stalemate​1 [ˈsteɪlmeɪt] n.

1. мат (пра шахматы)

2. мёртвая кро́пка; бязвы́хаднае стано́вішча, тупі́к;

break the stalemate знайсці́ вы́йсце з тупіка́;

be at a stalemate быць на мёртвай кро́пцы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

сла́басць ж., в разн. знач. сла́бость; (склонность — ещё) страсть, пристра́стие ср.;

хво́ры адчува́е с. — больно́й чу́вствует сла́бость;

праяві́ць с. — прояви́ть сла́бость;

с. да аза́ртных гу́льняў — сла́бость (пристра́стие, страсть) к аза́ртным и́грам;

ша́хматы — мая́ с. — ша́хматы — моя́ сла́бость (страсть)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

КУПРЭ́ЙЧЫК Віктар Давыдавіч

(н. 3.7.1949, Мінск),

бел. спартсмен (шахматы). Міжнар. гросмайстар (1980). Скончыў БДУ (1972). З 1992 спартсмен-інструктар нац. каманды Беларусі. Чэмпіён свету сярод студэнтаў у камандным першынстве (1968, г. Ібс, Аўстрыя; 1969, г. Дрэздэн, Германія; 1974, Тысайд, Вялікабрытанія). Чэмпіён СССР сярод маладых майстроў (1974). Чэмпіён Беларусі (1972).

т. 9, с. 39

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

цэйтно́т, ‑у, М ‑ноце, м.

Спец. Недахоп часу на абдумванне чарговых хадоў (пры гульні ў шашкі, шахматы з гадзіннікам). Апынуцца ў цэйтноце. □ У такім жорсткім цэйтноце .. [шахматыст] нарабіў шмат памылак і прайграў. «Беларусь». // перан. Пра адчувальны недахоп часу ў якой‑н. справе.

[Ням. Zeitnot ад Zeit — час і Not — патрэба.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БАРЫ́САЎСКАЯ ФА́БРЫКА ПІЯНІ́НА.

Створана ў 1935 у г. Барысаў на базе лесазавода. У Вял. Айч. вайну разбурана, адноўлена ў 1944. У 1944—65 рэканструявана і расшырана (пабудаваны гал. вытворчы корпус, цэхі металадэталяў, лесапільны, сушыльны і інш.). З 1976 галаўное прадпрыемства ВА «Белмузпрам». Асн. прадукцыя (1995): піяніна, цымбалы, акустычныя гітары, электрагітары, дзіцячыя цацкі, шахматы і інш.

т. 2, с. 331

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

вы́играть сов.

1. вы́йграць;

2. (выгадать) вы́йграць, вы́гадаць; (извлечь выгоду — ещё) разг. вы́скураць;

вы́играть вре́мя вы́гадаць час;

вы́играть не́сколько рубле́й вы́йграць не́калькі рублёў;

вы́играть па́ртию в ша́хматы вы́йграць па́ртыю ў ша́хматы;

вы́играть в чьи́х-л. глаза́х вы́йграць у чыі́х-не́будзь вача́х.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ша́шачніца, ‑ы, ж.

1. Квадратная дошка з клеткамі двух колераў для гульні ў шашкі і шахматы.

2. Скрынка для захоўвання шашак, якая з’яўляецца звычайна і шашачнай дошкай. Сабраць шашкі ў шашачніцу.

3. Дзённы матыль з рыжай афарбоўкай крылаў і радамі чорных плям на іх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па́ртыя ж.

1. полит. па́ртия;

2. (группа) па́ртия;

геалагі́чная разве́дачная п. — геологи́ческая изыска́тельная па́ртия;

3. (количество чего-л.) па́ртия;

атры́мана но́вая п. тава́ру — полу́чена но́вая па́ртия това́ра;

4. муз. па́ртия;

5. (в игре) па́ртия;

згуля́ць ~тыю ў ша́хматы — сыгра́ть па́ртию в ша́хматы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

БРЭ́СЦКАЯ ФА́БРЫКА СУВЕНІ́РАЎ.

Створана ў 1952 у г. Брэст як цэх па выкарыстанні адходаў Брэсцкай мэблевай ф-кі. З 1960 ф-ка цацак, з 1965 Брэсцкая фабрыка сувеніраў. У 1993 пабудаваны цэх па выпуску маст. мэблі. Асн. прадукцыя (1995); лялькі-матрошкі, шкатулкі інкруставаныя і размаляваныя, кантэйнеры для хлеба, сальніцы, апрацоўчыя дошкі, шахматы, шашкі, саламяныя латкі, цукерніцы, кошыкі.

т. 3, с. 294

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

цэйтно́т

(ням. Zeitnot, ад Zeit = час + Not = патрэба)

1) недахоп часу на абдумванне чарговых хадоў пры гульні ў шашкі, шахматы з гадзіннікам;

2) перан. недахоп часу ў якой-н. справе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)