сіліка́ты, ‑аў; адз. сілікат, ‑у, М ‑каце, м.

1. Мінералы, у склад якіх уваходзіць крэменязём. Хімія сілікатаў. Сілікат натрыю.

2. Вырабы з такіх мінералаў (шкло, фарфор, цэмент, цэгла і пад.). Вытворчасць сілікатаў.

[Ад лац. silex, silicis — крэмень.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

przyjmować się

незак.

1. прымацца (пра расліны);

2. распаўсюджвацца; уваходзіць у звычай

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

АЗА...,

састаўная частка назвы рада хім. злучэнняў, у склад якіх уваходзіць азот, напр., азазлучэнні, азафарбавальнікі.

т. 1, с. 149

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Верыдаваць ’вяршыць, кіраваць, выклікаючы незадавальненне асяроддзя’ (КТС, Р. Сабаленка). Укр. вередува́ти, рус. кур., арл., смал., кубан. вередова́ть ’праяўляць незадавальненне, быць капрызным, наравістым’. Дзеяслоў уваходзіць у руска-ўкраінскі моўны арэал; параўн. шматлікія дэрываты ад укр. веред, рус. вере́да, вред, якія ўзыходзяць да прасл. verdъ.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Перашатры́ць ’парэзаць на труху, патачыць (сена)’ (ТС). Уваходзіць у групу экспрэсных дзеясловаў з коранем ‑тат‑, ускладненым суфіксамі: ‑шат‑ар‑ыць, шат‑р‑аваць, шат‑к‑аваць (гл.); параўн. укр. шат‑ир‑шгш мыючы, церці вехцем’, ’шукаць, тарыць’, чэш. šat‑r‑ati ’шукаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

лаке́йскі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да лакея, належыць лакею. Лакейская служба. Лакейская вопратка. // перан. Неадабр. Угодлівы, ліслівы, пакорны. Лакейская ўгодлівасць. □ Уваходзіць Лямант і стаіць у лакейскай позе. Чорны.

2. у знач. наз. лаке́йская, ‑ай, ж. Памяшканне, пакой для лакеяў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зліня́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які страціў першапачатковы колер, яркасць фарбаў; выцвілы. З кійком у руцэ, у злінялым, выцвілым капелюшы, у латаных штанах уваходзіць Сухалета. Вітка. // перан. Збіты, пошлы. — Новае нельга выказаць толькі старымі, злінялымі словамі. Новаму трэба і новыя словы... Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВА́НТА

(Vantaa),

горад у Фінляндыі, уваходзіць у агламерацыю Хельсінкі, 160,4 тыс. ж. (1993). Новае жыллёвае буд-ва.

т. 3, с. 504

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

змяшча́цца

1. (знаходзіцца) sich befínden*;

2. (уваходзіць, знаходзіць месца) Platz fínden* [haben], hinéingehen* vi (s); гл. змясціцца;

3. (утрымлівацца) enthálten sein

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

◎ Нашаты́рыцца, нашатурыцца ’натапырыцца’ (Сл. ПЗБ; слонім., стаўбц., Жыв. сл.; Нар. сл.), нашатірыцца ’надзьмуцца’ (Жд. 2), нашатыраны, нашату́раны ’натапыраны; насцярожаны’ (Сл. ПЗБ; мін., Жыв. сл.). Экспрэсіўнае ўтварэнне з варыянтнай асновай, у склад якой уваходзіць узмацняльнае *še (< *če), каранёвая частка можа суадносіцца з тыраць, тыркаць (гл.), параўн. шатырыць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)