Дэ́ґель ’птушка з доўгімі нагамі’ (Сл. паўн.-зах.). Паводле Сл. паўн.-зах., звязана з літ. dẽglas ’стракаты, пярэсты’, dẽglis ’той, хто плямісты’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пазвано́к ’састаўная частка пазваночніка чалавека і некаторых жывёл’ (ТСБМ). Рус. позвоно́к ’тс’. Паводле Фасмера (3, 303), звязана чаргаваннем галосных з звяно (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пасмакава́ць ’паспрабаваць на смак’ (Касп.). Да смак (гл.). Паводле тэрыторыі пашырэння (Віцебшчына) можна меркаваць аб кальцы з літ. paskanáuti ’тс’ < skõnis ’смак’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Па́сіць ’пасвіць’ (шальч., Сл. ПЗБ), рус. разан. і прэйл. (Латвія) писить ’тс’. Выраўноўванне суфікса паводле ітэратыўных дзеясловаў на ‑Пі‑. Да пасці (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пекеляв́аць ’пакутаваць’ (брасл., Сл. ПЗБ). Відаць, утворана паводле польск. piekłować ’рабіць пекла ў хаце’, pieklić się ’злаваць, шалець, вар’яваць, скандаліць’ (ад piekło).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Навю́ткі ’новенькі’ (віц., Мат.). Хутчэй за ўсё запазычана з польск. nowiutki, перш за ўсё паводле словаўтваральнага крытэрыю, параўн. Карскі 2-3, 44.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Незумы́сня ’ненарокам, выпадкова’ (Колас). Паводле Шубы (Прыслоўе, 115), у выніку кантамінацыі блізкіх па значэнню і па форме прыслоўяў несумысля і ненаўмысна (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лядок ’куравай дацкі, Astragalus danicus Retz.’ (драг., Нар. лекс.). Да ля́да2 (гл.). Паводле Трубачова (Эт. сл., 15, 48), яшчэ прасл. lędokъ.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ліпня́к ’масляк’ (маст., Сцяшк. Сл.). Відавочна, недакладны запіс. З ляпняк. Да ляпіць, ляпіцца (гл.). Названа паводле клейкай слізі, якая пакрывае гэты грыб.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лісік ’дзіванна скіпетрападобная, Verbascum thapsiforme Schrad.’ (маг., Кіс.). Да ліс (гл.). Названа паводле формы кветканосу, падобнага да лісінага хваста. Гл. таксама лісяк.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)