (лес)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

чырво́ны, -ая, -ае.

1. Які мае афарбоўку аднаго з асноўных колераў спектра, што ідзе перад аранжавым; колеру крыві.

Чырвоныя памідоры.

Ч. аловак.

2. Пачырванелы ад прыліву крыві да скуры.

Ч. твар.

3. Звязаны з рэвалюцыйнай дзейнасцю, з савецкім ладам, з Чырвонай Арміяй.

Ч. камандзір.

Чырвоныя (наз.) уступалі ў горад.

4. Як састаўная частка некаторых батанічных і заалагічных назваў.

Ч. перац.

Чырвонае віно — віно, прыгатаванае з цёмных гатункаў вінаграду.

Чырвоная кніга — кніга Міжнароднага саюза аховы прыроды і прыродных рэсурсаў, якая змяшчае ў сабе кароткія звесткі аб распаўсюджанні, колькасці, біялогіі і мерах аховы рэдкіх відаў жывёл і раслін усяго свету.

Чырвоная рыба — рыба сямейства асятровых.

Чырвоны лес — хваёвы лес.

Чырвоны напал — такая ступень нагрэву, пры якой металы пачынаюць свяціцца чырвоным святлом.

Чырвоны радок — першы радок абзаца.

|| наз. чы́рвань, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

мярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

1. Страчваць прыкметы жывога, станавіцца мёртвым.

2. Страчваць чуллівасць; нямець.

Мярцвеюць рукі ад холаду.

3. перан. Рабіць пустынным, змярцвелым.

Мярцвее лес.

|| зак. змярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е (да 2 і 3 знач.), амярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е, абмярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е (да 2 і 3 знач.) і памярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; наз. амярцве́нне, -я, н. (да 2 знач.).

Амярцвенне тканак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

напе́радзе, прысл. і прыназ.

1. прысл. На нейкай адлегласці перад кім-, чым-н.

Ісці н.

Н. быў лес.

2. прысл. У будучым.

У цябе яшчэ ўсё н.

Н. была цікавая работа.

3. прыназ. з Р. Выражае прасторавыя адносіны: ужыв. пры назве асобы ці прадмета, на некаторай адлегласці перад якімі хто-, што-н. знаходзіцца.

Ісці н. ўсіх.

Сесці н. каго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)