2.узнач.прым. Прыніжаны, запалоханы, даведзены да атупення. Не падымаючы вачэй, з апушчанай галавой рушыў Саўка з лесу.. Ён быў дужа стомлены, атупелы, безуважны, прыбіты.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыпу́чыць1, прыпу́чваць ’рабіць застрэшак з пучкоў’ (ТС). Да пук, пучо́к (гл.).
Прыпу́чыць2 (прыпу́чыты) ’прыбіць, утрамбаваць размашыстымі ўдарамі’ (драг., З нар. сл.). З пры‑пу́чыць, дзе пучыць узыходзіць да пу́каць(ца) (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прихлестну́тьсов., разг.
1.(волной)прыбі́ць;
2.(пристегнуть ремнём) прыхапі́ць, прывяза́ць;
3.однокр. (кприхлёстывать) хво́снуць, сцебану́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Пнець ’гібець, карчэць’ (ТС). Паланізм. Параўн. польск.рпіес ’вісець, быць падвешаным, распятым’, якое з чэш.pneti, pniti ’быць распятым’ (Варш. сл., 4, 274; Махэк₂, 464), што да зыходнага *pęłi, *рьпе‑ ’прыбіць, прыкаваць’ (Банькоўскі, 3, 636), параўн. pacnkifb (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пришиби́тьсов.
1.(убить) прост. забі́ць;
2.(ушибить)прыбі́ць, уда́рыць;
3.(привести в угнетённое состояние) перен., разг. прыгне́сці.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Прыдаро́жыцца ’прытаміцца, стаміцца ў дарозе, за дарогу; здарожыцца’ (ТСБМ). Магчыма, эліпсіс фраземы прыбіцца ў дарозе > прыдаро́жыцца з пераходам назоўнікавага кораня ў дзеяслоўны пад уплывам зыходнай формы прыбі́цца; гл. прыбі́ць. Нельга выключыць уплыў дзеясл. здаро́жыцца з аналагічнай семантыкай. Гл. дарога.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Распя́ць ’расправіўшы, туга нацягнуць’, ’расцягнуць, расправіць (напрыклад, шацёр)’ (ТСБМ, Растарг., Бяльк.), роспʼя́ць ’тс’ (ТС); сюды ж распя́ць ’прыбіць цвікамі да крыжа рукі і ногі’, распя́цце ’раскрыжаванне’ (ТСБМ), запазычаныя са стараславянскага распѧтиѥ ’тс’ і ’крыж’, гл. Сэндзік, Зб. Русэку, 174. Да пяць2.
1. Пляскаючы, злёгку б’ючы, зрабіць плоскім, роўным. Прыпляскаць кучу гліны.
2.Прыбіць. прыгнуць да чаго‑н., прыціснуць уніз. [Кузьма] згроб .. [гной], прыпляскаў да таго, што на возе, і, абцёршы рукі аб балясіны драбінкі, а потым аб порткі, пагнаў каня.Нікановіч.Надоечы прайшоў цёплы спорны лівень, на дарогах прыпляскаў пыл.Кухараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)