1. Адвезці куды‑н. і прывезці назад; дапамагчы каму‑н. з’ездзіць куды‑н. — Тодарка, саколік, можа б ты мне каня даў. Дзіця зусім нядужае, трэба да доктара звазіць.Крапіва.
2.Абл. Звезці ў адно месца. Верабей не захацеў сказаць, што Даніла ўсю пшаніцу звазіў у гумны за адну ноч.Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́гаварыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.
1.што. Вымавіць, сказаць. Слова не дае выгаварыць. □ — Казічак, сыночак... — паўтарае адно маці — і больш ні слова не можа выгаварыць.Васілевіч.
2.што. Разм. Дамагчыся абяцання чаго‑н. Выгаварыць тыдзень адтэрміноўкі. □ Бярвенне — толькі прычэпка, галоўнае — дзяляначку новую выгаварыць.Лобан.
3.каму. Разм. Прабраць. — Пасаромеліся б. Са старым чалавекам гаворыце, — выгаварыла дзяўчатам Аўдоля Пракопіха.Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Гано́к ’плыт’ (Касп.). Параўн. рус.дыял.гоно́к ’тс’, але таксама га́нок. Дакладна аб этымалогіі слова, хоць яно і здаецца празрыстым, нічога пэўнага сказаць нельга. Яно можа паходзіць ад дзеяслова гнаць. Але бянтэжыць рус.дыял. форма га́нок ’тс’, якая можа ўказваць на фармальную сувязь са словам га́нак (гл.). Гэта апошняе ў дыялектах мае шмат значэнняў (параўн., напр., для рус. мовы агляд у СРНГ, 6, 135). Але ўсё ж такі здаецца, што зыходным трэба лічыць *гоно́к (: goniti ’гнаць’), якое пазней у гаворках у выніку дээтымалагізацыі асацыіравалася з іншым словам (га́нок, га́нки ’ганак’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мы́ліцца ’вагацца, быць у нерашучасці’ (Бяльск.), ’адчуваючы сумненне, нерашучасць, цягнуць з рашэннем якой-небудзь справы’ (Рам. 3; раг., Нар. Гом.), ’дзьмуцца, крыўдзіцца’, ’саромецца сказаць што-небудзь’ (Юрч.), мы́ліць ’вельмі марудна рабіць’ (навагр., З нар. сл.). Да му́ліць (гл.).
Мылі́цца, мыля́цца, мылі́ць, ’памыляцца, ашуквацца’ (ТСБМ, Нас., Др.-Падб., Касп.; Крыў., Дзіс.; віл., Сл. ПЗБ), маст. ’загаворвацца’ (там жа), ’збіваць з панталыку’ (КЭС, лаг), ’не разлічваць як трэба, блукаць’ (свісл., ваўк., Сцяшк. Сл.), ’не трапляць’ (Сцяц.); ваўк.мыля́ць ’перашкаджаць’, шальч.мыльну́ць ’памыліцца’ (Сл. ПЗБ). З польск.mylić się, mylać ’памыляцца, уводзіць у зман’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Недарэ́ка ’абмежаваны чалавек; заіка’ (Гарэц.), ’няўклюда, неахайны чалавек’ (Сл. ПЗБ), недарэ́кі ’неразумны, бесталковы; картавы, заікасты’ (Ян.), ’коснаязыкі’ (пух., Жыв. сл.), недарэ́члівы ’картавы, заікасты’ (Ян.), недарэ́чны ’няўдалы’ (Сл. ПЗБ). Магчыма, тут змяшаліся розныя па паходжанню словы: адны ўтвораны на мясцовай глебе з неда- ’дастаткова’ і рэ́кці ’сказаць’ (гл.), другія хутчэй за ўсё запазычаны з польск.niedorzeczny ’неразумны, дурны, няўдалы’, што ўзыходзіць да спалучэння do rzeczy ’трапна, талкова’ з пэўнай фанетычнай адаптацыяй (так Кюнэ, Poln.) або ўтворана ў беларускай мове з аналагічнага спалучэння, параўн. дарэ́чы ’ў належны час, у належным месцы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
verhéimlichen
1.
vt (vonD) хава́ць, уто́йваць (што-н., ад каго-н.)
2.
(sich):
er ließ sich (dem Besúch gegenüber) — ён загада́ў сказа́ць гасця́м, што яго́ няма́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
лепш, прысл.
1.Выш. ст.дапрысл. добра. Здала .. [Аленка] экзамен не толькі лепш за вучняў свае школы, — з усіх школ .. выдзелілася яна сваімі здольнасцямі.Колас.Лепш позна, чым ніколі.Прыказка.
2.безас.узнач.вык., каму. Аб паляпшэнні стану хворага. Часам гаспадыні бывае лепш. Тады яна злазіць з печы, адкрывае каваныя скрыні, выцягвае адтуль свае уборы, пасцілкі, коўдры, ручнікі, абрусы.Асіпенка.
3.узнач.часціцы. Ужываецца для падкрэслівання важнасці значэння якога‑н. дзеяння; служыць для ўзмацнення просьбы, парады і пад. [Міколка:] — Лепш скажы мне вось, дзед, дзе цяпер мой бацька.Лынькоў.[Андрэй:] — Не падпірай ты, чалавеча, таго, што згніло, бо яно ўсё роўна ўпадзе. Зрабі лепш новы плот.Якімовіч.
•••
Лепш (і) не трэба — ужываецца для абазначэння высокай, найвышэйшай ступені чаго‑н. Зажыў цяпер бедны брат лепш не трэба.Якімовіч.
Лепш сказаць (узнач.пабочн.) гл.сказаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
scarce
[skers]1.
adj.
рэ́дкі, няча́сты, які́ ця́жка даста́ць
Good cooks are scarce — До́брых ку́хараў няшма́т
2.
adv.
1) ледзь, ледзь то́лькі
2) не зусі́м
3) наўра́д, наўра́д ці
He can scarcely have said that — Наўра́д ці ён мог гэ́та сказа́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
itch
[ɪtʃ]1.
n.
1) сьверб -у m.
2) пра́га f., нецярплі́вае жада́ньне
the itch — каро́ста, сьвярбя́нка f. (хваро́ба)
2.
v.i.
1) сьвярбе́ць
2) пра́гнуць, мець мо́цнае жада́ньне
He is itching to tell us the news — Яму́ ня це́рпіцца сказа́ць нам навіну́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
абганя́ць
1. (апярэджваць) zuvórkommen*vi (s), voráuseilen vi (s) (D);
я хаце́ў сам гэ́та сказа́ць, але́ ён мяне́ абагна́ў ich wóllte es selbst ságen, aber er ist mir zuvórgekommen;
2.с.-г. häufeln vt;
абганя́ць бу́льбу Kartóffeln (án)häuflen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)