ДАРАСІ́НСКАЯ КЕРА́МІКА,

ганчарныя вырабы майстроў з в. Дарасіно Любанскага р-на Мінскай вобл. Промысел вядомы з 18 ст., росквіту дасягнуў у канцы 19—1-й пал. 20 ст. Тут выраблялі кухонны, сталовы, тарны посуд з гліны светлага ці шэра-чорнага колеру, глазуравалі празрыстай ці зялёнай палівай. Формы вырабаў светлага ці светла-чырвонага колеру ўпрыгожвалі прамымі і хвалістымі выціснутымі або ангобнымі паяскамі. Бытаваў таксама чорназадымлены посуд. У 1930—40-я г. працавала ганчарная арцель, цяпер — ганчарны цэх (майстры М.Прышчэпа, М.Філіпеня, В.Юхневіч). Традыцыі Д.к. прадаўжаюць таксама ў ганчарнай майстэрні пры Любанскім раённым цэнтры культуры.

Я.М.Сахута.

Дарасінская кераміка.

т. 6, с. 51

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

сі́ні, -яя, -яе.

1. Які мае афарбоўку аднаго з асноўных колераў спектра — сярэдняга паміж блакітным і фіялетавым.

Сіняе неба.

Сінія вочы.

2. Пра скуру: які мае адценне гэтага колеру.

Сінія губы.

◊

Сіняя панчоха (пагард.) — пра жанчыну, пазбаўленую жаноцкасці: сухую педантку, якую больш за ўсё цікавяць дзелавыя, навуковыя заняткі.

|| памянш. сі́ненькі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стушава́ць, -шу́ю, -шу́еш, -шу́е; -шу́й; -шава́ны; зак., што.

1. Тушуючы, зрабіць непрыкметным і паступовым пераход ад цёмнага да светлага колеру (спец.).

С. плоскасць.

2. перан. (разм.). Зрабіць менш прыкметным, выразным; згладзіць.

Час стушаваў гора.

|| незак. стушо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. стушо́ўванне, -я, н. і стушо́ўка, -і, ДМ -шо́ўцы, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

калары́метр м. фіз. Kalorímeter n -s, -e; Fárbmessgerät n -(e)s, -e (для вымярэння інтэнсіўнасці колеру); Wärmemesser m -s, - (для вызначэння колькасці цяпла)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

слано́вы Elefánten-;

слано́вая косць Élfenbein;

са слано́вай касці́ élfenbéinern, aus Élfenbein;

ко́леру слано́вай касці́ élfenbeinfarbig, élenbeinfarben;

слано́вая хваро́ба Elefántenkrankheit f -, Elefantíasis f -, -ásen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

◎ Кармазы́н ’тонкае сукно пунсовага колеру’ (Нас., Мядзв., Бяльк., Др.-Падб., Гарэц.), укр. кармазин, рус. кармазин. Праз польск. karmazyn з італ. carmesino (Булыка, Запазыч., 141; Фасмер, 2, 201).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мана́шка ’начны матыль з чорнымі палосамі і плямамі на крылах і брушку, Lymantria monacha’ (ТСБМ), рус. мона́шенка, польск. mniszka ’тс’. З лац. назвы і паводле падабенства колеру.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Месяндзовы ’медны’, ’жоўтага колеру’ (Інстр. II, Булг., Жд. 1). Да масянжовы < масенж (гл.). Пачатковае ме‑ пад уплывам лексемы месяц у сувязі з колерам месяца, падобным да бронзы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ма́ркі, ‑ая, ‑ае.

1. Які лёгка робіцца брудным (пра тканіны, адзенне светлага колеру). Маркая сукенка.

2. Такі, ад якога можна забрудзіцца. Не грэбаваў камбрыг і самай цяжкай і маркай салдацкай працаю... Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вясну́шкі, ‑шак; адз. вяснушка, ‑і, ДМ ‑шцы; ж.

Пігментныя плямкі карычневага або жоўтага колеру (пераважна на твары), якія з’яўляюцца ў некаторых людзей вясной. На худзенькім і бледным тварыку павыступалі вяснушкі. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)