метамарфо́ за
(фр. métamorphose < лац. metamorphosis, ад гр. metamorphosis = пераўтварэнне)
1) біял. пераход адной формы развіцця ў другую са змяненнем знешняга выгляду і функцый (напр. м. вусеня ў матыля);
2) значная перамена , істотнае змяненне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Мена ’абмен’ (ТСБМ ), укр. мі́ на , рус. ме́ на , ст.-польск. miana , польск. zmiana , в.-луж. měna , чэш. měna , славац. mena , славен. męna , серб.-харв. мијѐна , макед. мена , балг. мя́ на , мена́ , ст.-слав. мѣна . Прасл. měna . Роднаснымі да яе з’яўляюцца літ. maĩnas , ãtmainas ’тс’, atmaina ’перамена ’, лат. maîna , maĩņa ’тс’, гоц. ge‑mains , лац. commūnis ’агульны’, ірл. móin , máin ’каштоўнасць’, ст.-інд. máyatē ’мяняе’, — і.-е. *moi‑nā (Бернекер , 2, 48; Фасмер , 2, 598; Махэк₂ , 359; Скок , 2, 421; Аткупшчыкоў, Из истории , 148; Мартынаў, Лекс. взаим. , 164). Сюды ж мяня́ ць (гл.). Бязлай (2, 177) мяркуе, што прасл. mena ўзнікла з дзеяслова měniti ’мяняць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
shift 1 [ʃɪft] n.
1. (in) пераме́ на , зме́ на; перамяшчэ́ нне;
a shift of accent ling. перано́ с на́ ціску;
a shift of crops севазваро́ т
2. зме́ на (у школе, на заводзе і да т.п. );
work in shifts працава́ ць пазме́ нна;
to be on the night shift працава́ ць у начну́ ю зме́ ну
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Wé chsel
I
m -s, -
1) зме́ на, пераме́ на
2) змяне́ нне, чаргава́ нне
3) абме́ н, разме́ н (грошай )
4) спарт. заме́ на
II
m -s, - вэ́ ксаль
é inen ~ á usstellen [zí ehen* ] — выдава́ ць вэ́ ксаль
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
worse 1 [wɜ:s] n. го́ ршае;
a change for the worse пераме́ на да го́ ршага;
There’s worse to come. Будзе яшчэ горш.
♦
go from bad to worse станаві́ цца ўсё горшым і горшым;
so much the worse for him тым горш для яго́ ;
be worse for smth. пацярпе́ ць ад чаго́ -н. ;
for better or for worse што б ні зда́ рылася
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
змяне́ нне н. Änderung f -, -en, Veränderung f -, -en, Wé chsel m -s; Wá ndlung f -, -en; Wá ndel m -s (перамена );
змяне́ нне значэ́ ння лінгв. Bedé utungswandel m ;
змяне́ нне надво́ р’я Wé tterveränderung f -; Wé tterumschwung m -(e)s, Wé tterumschlag m -(e)s (раптоўнае );
змяне́ нне палі́ тыкі Polití kwechsel;
змяне́ нне фармулёўкі die Á bänderung é iner Formulí erung;
уне́ сці змяне́ нні Änderungen vó rnehmen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Ú mschlag
m -(e)s, -schläge
1) абго́ ртка, во́ кладка
2) канве́ рт
3) кампрэ́ с
4) абшла́ г (на вопратцы )
5) эк. абарачэ́ нне, абаро́ т
6) пераме́ на , перало́ м, зме́ на (надвор’я, настрою )
7) марск. перагру́ зка (тавараў )
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
перало́ м м.
1. Bruch m -(e)s, Brüche;
перало́ м нагі́ Bé inbruch m ;
перало́ м рабра́ Rí ppenfraktur f -, -en;
2. (рэзкая перамена ) Ú mschlag m -(e)s, -schläge, Wé nde f -, -n, Wé ndung f -, -en; Ú mschwung f -, -schwünge; Krí se f -, -n, Krí sis f -, -sen (хваробы ); Wé ndepunkt m -(e)s, -e (паваротны пункт );
карэ́ нны перало́ м grú ndlegende Wé ndung
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
odmiana
odmian|a
ж.
1. перамена , змена;
dla ~y — а) для разнастайнасці; б) у адрозненне; наадварот;
2. разнавіднасць, тып, від;
najmodniejsza ~a kratki — самая модная клетка (пра ўзор тканіны );
3. грам. скланенне (назоўніка ); спражэнне (дзеяслова )
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
змена , перамена , змяненне, ператварэнне, пераўтварэнне, пераўвасабленне; адмена (абл. ); метамарфоза, трансфармацыя, рэформа / рэзкая : рэвалюцыя / паступовая : эвалюцыя; паварот, паваротак, паваротка, перабудова, перабудаванне, зрух / рэзкая : пералом, пераварот (перан. )
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)