Разм.іран. Той, хто лічыць сябе панам, паводзіць сябе як пан, не маючы на тое падстаў; панскі памагаты. Камандаваў слугамі не пан, а паўпанкі — аконам, цівун, стараста, гайдукі.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
галга́н, ‑а, м.
Уст.лаянк. Галадранец; нягоднік. Пан пачынае з высокага ганка: — Як ты асмеліўся, галган пракляты, каля палаца хадзіць панібратам?Дубоўка.— Хапай, хапай яго, галгана! — закрычаў пан на лёкая. — Гэта ж Рымша!Якімовіч.
[З польск.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
*Ляхі́, ляхе́ ’мэндлік, малая ўкладка снапоў на полі’ (іван., ДАБМ, к. 286). Да лях ’паляк’ > ’пан’ (гл.). Названа паводле пераносу значэння. Аналагічна ў чэш. і славац.panák < pán ’пан’. Параўн. яшчэ ляшок, ляшкі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Míster
m -s, - мі́стэр, спада́р, пан (звычайна перад прозвішчам мужчыны)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ЗЕЛЬВЯРО́ВІЧ (Zelwerowicz) Аляксандр
(14.8.1877, г. Люблін, Польшча —18.6.1955),
польскі акцёр, рэжысёр, педагог. Дэбютаваў на сцэне ў 1896, працаваў пераважна ў Варшаве (Тэатр польскі, 1912—54, з перапынкамі), Лодзі і Кракаве. Быў дырэктарам т-раў у Лодзі, Варшаве, Вільні (1929—31, Тэатр на Пагулянцы). Выканаўца характарных роляў у камедыйным і драм. рэпертуары: Шамбелян («Пан Явяльскі» А.Фрэдры), Дамазы («Пан Дамазы» Ю.Блізінскага), Арган («Прытворна хворы» Мальера), Маёр («Фантазіі» Ю.Славацкага), Парфірый («Злачынства і пакаранне» паводле Ф.Дастаеўскага) і інш. Сярод пастановак: «Пан дэ Пурсаньяк» Мальера (1918), «Дзяды» А.Міцкевіча (1915, 1927). Здымаўся ў кіно. Выкладаў у Драм. школе пры кансерваторыі, тэатр. ін-це, Вышэйшай тэатр. школе ў Варшаве. Дзярж. прэміі Польшчы 1950, 1951. Аўтар успамінаў «Гутаркі старога камедыянта» (1958).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
цалко́м, прысл.
Цэлым кавалкам, не жуючы. Кускі смачныя цалком Пан глытае век-вяком.Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панафтальмі́т
(ад пан- + гр. ophthalmos = вока)
гнойнае запаленне вочнага яблыка.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
панкарды́т
(ад пан- + гр. kardia = сэрца)
запаленне ўсіх абалонак сэрца.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Маспа́н ’пан’, маспанінка ’пані’, (экспр.) масціпан ’пан’. З васпан, васпані (гл.). Мена в > м пад уплывам мосць < польск.miłość у выразе Wasza Miłość Pan (< ням.Euer Liebden), скандэнсаваным пазней у Waszmość з дадаткам pan. Параўн. укр.мость, його мость ’яго міласць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Barón
m -s, -e баро́н
wie ein ~ lében — жыць, як пан
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)