этыке́т

(фр. étiquette)

прыняты парадак паводзін чалавека ў якім-н. асяроддзі, у грамадстве.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

учтённый

1. улі́чаны, прыня́ты пад ува́гу;

2. улі́чаны; падлі́чаны;

3. (о векселе) фин. дысканта́ваны; см. уче́сть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

schícklich

1.

a прыня́ты, прысто́йны, дарэ́чны

2.

adv да ме́сца, дарэ́чы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

мадэрні́зм, ‑у, м.

1. Варожы рэалізму напрамак у літаратуры і мастацтве 19 — пачатку 20 стст., характэрнымі рысамі якога з’яўляюцца дэкадэнцтва і містыцызм.

2. Умоўны тэрмін, прыняты для абазначэння розных сучасных напрамкаў нерэалістычнага мастацтва (сюррэалізму, экзістэнцыялізму і інш.).

[Фр. modernisme ад moderne — самы новы, сучасны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ната́цыя

(лац. notatio = заўвага)

1) вымова, павучанне;

2) сістэма ўмоўных памет, якія прыняты ў пэўнай галіне дзейнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

трафарэ́т, -а і -у, М -рэ́це, мн. -ы, -аў, м.

1. -а. Пласцінка з прарэзанымі знакамі, малюнкамі, прызначанымі для ўзнаўлення.

Чарціць па трафарэце.

2. -а. Знакі, малюнкі, нанесеныя пры дапамозе такой пласцінкі.

3. -у, перан. Раз і назаўсёды прыняты ўзор чаго-н., якога бяздумна прытрымліваюцца; шаблон (у 2 знач.).

Мысліць па трафарэце.

|| прым. трафарэ́тны, -ая, -ае.

Трафарэтнае рашэнне; наз. трафарэ́тнасць, -і, ж. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цырыманія́л

(лац. caeremoniale = кніга абрадавых правіл)

афіцыйна прыняты парадак урачыстых прыёмаў, шэсцяў і інш. (напр. ц адкрыцця алімпіяды).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АКТА́НАВЫ ЛІК,

умоўная колькасная характарыстыка ўстойлівасці да дэтанацыі маторнага паліва для карбюратарных рухавікоў. Актанавы лік роўны колькасці (аб’ёмных %) ізаактану (актанавы лік прыняты за 100) у яго сумесі з н-гептанам (актанавы лік прыняты за 0). Для кожнага паліва падбіраецца эталонны эквівалент гэтай сумесі. Актанавы лік бензінаў можна павысіць на 4—15 адзінак дабаўкай да 0,1% прысадак, напр. тэтраэтылсвінцу. Звычайна бензіны маюць актанавы лік 76—98.

т. 1, с. 209

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

няпі́саны, ‑ая, ‑ае.

Які існуе па традыцыі, не прыняты, не ўстаноўлены афіцыйна, у заканадаўчым парадку. Я прыгадаў напісанае шафёрскае правіла: лепш аб’ехаць сто кіламетраў па добрай дарозе, чым паўзці дзесяць па дрэннай. Хадкевіч. У партызанаў існаваў няпісаны закон — ласёў не забіваць. Федасеенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

канані́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які з’яўляецца канонам (у 1 знач.). Кананічнае права ў праваслаўнай царкве.

2. Прызнаны царквой у якасці свяшчэннага пісання; які ўваходзіць у склад канона (у 3 знач.). Кананічныя кнігі.

3. Кніжн. Цвёрда ўстаноўлены, прыняты за ўзор. Кананічныя рысы характару рэвалюцыянера.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)