Надзець, прыкласці для вызначэння адпаведнасці (па памеру, колеру і пад.). Прымераць боты. Прымераць сукенку. □ — Ніякі дурань не дагадаўся б падняць на дуб вала, каб там прымераць, ці выйдзе з дуба ярмо.Чарнышэвіч.[Платон] прысеў прымераць цвікі — ці добра яны будуць.Ракітны.//Рашыць, прыкінуць. Мы з жонкай даўно прымералі: будзе хлопец — значыць, Якуб, а калі дзяўчына — назавём іменем вашай маці.Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рассудзі́ць, ‑суджу, ‑судзіш, ‑судзіць; зак.
1.каго. Разабраўшы абставіны, факты, устанавіць, хто правы, хто вінаваты. [Кулагін:] — Ніхто не паверыць, што ўсё робіцца без майго ведама. Ну, добра. Няхай нас з табой праўленне рассудзіць.Гаўрылкін.
2.здадан.сказам і без дап. Падумаўшы, прыйсці да якой‑н. пэўнай думкі, рашэння; разважыць, рашыць. А кім быц[ь], сам рассудзіш сваёй добрай воляй.Колас.— Ды будзе не будзе пагоды, а дзён праз дзесяць трэба збірацца на касавіцу, — рассудзіў Хведар.Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нава́жыць1, ‑важу, ‑важыш, ‑важыць; зак., чаго.
Узважваючы, нарыхтаваць у якой‑н. колькасці. Наважыць цукру для расфасоўкі.
нава́жыць2, ‑важу, ‑важыш, ‑важыць; зак., зінф.
Намерыцца што‑н. рабіць або зрабіць. [Паходня] наважыў прасіць, каб яму адтэрмінавалі залікі за першы курс партыйнай школы.Хадкевіч.Малады інжынер наважыў арганізаваць догляд тэхнікі па-новаму.Кухараў.//Рашыць, вырашыць. Вятроў адразу наважыў не страляць: трэба было берагчы патроны.Лупсякоў.Нарэшце .. [Люба] наважыла кінуць работу ў клубе і заняцца толькі хатняю справай.Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1. Вынесці прыгавор, назначыць якое‑н. пакаранне. Прыгаварыць да расстрэлу. □ Марціна судзілі ў лютым. Прыгаварылі да сямі гадоў пазбаўлення волі.Чарнышэвіч.
2.зінф.Разм.Рашыць, вырашыць.
3.Разм. Дамовіцца з кім‑н. аб чым‑н.; угаварыць каго‑н. зрабіць што‑н. Галена дзве гадзіны стаяла на вялікай дарозе, кіламетраў за два ад Пераброддзя. І такі прыгаварыла падарожнага шафёра, што якраз гнаў машыну яшчэ далей за Перавоз.Чорны.
4.Уст. Прываражыць, прывярнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зада́чаж
1.Áufgabe f -, -n; Problém n -s, -e;
баява́я зада́чавайск Geféchtsaufgabe f, Kámpfauftrag m -(e)s, -träge;
гало́ўная [асно́ўная] зада́ча Háuptaufgabe f;
спецыя́льная зада́ча Sónderaufgabe f;
паста́віць сабе́ зада́чу sich (D) éine Áufgabe stéllen;
пе́рад намі паўста́ла зада́ча uns ist die Áufgabe erwáchsen;
спра́віцца з зада́чайéine Áufgabe bewältigen [méistern], éiner Áufgabe gerécht wérden;
2.матэмÁufgabe f -, -n;
арыфметы́чная зада́ча Réchenaufgabe f;
рашы́ць [развяза́ць] зада́чуéine Áufgabe lösen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
рашэ́нне, ‑я, ж.
1.Дзеяннепаводледзеясл. рашаць — рашыць (у 1–3 знач.).
2. Заключэнне, вывад, намер зрабіць што‑н. і пад., да якога прыходзяць пасля абдумвання, абмеркавання. Камандзір прыняў смелае рашэнне... — Зняць аўтаматчыкаў! Ісці да вёскі лесам.Шамякін.Не маладушнічаць, а памерці з высока ўзнятай галавой, як і належыць савецкаму чалавеку, — прыйшло выразнае і канчатковае рашэнне.Шчарбатаў.
3. Пастанова. Рашэнне суда. Рашэнні з’езда.
4. Адказ да задачы, красворда і пад.
•••
Саламонава рашэнне — мудрае рашэнне якога‑н. спрэчнага, складанага пытання.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
алгары́тм
(с.-лац. algorithmus, ад ар. al-Chwârizmi = імя матэматыка)
1) мат. сукупнасць правіл, якія дазваляюць чыста механічна рашыць любую задачу з класа аднатыповых задач;
2) перан. сукупнасць паслядоўных дзеянняў, якія прыводзяць да пэўнага выніку (напр. а. пошуку).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Прыгавары́ць ’назначыць пакаранне; рашыць, вырашыць; угаварыць, прываражыць, прывярнуць’ (ТСБМ), прыговоры́цца ’падлашчыцца, паддобрыцца ў размовах’ (ТС), прыгаво́рны ’хвароба, якую прыгаворваюць’ (Нар. Гом.). Да гавары́ць (гл.). Сюды ж аддзеяслоўныя бяссуфіксныя назоўнікі з працягам і развіццём семантыкі: прыгаво́р ’рашэнне суда, пастанова, рашэнне, меркаванне па якому-небудзь пытанню’ (ТСБМ, Др.-Падб.), пры́гавар ’ухвала (на вясковым сходзе)’ (Др.-Падб.), прігаво́р ’прыгавор’ (Бяльк.); прыгаво́р, звыч. мн. л. прыгаво́ры ’словы, якімі суправаджаюць якое-небудзь дзеянне; урокі’ (ТСБМ; маг., ЛА, 3), прыгаво́рны ’сурочаны’ (Байк. і Некр.), прыгаво́р ’прымаўка’ (брасл., даўг., в.-дзв., красл., лях., Сл. ПЗБ), прі́гывыр ’тс’ (Бяльк.); сюды ж памянш. прыгаво́рка, пры́гово́рка ’вострыя, забаўныя словы, словазлучэнні, якія ўжываюцца для ажыўлення гаворкі, прымаўка’ (Растарг., ТСБМ; гродз., в.-дзв., карэліц., Сл. ПЗБ; ТС).