Прысандры́чыцца ’прыстасавацца’ (ТС); параўн. рус. пецярб. присандри́чить ’прыбіць, прымацаваць’. Экспрэсіўнае ўтварэнне, магчыма, звязанае з кандры́чыцца (гл. кандрычка).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыпра́віць ’пакласці прыправу; дадаць што-небудзь; прыладзіць, прымацаваць’ (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр.), ’прыгатаваць’ (шальч., Сл. ПЗБ), прыпра́ўка ’прыробка; прыладжванне, прымацоўванне’ (ТСБМ, Байк. і Некр.), ст.-бел. прыправити ’падрыхтаваць, зрабіць’. Рус. приправля́ть, припра́вить ’дадаваць (у ежу)’; ’выконваць разнастайныя работы па гаспадарцы’; ’майстраваць, прыладжваць’, укр. припра́вити ’прымацаваць, прыладзіць’; ’прыправіць’, польск. przyprawić ’прыладзіць, прымацаваць; прыправіць ежу’, чэш. připraviti ’падрыхтаваць; уладкаваць’, славац. pripraviť ’тс’, серб.-харв. припра́вити, славен. pripraviti ’тс’, балг. припра́вям ’дадаваць (у ежу)’. Прыставачны дэрыват ад *praviti, гл. пра́віць 1, г. зн. ’падрыхтоўваць як належыць’. Усходнеславянскія і польскія значэнні агульнаславянскага дзеяслова семантычна проціпастаўлены паўднёваславянскім і славацкаму.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыкляпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае і ‑кляплю, ‑клеплеш, ‑клепле; зак., што.
Прымацаваць пры дапамозе клёпкі. Прыкляпаць канькі да чаравікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напая́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак., што і чаго.
Паяннем прымацаваць або, прыпайваючы, падоўжыць што-н.
Н. канец восі.
|| незак. напа́йваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. напа́йванне, -я, н. і напа́йка, -і, ДМ -па́йцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
агло́блі, аглабе́ль, Д агло́блям, адз. агло́бля, -і, ж.
Пара жардзін, прымацаваных канцамі да пярэдняй восі воза, у якія запрагаюць каня.
Прымацаваць новыя а.
◊
Павярнуць аглоблі (разм.) — пайсці, паехаць назад, не дасягнуўшы мэты.
|| прым. аглабе́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
засядла́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Прымацаваць сядло па спіну каню; асядлаць. Максім.. накіраваўся да канюшні, хутка засядлаў стаенніка. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Прышпіндэ́рыць ’прышыць’ (нясвіж., Жд. 1). Хутчэй за ўсё з рус. пришпандорить ’моцна прырабіць, прымацаваць; моцна і акуратна прышыць’, якое да шпандыр ’шавецкае прыстасаванне’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыве́сіць, ‑вешу, ‑весіш, ‑весіць; зак., што.
Прымацаваць да чаго‑н. так, каб вісела. Прывесіць лямпу да столі. □ [Гаспадыня:] — Дайце ваша футра хіба, я прывешу. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыхваста́ць, ‑хвашчу, ‑хвошчаш, ‑хвошча; зак., што.
Разм. Прыбіць, прымацаваць, хвошчучы. Добра, моцна прыхвастаў Да палоззя шыны. І вазок гатоў, і стаў Сталяром хлапчына. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накле́іць, -ле́ю, -ле́іш, -ле́іць; -ле́ены; зак.
1. што. Прымацаваць што-н. пры дапамозе клею.
Н. афішу.
2. чаго. Склейваючы, зрабіць нейкую колькасць чаго-н.
Н. канвертаў.
|| незак. накле́йваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. накле́йванне, -я, н. і накле́йка, -і, ДМ -кле́йцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)