Пы́раць: пыраць бялізну пранікам ’праць бялізну пры дапамозе прача’ (Мат. Гродз.). Звязана з праць ’сціраць, выбіваць прачом’ (гл.) чаргаваннем вакалізму, параўн. пе́рыць ’тс’.

Пыра́ць ’пароць, тыкаць, калоць’ (Сержп.), пырну́ць ’біць чым-небудзь вострым’ (ТСБМ, Сержп.), пырну́тэ ’парнуць, ткнуць, кальнуць’ (драг., Нар. лекс.), выклічнік пырь ад пароць (мсцісл., Нар. лекс.), рус. пыря́ть, пырну́ть. Звязана чаргаваннем галосных з паро́ць (гл.), гл. Праабражэнскі, 2, 160; паводле Фасмера (3, 420), грунтуецца на анаматапеічным утварэнні.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Ку́таці, ку́таць ’мыць (пра бялізну)’ (Сл. паўн.-зах., Шатал.). Цяжка семантычна суаднесці з кутаць© або кутаць 2 (параўн. Тапароў, K–L, 286–287). Больш верагодным, здаецца, лексічнае пранікненне з балтыйскіх моў: літ. kutinėti ’скрэбці’. Параўн. рус. стирать ’сціраць’ і ’мыць’.

◎ Ку́таць 1 ’укрываць’ (Нас.). Да кут (гл.). Гл. хутаць.

◎ Ку́таць 2 ’гарадзіць (плот)’ (Сл. паўн.-зах., Мат. Гом., Ян., Шатал., Жыв. сл., Нар. сл.). Да кут (гл.) і куни 2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

obcierać

obciera|ć

незак.

1. абціраць, выціраць;

2. сціраць; муляць; намульваць;

but obcierać nogę — чаравік муляе (намульвае) нагу

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

wipe​2 [waɪp] v. выціра́ць, сціра́ць;

wipe one’s eyes выціра́ць слёзы;

wipe smth. clean/dry выціра́ць што-н. на́суха

♦

wipe the floor with smb. infml ≅ сце́рці каго́-н. у парашо́к, збіць на го́ркі я́блык;

wipe off the face of the earth сце́рці з тва́ру зямлі́;

wipe the slate clean пача́ць усё спача́тку; забы́ць пра было́е

wipe away [ˌwaɪpˈəweɪ] phr. v. сціра́ць, выціра́ць

wipe down [ˌwaɪpˈdaʊn] phr. v. змыва́ць

wipe out [ˌwaɪpˈaʊt] phr. v.

1. выціра́ць

2. змыва́ць (абразу)

3. знішча́ць

wipe up [ˌwaɪpˈʌp] phr. v.

1. падціра́ць

2. выціра́ць (посуд)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Скарза́, ско́рзік ‘вухачыстка’ (Ласт.). Няясна, магчыма, гэта аўтарскі наватвор на базе скрозь (гл.) з метатэзай, параўн. скорзьдо́нне ‘бяздонне, прорва, апраметная’ (Ласт.), калі гэта не памылка друку (параўн. у іншым месцы скрозьдоная). Іншая мажлівасць — аддзеяслоўны назоўнік ад скарза́цца ‘распушыцца’ (смарг., Сл. ПЗБ), далейшыя сувязі якога няясныя; параўн. рус. ко́рзать ‘абрубаць сукі, знімаць кару’, укр. ко́рзати ‘плясці, сцягваць’, серб.-харв. кр̏зати ‘сціраць, сточваць’, славен. kŕzati ‘рэзаць тупым нажом’, на іншай ступені вакальнага чаргавання — ке́рзаць (гл.), што да *kъrzati (ЭССЯ, 9, 243; Фасмер, 2, 199, 327; ЕСУМ, 3, 17; Скок, 2, 217; Бязлай, 2, 105).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

raze [reɪz] v.

1. разбура́ць ушчэ́нт; зно́сіць;

raze to the ground сце́рці з зямлі́;

The city was razed by the earthquake. Горад быў ушчэнт разбураны землетрасеннем.

2. выкрэ́сліваць, сціра́ць, згла́джваць;

raze out a word сце́рці або́ закрэ́сліць сло́ва;

raze from memory сце́рці з па́мяці;

raze from mind вы́кінуць з галавы́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

sponge​2 [spʌndʒ] v.

1. выціра́ць, мыць (губкаю);

sponge a wound прачышча́ць ра́ну

2. (on) infml быць нахле́бнікам, «даі́ць» (каго-н.);

sponge of smb. everything вы́цягнуць усё з каго́-н.;

sponge a dinner папалу́днаваць на дармаўшчы́ну

sponge off [ˌspʌndʒˈɒf] phr. v. сціра́ць гу́бкаю

sponge out [ˌspʌndʒˈaʊt] phr. v. закрэ́сліваць; выкі́дваць з па́мяці; забыва́ць;

sponge out a debt дарава́ць доўг

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

áufreiben

*

1.

vt

1) расціра́ць, сціра́ць (да крыві)

2) знішча́ць; вайск. вымо́тваць (праціўніка)

3) мата́ць [вымо́тваць] не́рвы

4) тэх. раскру́чваць (адтуліну)

2.

(sich)

1) сціра́цца

2) знішча́цца

3) вымо́твацца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

verwíschen

I

1.

vt

1) сціра́ць (надпіс)

2) згла́джваць, затушо́ўваць (супярэчнасці); замята́ць (сляды злачынства)

2.

(sich) сце́рціся

(пра надпіс), згла́дзіцца (тс. перан., пра ўспамін і г.д.)

II

a размы́ты, расплы́вісты, невыра́зны

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Свярбе́ць ‘часацца, раздражняцца’ (ТСБМ, Др.-Падб., Гарэц., Сцяшк., Сержп. Прымхі, Шымк. Собр., Сл. ПЗБ), свербе́ць ‘тс’ (ТС). Сюды ж сверб ‘свярбячка’ (Нас., Бяльк., Касп., Сл. ПЗБ), свярбёж ‘тс’ (Шымк. Собр.), свярбёта ‘тс’ (Нас.). Укр. свербі́ти ‘свярбець’, рус. свербе́ть, дыял. таксама ‘блішчаць, мігацець’, польск. świerzbieć, в.-луж. swjerbjeć, swjerbić, н.-луж. swjerbjeś, чэш. svrběti, славац. svrbieť, серб.-харв. свр́бети, славен. srbẹ́ti, балг. сърби́, макед. сврби ‘свярбець’. Прасл. *svьrběti. Звязана чаргаваннем галосных з рус. свороб, ст.-слав. сврабъ ‘сверб’. Роднаснымі лічацца лат. svãrpsts ‘свердзел’, ст.-в.-ням. swërban ‘хутка вадзіць туды-сюды, круціцца, сціраць’, ст.-ісл. svarf н. р. ‘апілкі’, гоц. af‑swaírban ‘змахнуць’ (Траўтман, 295; Міклашыч, 330). Збліжэнне з літ. skverbiù, skver̂bti ‘прадзіраўліваць, праколваць’, паводле Праабражэнскага (2, 257), выклікае фанетычныя цяжкасці. Гл. яшчэ Фасмер, 3, 573; Шустар-Шэўц, 1391; ЕСУМ, 5, 188. Узводзіцца да і.-е. *su̯erb‑ ‘круціць, вярцець, паціраць, церці’ (Борысь, 623; Глухак, 601). Параўн. сверб.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)